انتخابات آمریکا؛ چه مسیری باقی مانده؟
اعلام رسانهای و غیررسمی نتیجه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در روز شنبه آخرین مرحله در روند این انتخابات نیست و برای رسیدن به پایان این روند که در بیش از دو قرن گذشته چکشکاری شده، هنوز چند هفتهای باقی مانده است و قرار است طی آن، کنگره الکترال شامل ۵۳۸ عضو رییس جمهوری جدید آمریکا را رسما انتخاب کنند.
شهروندان آمریکایی در روز انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، وقتی به یک نامزد انتخابات رای میدهند، در واقع به «رایدهندگان ارشد» رای میدهند که وظیفه حمایت از نامزد مورد نظر آنان را بر عهده دارند.
تعداد رایدهندگان ارشد هر ایالت با تعداد رایهای الکترال آن ایالت برابر است، اما قوانین هر ایالت برای انتخاب رایدهندگان ارشد متفاوت است.
در کل فهرستی از رایدهندگان ارشد برای نامزد هر حزب هنگام برگزاری مجمع حزب در آن ایالت یا از سوی کمیته مرکزی حزب انتخاب میشود.
پس از روز برگزاری انتخابات، ایالتها آرا به صندوقها ریخته شده را میشمرند و نتیجه آرای مردمی را تایید میکنند. به محض این که این کار انجام شد، فرماندار هر ایالت بر اساس قانون، «هر چه سریعتر» مدارک موسوم به «گواهیهای تعیین» رای را آماده میکند.
این گواهیها که مهر هر ایالت را بر خود دارد و به بایگانی ایالات متحده آمریکا ارسال میشود، شامل اسامی رایدهندگان ارشد و تعداد آرای داده شده به نامزدهای پیروز و بازنده در آن ایالت است.
روز هشتم دسامبر، آخرین مهلت برای حل مسائل و مناقشههای احتمالی باقی مانده در هر ایالت است و همه بازشماریها و شکایات قضایی درباره نتایج انتخابات ریاست جمهوری باید تا این تاریخ در سطح هر ایالت انجام و حل و فصل شود.
روز چهاردهم دسامبر، رایدهندگان ارشد از طریق برگههای کاغذی در ایالتهای مربوطه و همچنین ناحیه کلمبیا (واشینگتن دی سی) رای میدهند.
بر اساس اعلام مرکز پژوهشی کنگره، در سی و سه ایالت و همچنین ناحیه کلمبیا قوانین یا مقررات حزبی به گونهای است که رایدهندگان ارشد به همان شیوه آرای مردمی در این ایالتها رای میدهند، اما در دیگر ایالتها، انتخابکنندگان ارشد میتوانند حتی جایگزین شوند یا مورد تحریم قرار گیرند.
آرا برای انتخاب رییس جمهور و معاون او شمارش میشود و رایدهندگان ارشد شش «گواهی رای» را امضا میکنند. این گواهیها به همراه دیگر مدارک رسمی از طریق پست سفارشی به نهادهای مختلف از جمله ریاست سنا ارسال میشود.
در روز ۲۳ دسامبر، گواهیها باید به دست نهادهای مربوطه رسیده باشد و اگر تا این تاریخ نرسد، قانون راههای جایگزینی را برای به دست آمدن نتایج در واشینگتن پیشبینی کرده است.
در روز ششم ژانویه سال ۲۰۲۱، مجلس نمایندگان و سنای آمریکا جلسهای مشترک برای شمارش آرای الکترال تشکیل میدهند. هر نامزد انتخابات ریاست جمهوری که دستکم ۲۷۰ رای الکترال به دست آورد، رییس سنا که اکنون مایک پنس معاون رییس جمهوری آمریکاست، نام او را اعلام میکند.
نمایندگان کنگره میتوانند به آرای اعلام شده از سوی هر ایالتی که به ترتیب قرائت میشود، اعتراض کنند و اعتراضها باید به صورت کتبی و از سوی دستکم یک عضو مجلس نمایندگان و یک عضو سنا صورت بگیرد.
اگر در مورد اعتراضی، نیاز باشد به سوالاتی پاسخ داده شود، هر کدام از دو مجلس به طور جداگانه درباره آن اعتراض به مدت نهایتا دو ساعت بحث و گفتوگو میکنند. سپس، هر مجلس درباره پذیرش یا رد آن اعتراض رایگیری میکند.
بار دیگر با تشکیل جلسه مشترک میان دو مجلس، نتایج آرای داده شده درباره اعتراضات اعلام میشود. هرگونه اعتراض درباره رای الکترال یک ایالت باید به تایید هر دو مجلس برسد تا هیچ گونه شبهای در این زمینه باقی نماند.
اگر این بار یک نامزد ریاست جمهوری نتواند دستکم ۲۷۰ رای الکترال را از آن خود کند، مجلس نمایندگان بر اساس قانون اساسی آمریکا رییس جمهوری این کشور را با رای اکثریت خود انتخاب میکند.
در روز ۲۰ ژانویه رییس جمهوری منتخب آمریکا در «روز معارفه» سوگند یاد میکند و کار او رسما به عنوان رییس جمهوری آمریکا آغاز میشود.