جو بایدن رییس جمهوری آمریکا نزدیک به پنج ماه پس از رسیدن به قدرت، برای اولین بار خاک کشورش را ترک کرده و اروپا را به عنوان اولین مقصد خارجی خود انتخاب کرده تا اراده خود را برای تقویت اتحاد دو سوی آتلاتنیک، به ویژه در مقابل روسیه به نمایش بگذارد. سفر هشت روزه بایدن به اروپا شامگاه چهارشنبه ۱۹ خرداد با ورود به بریتانیا، یکی از متحدان اصلی آمریکا در جهان آغاز شد. درست کمی پیش از پرواز به سوی لندن، بایدن در پایگاه شکاری اندروز در حومه واشینگتن گفت هدف از سفرش این است که به طور روشن به روسیه و چین بفهماند که «آمریکا و اروپا به هم پیوند خورده‌اند». 

او همچنین در بدو ورود به خاک بریتانیا اعلام کرد که «آمریکا بازمی‌گردد». این جمله شعار جو بایدن از همان ابتدای ورودش به کاخ سفید است که خط اصلی سیاست خارجی او را به ویژه در مقابل شعار دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری پیشین نشان می‌دهد. بایدن در پایگاه میلدن هال در شرق بریتانیا، مقابل اعضای نیروی هوایی آمریکا، گفت: «دموکراسی‌های سراسر جهان متحد شده‌اند تا با دشوارترین چالش‌ها مقابله کنند.»

سفر بایدن به بریتانیای پس از برگزیت

سفر بایدن به بریتانیا در حالی است که این کشور از اتحادیه اروپا خارج شده است؛ خروجی که هنوز مسائلش برای هر دو طرف بریتانیا و اتحادیه اروپا به تمامی حل نشده و اختلافاتی به ویژه در زمینه مرز میان ایرلند جنوبی و ایرلند شمالی باقی است. با این حال، جو بایدن و بوریس جانسون، نخست وزیر بریتانیا، روز پنج‌شنبه در اولین دیدارشان، اتحاد تاریخی آمریکا و بریتانیا را به نمایش گذاشتند. بایدن و جانسون درباره یک «منشور آتلانتیک» جدید، بر اساس الگوی طرح‌ریزی شده هشتاد سال پیش که از سوی وینستون چرچیل و فرانکلین روزولت امضا شده بود، به توافق رسیدند تا بر ارزش‌های مشترک دموکراتیک دو کشور تاکید کنند و چالش‌های جدید مانند حملات سایبری یا بحران تغییرات اقلیمی را در نظر بگیرند. 

بایدن خطاب به خبرنگاران رابطه میان آمریکا و بریتانیا را «ویژه» خواند و جانسون نیز دیدارش با بایدن را «وزش یک هوای تازه» توصیف کرد. قرار است روز یکشنبه، بایدن در قلعه وینزر، با ملکه الیزابت دوم نیز ملاقات کند.

همچنین رهبران دو کشور تلاش کردند تا اختلافات مربوط به برگزیت را دست‌کم در منظرعمومی کنار بگذارند. بایدن که اصالتا ایرلندی است، تلاش‌های لندن برای بازگشت به «پروتکل ایرلند شمالی» را نمی‌پسندد. این سیاست لندن، گرچه از ایجاد مرز میان ایرلند شمالی و ایرلند جنوبی خودداری می‌کند، اما توزیع کالا میان بریتانیا و ایرلند شمالی را مختل می‌سازد. پیشتر در سال ۱۹۹۸، پیمان موسوم به «جمعه نیک» با میانجیگری آمریکا در دوران ریاست جمهوری بیل کلینتون، به درگیری خشونت‌بار میان پروتستان‌های اتحادگرا و کاتولیک‌های جمهوری‌خواه در ایرلند شمالی که حدود ۳۵۰۰ کشته طی ۳۰ سال درگیری برجای گذاشت، پایان داد. به گزارش خبرگزاری فرانسه، یک مقام آمریکایی درباره وضعیت موجود گفت که پیشرفت‌های حاصل از این توافق باید حفظ شود. بر اساس گزارش‌ها، بایدن اما در گفت‌وگوهای خصوصی‌تر موضعی قاطع‌تر نسبت به مساله ایرلند شمالی اتخاذ کرده است. به نوشته روزنامه بریتانیایی تایمز، یک مقام بلندپایه آمریکایی، دولت لندن را به «ایجاد» تنش در ایرلند شمالی متهم کرده است. 

