یک مرد ۱۵ روز را در بازداشتگاه سپری کرد. پلیس خانواده دیگری را تهدید کرده است. شخصی دیگر برای بازجویی به مدت هشت ساعت به صندلی زنجیر شده بود. جرم همه این شهروندان چینی، تنها فعالیت در توییتر بود.

روزنامه نیویورک تایمز با انتشار مقاله مفصلی، از افزایش فشار روی کاربران فعال توییتر در چین خبر داده است.

به نقل از این روزنامه، پلیس چین هم‌زمان با گسترش شدید سانسور اینترنتی در این کشور، درحال بازداشت و محاکمه شمار زیادی از کاربران توییتر است. این اتفاق درحالی رخ می‌دهد که این رسانه اجتماعی در چین فیلتر شده است و اکثریت قریب به اتفاق مردم این کشور، امکان مشاهده محتوای منتشرشده در آن را ندارند.

این سخت‌گیری‌ها درپی تلاش شی جین پینگ، رییس جمهوری چین برای سرکوب فعالیت‌های اینترنتی است. در واقع مقامات چینی درپی گسترش کنترل خود روی زندگی آنلاین شهروندان چینی‌اند؛ هرچند که آنچه آن‌ها منتشر می‌کنند، در دسترس دیگران قرار نگیرد.

وانگ آیژونگ، یک فعال حقوق بشر در چین که پلیس از او خواسته است پیام‌های انتقادی از حکومت چین را پاک کند، می‌گوید: «ما اگر توییتر را ترک کنیم، یکی از آخرین مکان‌هایی که می‌توانیم در آن حرف بزنیم را از دست خواهیم داد.»

دولت پکن وقتی نمی‌تواند فعالان توییتری را نسبت‌به حذف توییت‌هایشان قانع کند، سراغ راه‌های دیگری می‌رود. آقای وانگ در برابر تلاش پلیس برای این کار، مقاومت کرده بود. اما بعد، ماه پیش درحالی‌که مشغول خواندن کتاب بود، پیامی کوتاه روی تلفنش دریافت کرد؛ پیامی ازسوی توییتر که حاوی کدهای پشتیبانی حساب توییترش بود.

او می‌گوید یک ساعت بعد، ۳هزار پست از توییترش پاک شده بود. وانگ هکرهای وابسته به حکومت را مقصر این مساله می‌داند.

در اردیبهشت سال ۱۳۹۷، اتفاق مشابهی نیز در ایران رخ داده بود. حساب شبکه‌های اجتماعی اعضای موسسه خیریه «جمعیت امام علی» ناگهان به‌شکل سازماندهی‌شده‌ای هک شد. این موسسه اعلام کرد اعضای آن از قابلیت ورود دو مرحله‌ای به‌واسطه پیامک استفاده می‌کردند و بدون اینکه درخواستی از طرف آن‌ها ارسال شده باشد، پیامک‌های حاوی کدهای ورود برایشان ارسال شده بود. برخی کارشناسان عقیده دارند این هک از طرف حکومت و به کمک شنود پیام‌ها از طریق مخابرات ایران انجام شده است.

چین اما مدت‌های زیادی است آنچه که شهروندانش می‌توانند ببینند یا بگویند را به‌شکل سخت‌گیرانه‌ای کنترل می‌کند. فشارهای اخیر این کشور نشان می‌دهد مقامات سیاسی در تلاش‌اند تا کنترل خود را نسبت‌به رسانه‌های اجتماعی سراسر جهان گسترش دهند. به گزارش نیویورک تایمز، پیام‌های ردوبدل‌شده در پیام‌رسان واتس‌اپ که در چین مسدود است، به‌عنوان سند فعالیت در دادگاه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

دولت چین به‌طور مداوم و فزاینده‌ای از گوگل و فیسبوک می‌خواهد مطالبی که اشاره به مقامات این کشور دارند را از سایت‌های خود حذف کنند. هرچند که هر دوی این سایت‌ها قبلا در چین فیلتر شده‌اند.

با وجود این‌که دسترسی به توییتر در چین مسدود است، این رسانه اجتماعی نقش مهمی در بحث‌های سیاسی و مسائل روز کشور بازی می‌کند.

یک جامعه کوچک اما فعال از شهروندان چینی برای دسترسی به توییتر از نرم‌افزارهای دور زدن فیلترینگ استفاده می‌کنند تا بتوانند آنچه که حکومت مانع دیدن و خواندن آن می‌شود را مشاهده کنند.

بر اساس تخمینی که به‌واسطه نظرسنجی یک استاد دانشگاه آلمان از کاربران اینترنت در چین صورت گرفته است، تنها ۰/۴ درصد از کاربران اینترنت این کشور از توییتر استفاده می‌کنند؛ به عبارتی حدود ۳/۲ میلیون نفر.

