ایستگاههای بایدن در مسیر انتقال قدرت؛ از تحلیف تا تعیین کابینه
اکنون که نتایج قطعی، اما غیر نهایی، انتخابات ریاستجمهوری آمریکا روشن شده، سوال بعدی درباره ایستگاههای مسیر انتقال قدرت به رییسجمهور جدید شکل میگیرد.
بر اساس اعلام رسانهها، ائتلاف جو بایدن-کامالا هریس تصمیمگیر دستگاه دولت و کاخ سفید در دوره چهل و ششم ریاستجمهوری خواهد بود.
اما با افزایش تنش در این انتخابات، به نظر میرسد مسیر تیم بایدن برای تشکیل و انتقال قدرت در چند مرحله پر چالش خواهد بود.
مجمع برگزینندگان چه زمانی رای میدهند؟
شمارش آرای انتخابات در این دوره، بیش از زمان معمول طول کشید. این فرایند و پارامترهای آن در قوانین فدرال مشخص شده و بر اساس آن باید تا نیمه ماه میلادی دسامبر نهایی شود.
مجمع برگزینندگان ایالتی که در مرحله بعد از برگزاری انتخابات باید به رییسجمهور منتخب رای دهند، به صورت سنتی در نخستین دوشنبه پس از دومین چهارشنبه ماه میلادی دسامبر تشکیل میشود.
این جلسه بر اساس تقویم سال جاری میلادی، روز ۱۴ دسامبر، معادل ۲۴ آذرماه، برگزار خواهد شد.
گزینندگان که تعدادشان منطبق بر تعداد آرای الکترال هر ایالت است، در همان ایالت گرد هم آمده و در رایگیریهای جداگانه به رییسجمهور و معاون اول او رای خواهند داد.
تحلیف چهطور و کجا برگزار میشود؟
در مرحله بعدی که روز ششم ماه میلادی ژانویه، برابر ۱۷ دیماه، صورت میگیرد، رایهای برگزینندگان ایالتی در جلسه مشترک کنگره شمارش خواهد شد.
مایک پنس، معاون اول رییسجمهور فعلی، این جلسه و شمارش آرا را پیش از اعلام نتیجه ریاست خواهد کرد.
نهایتا در روز ۲۰ ژانویه، یعنی اول بهمنماه، فرایند رای الکترال به پایان خود خواهد رسید؛ در این تاریخ جو بایدن و معاون اولش کامالا هریس با حضور رییس دیوان عالی سوگند به دست گرفتن قدرت را یاد خواهند کرد.
پس از این سوگند، بایدن رییسجمهوری بعدی ایالات متحده خواهد شد. این رویداد در مراسمی به نام تحلیف رخ میدهد که در پایتخت، واشنگتن دیسی، برگزار میشود.
آیا شکایتهای ترامپ موجب تاخیر فرایند میشود؟
قوانین آمریکا دستورالعملهای انتقال قدرت از یک رییسجمهور به منتخب بعدی را به روشنی مشخص کرده است، اما این مرحله به نظر میرسد برای بایدن از سیاستمداران پیشینش سختتر باشد.
مبارزه حقوقی دونالد ترامپ که خواستار شمارش آرا به صورت مجدد در برخی ایالتها است، میتواند مراحل و اقدامات مربوط به انتقال قدرت را معلق و دچار تاخیر کند.
این مساله پیشتر در سال ۲۰۰۰ میلادی هم اتفاق افتاد؛ در آن سال تا پنج هفته بعد، از انتخابات جورج دبلیو بوش به عنوان رییسجمهور منتخب معرفی نشد.
شبکه آرتیای ایرلند به نقل از یک منبع جمهوریخواه مجلس نمایندگان نوشته: «فرایند طولانی حقوقی مبارزه میتواند انتقال قدرت را به تاخیر بیندازد و این میتواند برای جبهه سیاست خارجی خطرناک باشد.»
چه کسی مسئول تسهیل انتقال قدرت است؟
این نگرانی وجود دارد که اقدامات غیرقابل پیشبینی ترامپ همکاریها و فرایند عادی انتقال قدرت را به هم بریزد.
قانون انتقال ریاستجمهوری، که برای اولینبار در سال ۱۹۶۴ تصویب شد، به کارمندان دولت قدرت و تخصص قابل توجهی در انتقال اسناد به مقامات جدید میدهد.
