انستیتوی میدل ایست: اتحاد جدید میان ترکیه و عراق پایدار نخواهد بود
اندیشکده انستیتوی میدلایست در گزارشی روز شنبه ششم آبان ماه مینویسد اتحاد جدید میان ترکیه و عراق که پس از رفراندوم اخیر در کردستان عراق صورت گرفته است پایدار نخواهد بود.
در این گزارش آمده است: «حیدر العبادی نخستوزیر عراق هفته گذشته برای گفت وگو با مقامات ترک درباره اقدام مشترک در مقابل طرح استقلال کردستان به آنکارا سفر کرده بود.
در مقابل، دولت ترکیه امیدوار است باتوجه به نیاز عراق در این مورد، بتواند روابط خود را با بغداد گسترش داده و یک اتحاد جدید میان دو کشور پدید بیاورد. اما یکچنین اتحادی پایدار نخواهد بود و به منزوی شدن ترکیه درعراق پس از رفراندوم منجر خواهد شد.»
به نوشته این گزارش، «مسعود بارزانی رئیسجمهوری اقلیم خودمختار کردستان در عراق در همه سالهای اخیر نزدیکترین متحد ترکیه بوده است اما تحولات عراقِ پس از رفراندوم موقعیت بارزانی و خط سیاسی او را در درون کشور متزلزل و تهدید کرده است.
اکنون ارتش عراق سرزمینهایی را که در طی سالهای اخیر در زیر کنترل کُردهای این کشور بوده است دوباره تسخیر کرده است و این به تضعیف دولت بارزانی منجر شده است. به ویژه باز پسگرفتن شهر نفتی کرکوک کُردها را از نظر اقتصادی در موقعیتی ضربهپذیر قرار داده است. اکنون نیمی از درآمد نفتی این منطقه از دست کردها خارج شده است. بسیاری از مردم عراق و ازجمله خود کُردها بر این باور هستند که بارزانی ریسک بزرگی را در اجرای رفراندوم متوجه موقعیت خود کرده است و اکنون مورد نکوهش و انتقاد سازمانهای مخالف کُرد در منطقه قرار گرفته است. این تحول ترکیه را از داشتن یک شرکت پرقدرت در ساختار قدرت سیاسی در عراق محروم کرده است.
دولت ترکیه بهسرعت در همسویی با دولت عراق خود را مخالف برگزاری رفراندوم نشان داده بود اما دور شدن بارزانی از صحنه قدرت سیاسی عراق یک ضربه استراتژیک به اهداف آنکارا در منطقه میباشد.
از سوی دیگر، ترکیه همواره در صدد جلوگیری از افزایش نفوذ ایران در عراق بوده است. در این مسیر ترکیه حتی از خواستههای ناسیونالیستی اعراب سنّی در مقابل حکومت شیعه ایران پشتیبانی کرده است.
اما آنکارا از داشتن ابزاری که ایران برای نفوذ در عراق در اختیار دارد محروم میباشد. روابط نزدیک ترکیه با دولت اقلیم کردستان عراق به رهبری بارزانی و اقلیت ترکمن در کرکوک و رهبران سنّی در موصل همواره مورد ظنّ و تردید در مورد اهداف پنهان آنکارا در عراق بوده است. حضور نظامی ترکیه در شمال عراق نیز با مخالفت شدید بغداد مواجه شده بود.
به علاوه، عراق متحد خوبی برای همکاری با ترکیه برای سرکوب و مهار پیشمرگههای کُرد مخالف دولت آنکارا نخواهد بود.
بهنظر میرسد پس از رفراندوم کردستان، سیاست آنکارا در مورد عراق در بههم ریختگی کامل بسر میبرد و دیدار العبادی از ترکیه آن را نجات نخواهد داد.»