درحالی‌که این محدودیت‌ها برای مردم عادی در چین برقرار است، رسانه‌های وابسته به حکومت در این کشور، برای دسترسی به مخاطبان جهانی، برای انتشار محتوا از توییتر استفاده می‌کنند. روزنامه People’s Daily (وابسته به حزب کمونیست) و خبرگزاری شینهوا، هر دو حساب‌های رسمی و فعال در توییتر دارند. مجموع دنبال‌کنندگان این دو رسانه در توییتر به حدود ۱۷میلیون نفر می‌رسد.

سارا کوک، تحلیلگر ارشد بنیاد پژوهشی «خانه آزادی» که در زمینه حمایت از دموکراسی و آزادی‌های سیاسی فعالیت می‌کند، می‌گوید: «از یک طرف، رسانه‌های حکومتی برای دسترسی به مخاطب میلیونی از همه مزایای این پلتفرم‌ها استفاده می‌کنند و از سوی دیگر، مردم عادی چین با استفاده از همین پلتفرم‌ها برای برقراری ارتباط با هم، در خطر بازجویی و زندان قرار می‌گیرند.»

مصاحبه با ۹ کاربر توییتر که ازسوی پلیس مورد بازجویی قرار گرفته‌اند و نیز بررسی یک نوار چهار ساعته از بازجویی آن‌ها، الگوی ثابتی را نمایان می‌کند: پلیس با نمایش یک نسخه چاپی از توییت‌ها، از افراد می‌خواهد یا برخی از آن‌ها را پاک کنند یا به‌طور کلی، حساب کاربری‌شان را ببندند. افسرهای پلیس اغلب به توییت‌هایی اشاره می‌کنند که حاوی محتوای انتقادی به حکومت چین باشد یا به‌طور خاص، به آقای شی اشاره کند.

به گفته کاربرانی که مورد بازجویی قرار گرفته‌اند، پلیس برای پیشبرد خواسته‌های خود، از تهدید و گاهی برخورد فیزیکی استفاده کرده است.

هوانگ چنگ‌چنگ، یکی از کاربران توییتر در چین که بیش از ۸۰۰۰ دنبال‌کننده دارد، می‌گوید به‌مدت هشت ساعت از او بازجویی کردند، درحالی‌که دست‌ها و پاهایش با دستبند به صندلی بسته شده بود. وقتی بازجویی به اتمام رسید، او برگه‌ای را امضا کرد که در آن تعهد داده بود دیگر سراغ توییتر نرود.

افرادی که مورد بازجویی قرار گرفته‌اند، لزوما بیشترین طرفداران یا دنبال‌کنندگان را در شبکه‌های اجتماعی ندارند. پان شیدیان، کارمند ۴۷ ساله یک شرکت ساختمانی با حدود ۴۰۰۰ دنبال کننده در توییتر، اثر یک کارتونیست مخالف حکومت را به‌همراه نقدی نسبت‌به سرکوب حقوق‌بشر در حساب خود منتشر کرده بود. نوامبر سال پیش، پلیس او را به‌مدت ۲۰ ساعت مورد بازجویی قرار داد و سپس مجبورش کرد که چندین توییت خود را پاک کند. بعد از آن به پان اجازه داده‌اند برود و او گمان می‌کرد مساله تمام شده است.

اما کمی بعد، ماموران پلیس به محل کارش آمدند و او را در یک ماشین انداختند. آن‌ها از او خواسته بودند تا برگه‌ای را امضا کند که در آن نوشته شده بود که نظم اجتماعی را مختل کرده است. او پذیرفت. بلافاصله ماموران برگه دیگری را نشانش دادند که خبر از بازداشتش می‌داد. او دو هفته بعد را به همراه ۱۰ نفر دیگر، در یک سلول زندان گذراند. کار آن‌ها در این مدت، مشاهده ویدیوهای پروپاگاندای حکومتی بود.

او در‌حالی‌که پس از آزادی گریه می‌کرد، در یک مصاحبه تلفنی گفت: «زندگی ما از سرکوب‌های فراوان پر شده است.»

شیائو کیانگ، استاد دانشکده اطلاعات برکلی در کالیفرنیا می‌گوید: «به‌نظر می‌رسد فشار فعلی، حرکتی هماهنگ بین مقامات انتظامی ملی و محلی است.»

یک پژوهشگر چینی به دیده‌بان حقوق بشر گفته است: «بسیاری از فعالان خواهان آزادی بیان‌اند. آن‌ها حتی با وجود اینکه آزار و اذیت شده‌اند، بسیار شجاع‌اند و به توییت کردن ادامه می‌دهند. این اقدامی در اعتراض به سانسور و ظلم است.»