این ترتیبات قانونی به منظور محدود کردن خطر سیاسی شدن فرایند انتقال قدرت در نظر گرفته شده است.
مشخص نیست که آیا ترامپ، که حاضر به قبول شکست نیست، به پروتکل تاریخی پایبند بوده و شخصا با جانشین خود ملاقات خواهد کرد.
روند انتقال تا زمانی که اداره خدمات عمومی دولت برنده را تایید کند، نمیتواند به مرحله بعدی برود. این مقام روز شنبه اعلام کرد هنوز تصمیمی اتخاذ نکرده است.
تا تصمیمگیری نهایی در این زمینه، اداره خدمات عمومی میتواند برای تیم بایدن محل کار و کامپیوتر را مهیا کند و بررسی سوء پیشینه امنیتی تیمش را انجام دهد، اما آنها نمیتوانند وارد نهادهای فدرال شوند.
اگر ترامپ قانون را اجرا نکند؟
اگر رییسجمهور فعلی از پذیرش نتایج سرباز بزند و در چالشهای حقوقیاش هم موفق نشود، فشارهای داخلی و عمومی بر او برای پذیرش آن افزایش مییابد.
تماس تلفنی نامزد بازنده به فرد پیروز یک سنت قابل احترام در سیاست آمریکا است، اما به هیچ وجه اجباری نیست. ترامپ تاکنون چنین کاری نکرده است.
در سال ۲۰۱۸ میلادی استیسی آبرامز، نامزد فرمانداری حزب دموکرات، ادعای تقلب و تهدید رایدهندگان را مطرح کرد و هرگز به برایان کمپ، رقیب جمهوریخواه خود، تن نداد.
با این حال، این اتفاق هرگز در انتخابات مدرن ریاستجمهوری رخ نداده است.
در حالی که ترامپ مجبور نیست نتایج را قبول کند، یا حتی چهره خوبی از خود در محافل عمومی نشان دهد و در مراسم تحلیف بایدن شرکت کند، او باید برخی تعهدات قانونی را اجرا کند.
رییسجمهور باید به دولت خود اجازه دهد تا مقدمات لجستیکی تیم بایدن را به عهده بگیرد. به گفته مقامات دولت، ترامپ این کار را انجام داده است.
اندرو بیتس، سخنگوی کارزار بایدن، گفته در صورت عدم پذیرش نتایج از سوی ترامپ «دولت آمریکا کاملا قادر است خاطیان را به بیرون از کاخ سفید مشایعت کند.»
آیا ممکن است تیم بایدن و ترامپ تنش پیدا کنند؟
افراد درگیر در انتقال قدرت در دورههای قبلی میگویند مقامات فعلی در مورد چگونگی کمک به تیم جدید دارای اختیار عمل هستند.
در سال ۲۰۱۶ میلادی باراک اوباما، رییسجمهور وقت، کارکنان خود را به رفتار «حرفهای» و همکاری با تیم ترامپ توصیه کرد. اما منابع مختلفی که در این روند مشارکت داشتند هم از عدم همکاری دستیاران اوباما و کارشکنی گلایه کردند.
مقامات ترامپ تاکنون در زمینه اقداماتی نظیر بررسی سوء پیشینه امنیتی افراد تیم بایدن بر اساس قوانین عمل کردهاند.
یک استاد دانشگاه و نویسنده کتابی درباره انتقال قدرت کاخ سفید میگوید کریس لیدل، معاون کاخ سفید، و دیگر افرادی که در فرایند این انتقال دخیل هستند، اعتبار خود را جدی میگیرند و انتقال صلحآمیز قدرت همچنان اصل اساسی سیستم ایالات متحده است.
با این حال، چارچوب قوانین نمیتواند تنش احتمالی بین تیمهای انتقال قدرت را از بین ببرد یا مانع از صدور دستورات اجرایی و قوانینی از سوی ترامپ شود که بایدن با آنها مخالف باشد.
تیم انتقال قدرت بایدن چه کسانی هستند؟
رییسجمهور جدید معمولا بلافاصله پس از تحلیف، گروهی را به نام تیم انتقالی جمع میكند. آنها افراد را برای خدمت در کابینه انتخاب و درباره اولویتهای سیاستی بحث میکنند.