نشست سران گروه هفت

 شرکت در نشست سران «گروه هفت» که اولین ملاقات حضوری آن‌ها پس از دو سال به شمار می‌رود، برنامه‌ اصلی بایدن در این سفر است. نشست سران کشورهای عضو «گروه هفت» روزهای جمعه تا یکشنبه در شهر کورن‌وال بریتانیا برگزار می‌شود و در آن، دو موضوع «پایان دادن به شیوع کرونا» و همچنین «مقابله با تغییرات اقلیمی» در جهان در اولویت قرار دارند. آمریکا، بریتانیا، فرانسه، آلمان، ایتالیا، کانادا و ژاپن عضو گروه هفت‌ هستند و نشست سالانه سران به نوبت در یکی از این کشورها برگزار می‌شود. در نشست امسال، آنگلا مرکل برای آخرین بار حضور می‌یابد و اگر امانوئل مکرون در انتخابات ریاست جمهوری سال آینده فرانسه نیز به پیروزی نرسد، شرکت او نیز در نشست کورن‌وال، آخرین حضورش در نشست سران گروه هفت خواهد بود. دفتر نخست وزیری بریتانیا که ریاست این نشست را برعهده دارد اعلام کرد قرار است در این نشست، ارائه دست‌کم یک میلیارد دوز واکسن کرونا به کشورهای فقیر و همچنین افزایش ظرفیت تولید واکسن مورد توافق قرار گیرد تا «همه‌گیری کرونا در سال ۲۰۲۲ به پایان برسد».

سهم ایالات متحده از اهدای یک میلیارد دوز واکسن کرونا به کشورهای فقیر، ۵۰۰ میلیون دوز است. بایدن روز پنج‌شنبه اعلام کرد که هدیه نیم میلیارد دوز واکسن کرونا از سوی آمریکا به کشورهای فقیر، «گامی تاریخی» در مقابله با همه‌گیری کروناست. 

آلبرت بورلا، رییس شرکت آمریکایی فایزر نیز که همراه با بایدن به بریتانیا آمده، از این اقدام دولت واشینگتن حمایت کرده و گفت که همه مردم جهان، فارغ از این که دارای چه وضعیت مالی هستند، حق دارند در مقابل کرونا واکسینه شوند. خرید ۵۰۰ میلیون دوز واکسن کرونا از شرکت فایزر، بزرگترین سفارش خرید واکسن کرونا از سوی یک کشور تاکنون به شمار می‌رود. قرار است این میزان واکسن از طریق سازوکار کوواکس تحت نظر سازمان بهداشت جهانی میان ۹۲ کشور فقیر جهان توزیع شود. توزیع این واکسن‌ها از دو ماه دیگر آغاز خواهد شد و قرار است تا پایان سال جاری میلادی ۲۰۰ میلیون دوز این بسته اهدایی، توزیع شود. ۳۰۰ میلیون دوز باقی‌مانده نیز تا ژوئن سال آینده میان این کشورها توزیع خواهد شد. به گزارش آکسفام، با روند کنونی واکسیناسیون کرونا در جهان، ۵۷ سال طول خواهد کشید تا کشورهای فقیر به همان میزان واکسیناسیون کرونا در کشورهای ثروتمند برسند.

