درپی ترصف هرات و قندهار طی پنج‌شنبه شب به دست نیروهای طالبان، دستیار وزیر امور خارجه ایران در امور آسیای جنوبی در توییتی از طالبان به عنوان « امارت اسلامی» نام برد و گفت که آنها به حفظ امنیت کنسولگری ایران متعهد شده‌اند. همزمان کنسولگری ایران در مزار شریف از انتقال امور این کنسولگری به کابل خبر داد.

رسول موسوی، دستیار وزیر امور خارجه ایران در امور آسیای جنوبی، با بیان اینکه «اداره هرات در اختیار نیروهای امارت اسلامی[طالبان] درآمد»، گفت: «سرکنسول و کارکنان سرکنسولگری جمهوری اسلامی داخل ساختمان هستند. مرتب با آنها در تماس هستم. نیروهای اداره کننده شهر[طالبان] متعهد به امنیت کامل سرکنسولگری،دیپلمات‌ها و کارکنان آن شده‌اند.»

وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و همچنین محمدجواد ظریف پیشتر چند بار میزان سران طالبان در تهران بوده‌اند و احمد نادری نماینده مجلس شورای اسلامی از طالبان به عنوان «جنبش اصل» نام برد که با واکنش‌های گسترده کاربران ایرانی مواجه شد.

این نماینده مجلس  گفته بود که «طالبان یکی از جنبش های اصیل منطقه و با زمینه قوم پشتون است و همکاری با آنان می تواند به گسترش ثبات در جامعه افغانستان و جلوگیری از نفوذ گروه هایی همچون داعش منجر شود.‏»

سرکنسولگری جمهوری اسلامی ایران در مزار شریف در بیانیه‌ای اعلام کرد که این کنسولگری به‌دلیل تشدید جنگ در شمال افغانستان به کابل منتقل شده است.

این اطلاعیه  افزود که کنسولگری ایران در مزارشریف در پی تشدید درگیری‌ها در مناطق شمالی افغانستان و نظر به احتمال بروز برخی ناامنی‌ها در شهر مزارشریف تصمیم گرفته است، با هدف استمرار خدمت‌رسانی و انجام ماموریت‌های خود برای مدت محدودی فعالیت‌های خود را به‌طور موقت از شهر مزارشریف به کابل منتقل کند.

کنسولگری ایران در مزارشریف  تاکید کرد که «بدیهی است به محض پایدارتر شدن شرایط مجددا این سرکنسولگری فعالیت‌های خود را در این شهر ادامه خواهد داد.»

کنسولگری ایران در مزار شریف همان کنسولگری است که مرداد ماه ۲۳ سال قبل نیروهای طالبان با ورود به آن ۸ دیپلمات جمهوری اسلامی ایران و همچنین محمود صارمی، خبرنگار خبرگزاری ایرنا، را کشتند. با این حال وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران امسال در بیانیه خود به مناسبت سالگرد کشتار در کنسولگری ایران در مزار شریف، حتی به نام «طالبان» نیز اشاره نکرد.

همزمان گزارش‌ها و ویدیوهای منتشر شده حاکی از آن است که نیروهای دولتی افغانستان حاضر شهر هرات، پس از حمله طالبان و تصرف این شهر، به سوی مرز ایران عقب‌نشینی کرده و به درصدد  پناه بردن به خاک ایران هستند.

در ساعات بامداد جمع نیروهای دولتی افغانستان همچنان در مرز ایران منتظر موافقت مقام‌های جمهوری اسلامی برای پناه آوردن و ورود به خاک ایران بوده‌اند.

پیشتر در جریان تصرف ولایت نیمروز به دست طالبان نیز شماری از نیروهای نظامی و چند هزار نفر از مردم شهر زرنج به ایران پناه‌آورده بودند ولی روزنامه همشهری پنج روز بعد از ورود آنها، گزارش داد که جمهوری اسلامی ایران همه پناهجویان افغان را به خاک این کشور بازگردانده است.

این روزنامه نوشت پناهجویان افغان که درپی حمله طالبان به شهر زرنج ولایت نیمروز و تصرف آن، از طریق پایانه میلک و چند گذرگاه مرزی به نیروهای مرزبانی ایران در شهرستان‌ هیرمند استان سیستان و بلوچستان پناه‌آورده بودند، از همان مرزها به افغانستان بازگردانده شدند.

 در این گزارش تاکید شده که در شهرستان زهک نیز خانواده‌های افغان که به مرزبانی ایران پناه‌آورده بودند از همان مرزها به خاک افغانستان بازگردانده شدند و فقط کمتر از ۱۰۰ نفر از پناهجویان باقی مانده‌اند که تا تعیین تکلیف در یک اردوگاه نگهداری می‌شوند.

به نوشته روزنامه همشهری، گروهی از نیروهای نظامی افغانستان نیز پس از سقوط شهر زرنج ولایت نیمروز به دست طالبان با خودروها و ادوات نظامی از طریق مرزبانی وارد خاک ایران شدند که ایران تجهیزات و خودروهای آنها را نگهداشت و خود نظامیان افغان را، شامل ۱۴۵ نفر، با یک پرواز به کابل بازگرداند.