وبسایت انتقال قدرت جو بایدن که «دوباره بهتر بساز» نام دارد، از روز چهارشنبه و حتی زمانی که هنوز پیروزی او اعلام نشده بود، راهاندازی شد.
این وبسایت تنها یک صفحه داشت و هیچ توضیح برنامهای در آن قرار داده نشده است.
جردن اشتراوس، مقام سابق کاخ سفید، میگوید حدود ۲۰۰ نفر در تیم بایدن ماهها بر روی تهیه برنامههای دولت جدید کار کردهاند.
انتظار میرود بایدن طی هفتههای آینده صدها نماینده را در دهها نهاد دولت مستقر کند تا زمینه را برای جایگزینی بیش از چهار هزار منصوب سیاسی ترامپ ایجاد کند. این افراد هسته دیوانسالاری فدرال، که بودجهای سالانه بیش از ۴/۵ تریلیون دلار را کنترل میکند، تشکیل میدهند.
کامالا هریس که معاون رییسجمهور است هم در فرایند انتقال قدرت کارمندان خود را منصوب میکند و در مورد شیوه کار از دولت قبلی بیشتر میآموزد.
کاخ سفید چطور میزبان خانواده بایدن میشود؟
بایدن پیشتر در مبارزات انتخاباتیاش وعده داده بود در صورت پیروزی خانوادهاش پستی در کاخ سفید نخواهند داشت. با این حال، آنها ساکن کاخ سفید خواهند شد.
احتمال دارد رییسجمهور جدید و خانواده او به دلیل فرسودگی کاخ سفید نیاز به تعویض دکوراسیون یا مبلمان آن داشته باشند. بنا بر این کنگره برای این کار، منابع مالی به آنها اختصاص میدهد.
در محل اقامت خانواده رییسجمهور ۱۳۲ اتاق و ۳۵ حمام و دستشویی وجود دارد.
بانوی اول فعلی، ملانیا ترامپ، که در دنیای مد فعالیت کرده، چندین تغییر در خانه محل اقامت رییسجمهور اعمال کرده بود و مسئولیت رویداد مجلل رونمایی از دکوراسیون کریسمس را بر عهده داشت.
کابینه بایدن و چالشهای تشکیل آن چیست؟
بایدن به زودی اعلام خواهد کرد که چه کسانی را در کابینه خود میخواهد به کار بگیرد. این شامل روسای کل ادارات و ادارات کلیدی است.
بسیاری از پستهای ارشد دولتی که توسط رییسجمهور تعیین میشود، نیاز به تصویب سنا دارند. کمیتههای سنا در جلسه بررسی با افرادی که توسط بایدن انتخاب شدهاند، مصاحبه میکنند و پس از آن رای به تایید یا رد میدهند.
روزنامه گاردین نوشته تنشها بر سر اینکه بایدن کابینه خود را با انتخاب چه کسانی پر میکند، شروع شده است.
دموکراتها به طور علنی و خصوصی، از اعضا نظرسنجی کردهاند. آنها همچنین استراتژیهایی تعیین کرده و هشدارهایی در این زمینه هم مطرح کردهاند.
خود بایدن قول داده که تنوع در کابینه را بیش از سایرین در نظر بگیرد. انتظار میرود او به جای لیبرالها، افرادی از طیف میانه به کابینه بیاورد.
مهمترین برنامه ۱۰۰ روز اول بایدن چیست؟
روزنامه گاردین نوشته اولین و مهمترین وظیفه بایدن برای ۱۰۰ روز نخست حضورش در کاخ سفید، اجرای برنامه سراسری جدیدی برای مبارزه با بحران ویروس کرونا است.
پایگاه خبری اکسیوس به نقل از منابعی گزارش داد جو بایدن برنامه دارد روز دوشنبه یک «گروه ویژه» ۱۲ نفره را برای موضوع مبارزه با بحران شیوع کرونا معرفی کند.
اکسیوس اشاره کرده این اقدام نشاندهنده آن خواهد بود که مقابله با شیوع کرونا اولویت فوری بایدن است.
از سوی دیگر، برداشتن گامهایی برای رفع پیامدهای اقتصادی فاجعهبار این بحران مساله دیگر دولت بایدن خواهد بود.
گاردین نوشته با این حال، چالش دیگر بایدن مواجهه با طیف لیبرال حزب دموکرات درباره تغییرات نهادی در این کشور است.