پرونده مختومهای که هنوز گشوده است
سکوت کامل خبری در هشتمین سالگرد درگذشت هاله سحابی، فعال حقوق زنان.
او فرزند عزتالله سحابی، فعال سیاسی شناختهشده، بود که در مراسم تشییع پدرش و در سن ۵۲ سالگی جان باخت، آن هم در شرایطی که برای حضور در این مراسم، از زندان به مرخصی آمده بود.
هاله سحابی در مرداد سال ۱۳۸۸، در روز تحلیف احمدینژاد، رییسجمهوری سابق ایران، به دلیل حضور در تجمعی در مخالفت با نتیجه انتخابات ریاست جمهوری، از سوی ماموران امنیتی بازداشت شد. اتهامش تبلیغ علیه نظام و اخلال در نظم عمومی بود. دادگاه دو سال حبس برای او مقرر کرد. در دوران بیماری پدر، به او پیشنهاد دادند در ازای امضای تعهدنامه به مرخصی برود و با پدرش دیدار کند، اما او امضای تعهدنامه را نپذیرفت.
خاکسپاری عزتالله سحابی زیر نظارت شدید نیروهای امنیتی برگزار شد. در زمان تشییع پیکرش، درگیری ماموران با سوگواران مراسم را بر هم زد. به گفته شاهدان عینی، این درگیری به ضربوشتم هاله سحابی و مرگش در ۱۱ خرداد سال ۱۳۹۰ منجر شد.
یکی از شاهدان احمد منتظری، فرزند آیتالله منتظری، بود. به گفته او، مرگ هاله سحابی بر اثر ضربه ماموران بود. منتظری گفت: «ضربوشتم همراه با هتاکی بود و من که در چند متری ایشان بودم، متوجه شدم که یکی از چند ماموری که قصد داشت تصویر بزرگ مهندس سحابی را که در دستان هاله بود بگیرد، با کشیدن آن تصویر از دست هاله، با آرنج خود محکم به پهلوی هاله زد و او را نقش زمین کرد.»
ماموران امنیتی آمبولانس حامل پیکر هاله سحابی را به پزشکی قانونی بردند. همان شب، خانواده را تحت فشار گذاشتند و آنها بهناچار همراه ماموران پیکر او را شبانه به بهشت فاطمیه لواسان منتقل کردند. هاله سحابی کنار مزار پدرش به خاک سپرده شد. علت مرگ او ایست قلبی اعلام شد، اما خانوادهاش و پزشک معالج تکذیب کردند.
پزشکِ هاله سحابی علت مرگ او را خونریزی داخلی به دلیل ضربه به ناحیه طحال و زیر قفسه سینه اعلام کرد و قویا مرگ او در اثر ایست قلبی را تکذیب کرد.
رسانههای نزدیک به حکومت اما، مرگ او در اثر خونریزی داخلی را تکهای از پازل شهیدسازی خواندند. رجا نیوز مرگ او را در اثر ایست قلبی دانست و در اینباره نوشت:
«هنوز ساعتی از مخابره خبر نگذشته که فعالان مجازی جریان فتنه دست به کار شدهاند و از درگیری در مراسم تشییع سحابی و فوت دخترش هاله به دلیل ضربوشتم وی توسط ماموران امنیتی خبر میدهند. این دروغ بهزودی همه فضای اینترنت را پر میکند.»
خانواده هاله سحابی پس از خاکسپاری او، خواستار روشن شدن چگونگی مرگش شدند. پرونده قضایی تشکیل و ۴ شاهد در دادگاه شهادت دادند که ماموران به او ضربه مستقیم وارد کردند. سرانجام تقی شامخی، همسر هاله سحابی، از خودداری دادگاه از بررسی شواهد از جمله فیلمها و عکسهای دوربینهای حاضر در محل خبر داد و گفت پرونده را مختومه اعلام کردند.
مرگ هاله سحابی واکنشهای سازمانهای حقوق بشری را برانگیخت. تعدادی از مقامهای بینالمللی خواستار روشن شدن علت مرگ او شدند و سازمان گزارشگران بدون مرز و دیگر نهادها در برخی کشورهای اروپایی تجمعهای اعتراضی برگزار کردند.
با گذشت ۸ سال و با وجود مختومه اعلام شدن پرونده مرگ هاله سحابی از سوی دستگاه قضایی ایران، خانواده او همچنان این پرونده را پیگیری میکنند، پروندهای مختومه که همچنان گشوده است و به پایان خود مینگرد.