یک موسسه تحقیقاتی مستقر در لندن طی گزارشی درباره شبکه نیروهای نیابتی جمهوری اسلامی اشاره کرد برجام و کاهش تحریم‌ها برخلاف فرض قبلی، موجب تعدیل حضور نظامی ایران در منطقه نشد و شمار نظامیان مورد حمایت سپاه پاسداران پس از آن افزایش یافت.

موسسه «تغییر جهانی»‌ که توسط تونی بلر، نخست‌وزیر پیشین بریتانیا، بنیانگذاری شده‌،گزارش تحلیلی منتشر کرده که اشاره می‌کند استفاده حکومت ایران از گروه‌های شبه‌نظامی بر پایه یک سیاست ‌نظامی شکل می‌گیرد که برای عمر بیشتر این نظام سیاسی طراحی شده‌ است.

این گزارش موجودیت جمهوری اسلامی را بر اساس یک «ایدئولوژی توسعه‌طلب» عنوان کرده که به دنبال استقرار یک دولت شیعه‌محور و اسلام‌گرا بر پایه قدرت رهبر حکومت در ایران است. 

نویسندگان این تحقیق سعید گلکار و کسری اعرابی توضیح می‌دهند که سپاه پاسداران و به خصوص نیروی قدس آن مجری اصلی سیاست نظامی ایران هستند.

بر پایه تحلیل آن‌ها، سپاه پاسداران از افراطی‌گری برای پرورش شبکه گروه‌های نظامی در سراسر منطقه استفاده می‌کند.

نهادهای دیپلماتیک در خدمت تبلیغات

در بخشی دیگر از این گزارش تحقیقی اشاره شده که نهادها و سازمان‌های «قدرت نرم» در جمهوری اسلامی هم نقشی اساسی در پشتیبانی از حمایت از افراطی‌گری شبه‌نظامیان دارند.

بر این اساس، نهادهای فرهنگی،‌ آموزشی،‌ بشردوستانه و دیپلماتیک نظام ایران در تبلیغات ضدآمریکایی و برای حمایت از رژیم نقش دارند.

با این حال نویسندگان این تحقیق اشاره می‌کنند که شبکه نظامی ایران در منطقه یکدست نیست و از گروه‌هایی با ریشه‌ها و سطح مختلفی از تعهد تشکیل شده‌اند. 

خطرناک‌ترین تهدید منطقه

این گزارش در بخش دیگری از یافته‌هایش حزب‌الله لبنان را «استاندارد طلایی» گروه‌های ساخته‌شده توسط سپاه پاسداران معرفی کرده که خطرناک‌ترین تهدید به شمار می‌روند.

حزب‌الله همچنین به عنوان متحد کامل با دیدگاه حکومت ایران مبنی بر دولت شیعه‌محور و معتقد به قدرت مطلق علی خامنه‌ای،‌ رهبر جمهوری اسلامی، عنوان شده است.

برجام و سپاه

گزارش موسسه تغییر جهانی تونی‌ بلر همچنین اشاره می‌کند این پیش‌فرض که ایران تعهدش به حمایت از شبه‌نظامیان را به دلیل گرم شدن روابط با آمریکا پس از توافق هسته‌ای و کاهش تحریم‌ها تعدیل خواهد کرد،‌ نادرست بود.

بر اساس یافته‌های این تحقیق،‌ پس از برجام تعداد شبه‌نظامیان ایجادشده توسط سپاه پاسداران افزایش یافت و حضور این نیروی نظامی در خارج کشور به اوج خود رسید.

با اشاره به قدمت دکترین شبه‌نظامی حکومت ایران،‌ این گزارش اشاره کرده که پس از برجام نیروی قدس عملیات خود در سوریه،‌ عراق و یمن را گسترش داد.