پژوهشگران می‌گویند که شاید بتوان با یک آزمایش خون و بررسی اطلاعات مربوط به واکنش‌ سیستم ایمنی بدن افراد، خطر بازگشت سرطان پستان را به‌دقت پیش‌بینی کرد. 

به‌طور کلی، سرطان پستان در میان زنان، بعد از سرطان پوست، شایع‌ترین بیماری محسوب می‌شود. هرچند که با وجود پیشرفت‌های علمی در حوزه پژوهش‌های مربوط به این سرطان، میزان مرگ‌ومیر ناشی از آن در سال‌های اخیر کاهش یافته است، اما همچنان تحقیقات برای کاستن از عوارض آن ادامه دارد.

بسیاری از افرادی که از سرطان پستان جان سالم به‌در برده‌اند، همواره نگران‌اند که مبادا بیماری‌شان دوباره عود کند. در همین حال، پژوهشگران سخت در تلاش‌‌اند تا الگوهای   بازگشت مجدد این بیماری را تشخیص دهند.

نکات زیادی وجود دارد که باید درباره بازگشت مجدد تومور پستان شناخته شود و دانشمندان هنوز در تلاش‌اند تا تمام عوامل مربوط به بیماری از ماهیت سلول‌های سرطانی گرفته تا طول دوره درمانی را شناسایی کنند. 

پژوهش اخیر که متن کامل آن در مجله ایمونولوژی نیچر منتشر شده، زیر نظر دکتر پیتر پی. لی، رییس بخش ایمنی و سرطان‌شناسی در یک «مرکز جامع سرطان» در کالیفرنیای آمریکا انجام شده است. 

پیش‌بینی بازگشت مجدد بیماری طی ۳ تا ۵ سال 

دکتر لی و همکارانش معتقدند که تعادل بین علایم التهابی و ضد التهابی سیستم ایمنی بدن در پاسخ به سیتوکین‌ها می‌تواند تعیین‌کننده واکنش ایمنی بدن فرد نسبت به رشد تومور باشد.

سیتوکین‌ها موادی‌اند که از سلول‌های مختلف بدن از جمله سلول‌های سیستم دفاعی ترشح می‌شوند و بر فعالیت‌های سیستم ایمنی تأثیر دارند.

سیتوکین التهابی در فرد مبتلا به سرطان کمتر فعال است، در حالی که سیتوکین ضدالتهابی آن‌ها فعال‌تر است. این محیط منجر به گسترش سرطان می‌شود. 

برای انجام این پژوهش، محققان ۴۰ بیمار مبتلا به سرطان پستان را که از بیماری جان سالم به در برده بودند، طی دوره‌ای چهار ساله تحت نظر گرفتند. 

دکتر لی و همکارانش علایم هشداری‌ نسبت به سیتوکین‌های التهابی و ضد التهابی را در تعدادی از سلول‌های خون مربوط به ایمنی بدن بازماندگان سرطان پستان بررسی کردند. آن‌ها دریافتند که علایم هشداری مربوط به سیستم دفاعی بدن شرکت‌کنندگان و پیش‌بینی دقیق بازگشت مجدد بیماری سرطان پستان طی سه تا پنج سال‌، با یکدیگر ارتباط دارد.  

با به‌کار بردن اطلاعات سیگنال‌های مربوط به سیتوکین‌های التهابی و ضد التهابی در بیماران مبتلا به سرطان پستان، دانشمندان به نوعی شاخص دست یافته‌اند و امیدوارند که بالاخره متخصصان با به‌کار بردن الگوریتمی مبتنی‌بر این شاخص علایم سیتوکینی، بتوانند اطلاعات نمونه خون بدن افراد را برای پیش‌بینی بازگشت بیماری، تجزیه و تحلیل کنند.

هدف این پژوهش این است که پزشکان و بیماران مبتلا به سرطان پستان، خطر بازگشت بیماری را سه تا پنج سال پس از آن، شناسایی کنند. 

دکتر لی معتقد است که دانستن شانس بازگشت سرطان، این امکان را به پزشکان می‌دهد تا در مورد شدت روند درمان بهتر تصمیم بگیرند. به گفته او، شاخص علایم سیتوکینی، واکنش سیستم ایمنی بدن بیمار را نشان می‌دهد که اینک به عنوان یک شاخص مهم در نشان دادن بازگشت مجدد بیماری در آینده عمل می‌کند.

به گفته دکتر لی، هنگام تشخیص سرطان، مهم است افرادی که خطر بازگشت بیماری آن‌ها بیش‌تر است، شناسایی شوند تا بر آن‌ها روند درمان و نظارت شدیدتری اعمال شود.

در حال حاضر، با تعیین مرحله تومور سرطانی و بررسی‌ ژن‌های سرطانی، می‌توان خطر بازگشت این بیماری را شناسایی کرد. ولی دانشمندان در تلاش‌اند که به‌زودی بتوانند این کار را با انجام آزمایش خون عملی کنند. 

پژوهشگران همچنین می‌گویند که ممکن است بتوان این یافته‌ها را برای بیماری‌هایی غیر از سرطان که سیستم ایمنی بدن درگیر می‌کند، اجرا کرد؛ چرا که علایم هشداردهنده سیتوکینی در خون، به‌طور کلی میزان قدرت کل سیستم دفاعی بدن یک فرد را نشان می‌دهد.

تحقیق و دستاوردهای جدید ادامه دارد

علاوه بر این‌ها، یافته‌های جدید پژوهشگران موسسه تحقیقات سرطان لندن هم نشان می‌دهد که ترکیب و تلفیق دو داروی سرطان پستان (palbociclib) و داروی سرطان ریه (crizotinib)، نتایج بهتری در مقابله با سلول‌های سرطانی در پی خواهد داشت.

چندی پیش از این نیز شرکت IBM موفق شد تا از تکنولوژی هوش مصنوعی برای تشخیص سرطان پستان بدخیم، یک سال زودتر از بروز علایم آن، استفاده کند. این هوش مصنوعی با دقت ۸۷ درصدی و با عملکرد بسیار دقیق، می‌تواند سرطان پستان بدخیم را با استفاده از داده‌های ماموگرافی و پرونده پزشکی بیمار، قبل از وقوع و گسترش در بدن فرد، شناسایی کند.