روزنامه آمریکایی: چین بهرهمند اصلی تحریمهای علیه ایران است
روزنامه آمریکایی یواسای تودی در گزارشی روز ۸دیماه درباره تحریمها علیه ایران مینویسد کمپانیهای چینی برای دور نگه داشتن غربیها از بازارهای ایران فرصتطلبانه از این تحریمها بهره میبرند.
در این گزارش آمده است: «مصطفی کشاورزی در بازار جواهرفروشی تهران در دکهای میان دو مغازه بزرگ ۱۰هزار ساعت را برای فروش بهطور فشرده کنار هم گذاشته است. همه این ساعتها، که از قضا مغازههای رقبای او هم همانها را میفروشند، ساخت چین هستند. از مدلهای تقلبی ساعت رولکس سوئیس گرفته، تا مارکهای اروپایی کپی شده، در دکه مصطفی دیده میشود. او چندین بار در سال با هواپیما به شهر شنزن در چین سفر میکند و با چمدانهای پر به تهران برمیگردد و استفاده خوبی از فروش آنها میبرد.»
مصطفی میگوید: «ساعتهای من برای افراد کمدرآمد و متوسط بسیار مناسب هستند. حتی باطریهای آنها هم یکسال گارانتی دارند.»
این گزارش میافزاید: «ساعتها تنها یک بخش بسیار کوچک از انفجار حجم روابط اقتصادی چین با ایران است. اکنون چین بزرگترین صادرکننده و شریک تجاری با ایران شده است. دولت چین همچنین وامهای بزرگ و سنگینی را به ایران قرض داده است. همین اواخر دولت چین یک اعتبار ۱۰میلیارد دلاری را برای کمپانیهای چینی که بخواهند پروژههای زیربنایی و تولیدی بزرگ را در ایران بهراه بیاندازند در اختیار آنها گذاشته است. این پروژهها شامل ساخت نیروگاههای برق و امور حمل و نقل و سد سازی و حملونقل میشود. و همه اینها در زمانی صورت میگیرد که دولت ترامپ از سرمایهگذاری آمریکایی در ایران جلوگیری میکند. ایرانیها میگویند اکنون دولت ترامپ فشارهای خود را بر روی کمپانیهای اروپایی برای دوری از بازارهای ایران گذاشته است.
فؤاد ایزدی، از مرکز مطالعات آمریکای شمالی در دانشگاه تهران میگوید: «هرچه آمریکا بیشتر روی ایران فشار بیاورد، ایران بیشتر بهسوی چین میرود.»
در سال ۲۰۱۶ شی جین پینگ، رئیسجمهوری چین و حسن روحانی، رئیسجمهوری ایران توافقنامهای را برای تجارت میان دو کشور به ارزش ۶۰۰میلیارد دلار در ظرف ده سال آینده امضاء کردند. تنها در ۸ماه گذشته صادرات چین به ایران به ارزش ۷/۹ میلیارد دلار بوده است که نسبت به سال گذشته ۲۲ درصد افزایش داشته است.
از جنبه سیاسی، نزدیکی چین و ایران تلاشی برای کاهش نفوذ آمریکا در خاورمیانه میباشد. به گفته ایزدی، «چینیها فقط به خرید و فروش فکر میکنند و دنبال تغییر رژیم نیستند. تا روزی که در ایران یک حکومت سرکش ضدآمریکایی وجود دارد، آمریکا از نفوذ در آسیای شرقی که زیر کنترل اقتصادی چین است محروم میماند.»