چرا ایران نهایتاً با ترامپ گفتوگو خواهد کرد؟
زلمی خلیلزاد، سفیر پیشین آمریکا در سازمانملل، در تحلیلی پیرامون آینده سیاست جدید واشنگتن درمورد ایران، مینویسد که حکومت تهران نهایتاً گزینه گفتوگو با دولت ترامپ را انتخاب خواهد کرد.
خلیلزاد در مقالهای که روز ۲۳ خردادماه در روزنامه واشنگتنپست منتشر شده، نوشته است:
با خروج دولت ترامپ از برجام و سخنرانی پمپئو، برخی از این سیاست جدید و سخت آمریکا درقبال ایران استقبال کردند و برخی نیز آن را با نگرانی مورد انتقاد قرار دادند. منتقدان، این سیاست را در راستای جنگ و تغییر رژیم میبینند و برخی دیگر آن را غیرواقعی میخوانند؛ درصورتیکه درواقع این سیاست، بخت پیروزی دارد. آنچه که بسیاری در این باره نادیده گرفتهاند، اعلام آمادگی دولت ترامپ برای انجام مذاکره با تهران، همزمان با فشار آوردن بر آن، ازطریق تحریمهای گسترده است.
حتی در نطق مایک پمپئو خطاب به ایران آمده بود که «به دیپلماسی ما نسبتبه کرهشمالی نگاه کنید» که اشارهای به آمادگی برای مذاکره همهجانبه با آنها برای حلوفصل همه مسائل مورد اختلاف است.
در این مقاله آمده است که تاکتیکهای فشار آمریکا علیه ایران، در آینده نزدیک قادر به سرنگونکردن رژیم آن کشور و یا به زانو در آوردن آن نیست؛ اما توانایی آوردن آنها به میز مذاکره را دارد.
خلیلزاد در توضیح این مسأله مینویسد: «نخست اینکه اگرچه ممکن است دولتهای اروپایی از تصمیم ترامپ در ترک برجام دلآزرده باشند، اما شرکتهای آنها هرگز بهخاطر منافع محدود خود در ایران، مقابل تحریمهای آمریکا نخواهند ایستاد.
دوماً، ایران رفتن بهسوی توسعه برنامه هستهای خود را با خطر از دست دادن حمایت اروپا و تهدید نظامی آمریکا همراه میبیند.
و سوماً اینکه ایران نهایتاً هرگونه محاسبه سیاسی برای گام بعدی خود را برمبنای تأثیرات استراتژی آمریکا میسنجد.
اکنون مشخص نیست که تحریمهای جدید آمریکا تا چه اندازه بر اقتصاد ضعیف ایران اثر خواهد گذاشت؛ اما قدر مسلم، آن را ضعیفتر و از سرمایهگذاری خارجی محروم خواهد کرد. تأثیرات مخرب تحریمها و مقابله با شبهنظامیان هوادار ایران در منطقه،دو گزینه تشدید اعمال یا عقبنشینی از آنها را دربرابر ایران قرار خواهد داد. و این درحالی است که هرگونه تشدید سیاست ایران، به بحرانهای داخلی در آن کشور، بالا گرفتن تضادهای جناحها و نهایتاً شورش و آشوب داخلی ختم خواهد شد. ایران حتی احتمالاً در حال حاضر هم در آستانه یک انقلاب است.
با این حال، رهبری آن کشور از مذاکره مستقیم با آمریکا پرهیز میکند. اما با اوجگیری مشکلات اقتصادی و فشارهای داخلی و بینالمللی، راه چارهای جز آغاز گفتوگو نخواهد داشت. رفتن بهسوی گزینه تحمل مخارج سیاستهای کنونی و حتی ریسک جنگ، از مواردی است که ایران بهسختی توان رویارویی با آن را داشته باشد».