شرکت در نشست ناتو و اتحادیه اروپا 

جو بایدن همچنین در این دوره از سفر خود در اجلاس ناتو و همچنین نشست اتحادیه اروپا شرکت می‌کند.

 روز سه‌شنبه در نشست بایدن با سران اتحادیه اروپا، قرار است بر اساس اصل تقویت همکاری‌ها در زمینه مقابله با تغییرات اقلیمی توافق شود. بر اساس پیش‌نویس بیانیه مشترک آمریکا و اتحادیه اروپا که یک نسخه از آن به‌ دست رویترز رسیده، این دو متعهد می‌شوند که پیش از مذاکرات پیش‌بینی شده در چارچوب کنفرانس سازمان ملل متحد درباره تغییرات آب‌وهوایی در نوامبر امسال در شهر گلاسکو، همکاری‌های بین‌المللی خود را به اجرا بگذارند، تا دیگر کشورهای جهان را متقاعد کنند انتشار گازهای گلخانه‌ای را بیشتر کاهش دهند. در ماه آوریل، بایدن قول داد که آمریکا تولید گازهای گلخانه‌ای خود را تا سال ۲۰۳۰ به نصف آنچه در سال ۲۰۰۵ تولید کرده، کاهش دهد. همچنین اتحادیه اروپا به سهم خود قرار است برنامه‌هایش برای کاهش ۵۵ درصدی گازهای گلخانه‌ای تا سال ۲۰۳۰ نسبت به سال ۱۹۹۰ را به زودی اعلام کند. در نشست روز سه‌شنبه که با حضور بایدن، شارل میشل، رییس شورای اتحادیه اروپا و اورزولا فن درلاین، رییس کمیسیون اروپا برگزار می‌شود، مسائل مربوط به تجارت میان اتحادیه اروپا و آمریکا و پیامدهای اقتصادی کرونا نیز مطرح خواهد شد.

دیدار با ولادیمیر پوتین 

به نظر می‌رسد دیدار با ولادیمیر پوتین که برای روز چهارشنبه شانزدهم ژوئن در ژنو برنامه‌ریزی شده، نقطه اوج سفر بایدن باشد. بایدن پیش از این دیدار هشدار داده که اگر مسکو اقدامات «خطرناک» انجام دهد، آمریکا «به شدت و به شیوه معنادار پاسخ می‌دهد.» او با این حال، تاکید کرد آمریکا به دنبال «درگیری با روسیه» نیست، بلکه قصد دارد «یک رابطه پایدار و قابل‌پیش‌بینی» با روسیه داشته باشد. الکساندر ورشبو، دیپلمات آمریکایی و نفر دوم پیشین ناتو، گفته است: «مشکل این است که پوتین لزوما خواهان یک رابطه پایدارتر و قابل پیش‌بینی نیست.» بحران‌های اوکراین، بلاروس، حملات سایبری توافق‌های دوجانبه درباره کنترل تسلیحات، از جمله محورهای گفت‌وگوی روسای جمهوری آمریکا و روسیه خواهد بود. در حالی که زندانی شدن الکسی ناوالنی، منتقد شماره یک پوتین واکنش غرب را به همراه داشته، جو بایدن پیشتر اعلام کرده مسائل حقوق بشری را در دیدارش با پوتین مطرح خواهد کرد. همچنین اعلام شده که پس از دیدار بایدن و پوتین، برخلاف دیدار ترامپ و پوتین در سال ۲۰۱۸ در هلسینکی، نشست خبری مشترک برگزار نخواهد شد. 

جن ساکی، سخنگوی کاخ سفید با اشاره به حضور طولانی‌مدت بایدن در عرصه سیاست به ویژه سیاست خارجی آمریکا، درباره سفر بایدن به اروپا و دیدارهایش با رهبران جهان اعلام کرده که «او برخی از این رهبران، از جمله پوتین را از دهه‌ها پیش می‌شناسد.»