آیا نتانیاهو در مورد جنگ با ایران اغراق میکند؟
نخستوزیر اسرائیل روز دوشنبه در حاشیه دیدار با استیون منوچین، وزیر خزانهداری آمریکا، در تلآویو، با اشاره به استقرار سامانههایی که از آنها بهعنوان «موشکهای نقطهزن» در یمن یاد کرد، در مورد تهدید موشکی ایران علیه امنیت اسرائیل هشدار جدی داد.
اگرچه جمهوری اسلامی ایران راهبردی مشخص و شناختهشده در افزایش قابلیت و ظرفیت انجام حملات تاکتیکی از نقاط خارج از ایران برای کاهش خطر حمله بازدارنده اسرائیل علیه ایران دارد و این راهبرد را در دو دهه گذشته در لبنان، در سطحی گسترده اجرا کرده است، اولویت نظامی این راهبرد برای طراحان نظامی سپاه پاسداران پرهیز از رویارویی مستقیم با اسرائیل است.
جمهوری اسلامی ایران در سالهای گذشته، به شیوهای جهشی ظرفیتهای موشکی حزبالله لبنان را افزایش داده است. چنانکه تعداد ۱۲ هزار موشک تاکتیکی که در سال ۲۰۰۶ گزارش شد در اختیار حزبالله قرار دارد، به گفته نخستوزیر اسرائیل، اینک به رقم ۱۳۰ هزار رسیده است و تهدیدی علیه جان و منازل مسکونی ساکنان اسرائیل در جوار مرزهای جنوبی لبنان محسوب میشود.
تجهیزات موشکی حزبالله لبنان توپخانههای راکتی نوع فجر ۵ با برد ۷۵ کیلومتر و موشکهای زلزال و فاتح ۱۱۰ با برد ۳۰۰ کیلومتر را شامل میشوند و جمهوری اسلامی ایران برای بومی معرفی کردن ظرفیتهای موشکی منتقلشده به لبنان، سوریه، نوار غزه، گروه حماس و همچنین حوثیهای یمن و نیروهای حشد الشعبی عراق، این فناوری را پس از انتقال قطعات، در محل تولید میکند.
واقعیت دیگر این است که اسرائیل با ایران دارای مرز مشترک نیست و با در اختیار داشتن پیشرفتهترین نیروی هوایی منطقه و ظرفیتهای موشکی بالستیک و کروز، قادر است هر نقطه از خاک ایران را بدون نگرانی از مداخله نیروی زمینی، هدف حملات مخرب قرار دهد.
جمهوری اسلامی ایران به دلیل محرومیت از کاربرد نیروی زمینی خودی علیه اسرائیل، کشورهای همجوار با اسرائیل را هدف توسعه نفوذ و یافتن جای پای نظامی علیه آن کشور قرار داده و از سال ۲۰۱۵ تاکنون، به دنبال اجرای الگوی لبنان و سوریه در یمن است.
اسرائیل با جزییات این تهدیدها و احتمال گسترش آن به خاک عراق کاملا آشناست و برای مقابله پیشدستانه، تمهیدهای کافی نیز اندیشیده است که بخشی از آن حمله نظامی با استفاده از تعریف دفاع از خود و توسل به حق بازدارندگی است. اما در وضعیت کنونی، بزرگنمایی خطر از جانب نتانیاهو و تاکید بر تهدیدهای یادشده از یکسو به دلیل شرایط انتقالی سیاست داخلی اسرائیل است و از سوی دیگر، فشارهای فزاینده جناح راست حاکمیت ایران برای بریدن از توافق اتمی سال ۲۰۱۵ و پیش گرفتن راهی است که کره شمالی در سالهای منتهی به سال ۲۰۰۶ طی کرد و به بمب اتمی دست یافت.
نخستوزیر کنونی اسرائیل از ماه ژانویه سال جاری تاکنون با معضل تشکیل دولت ماندگار روبهرو بوده است و برگزاری دو انتخابات متوالی در آن کشور فقط گره کور تشکیل دولت را محکمتر کرده است و در صورت باز ماندن از تشکیل دولت و نبودِ مصونیت قضایی پست نخستوزیری، به دلیل داشتن پرونده قضایی مربوط به فساد، راه او میتواند به زندان ختم شود.
نتانیاهو میداند که بدون حزب لیکود و همراهی اویگدور لیبرمن، رییس حزب «اسرائیل خانه ما»، بنی گانتز، رقیب اصلی او و رهبر حزب تازهتاسیس «سفید و آبی»، هم قادر نخواهد بود ۶۱ نماینده کنست (پارلمان اسرائیل) را با خود همراه کند. با اعلام ناتوانی گانتز از تشکیل دولت بعدی، راه برای برگزاری انتخابات سراسری در اسرائیل باز میشود و نخستوزیر کنونی بهجای رفتن احتمالی به زندان، بخت دیگری برای باقی ماندن در قدرت خواهد داشت.
موضوع دیگری که در رابطه با امنیت منطقه مطرح است حرکت پلکانی ایران در مسیر کاهش تعهدات اتمی است.
ایران در صورت اعلام غنیسازی اورانیوم با غلظت ۲۰ درصد یا کاهش سطح همکاری با بازرسهای آژانس در اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی پیمان منع گسترش سلاحهای اتمی، بهعنوان بخشی از برنامه کاهش تعهدات اتمی در «گام چهارم»، میتواند آشکار یا پنهان زمان موسوم به «فرار اتمی» یا همان زمان دستیابی به توانایی انفجار اتمی را که در حال حاضر حدود یک سال برآورد میشود، تا ۷۵ درصد کاهش دهد.
قصد نتانیاهو در وضعیت خاص کنونی، ایجاد حساسیت بیشتر در رابطه با حرکتهای اتمی جمهوری اسلامی ایران و محدود نگه داشتن اقدامهای تهران از بیم اقدامهای تلافیجویانه یا فراهم ساختن زمینه توسل به ظرفیتهای نظامی علیه تهران است که به هر حال، بر سیاست داخلی اسرائیل تاثیر مستقیم خواهد داشت.
اگرچه مسئولان نظامی سپاه پاسداران و رسانههای اصولگرایان سخنان نخستوزیر اسرائیل درباره موشکهای نقطهزن ایران را بازنشر دادهاند و بهطور غیرمستقیم از آن بهعنوان نماد پیشرفت یاد میکنند، روی دیگر سکه حقیقت داشتن خطر بروز جنگ است، که نتانیاهو نیز روز دوشنبه در مورد آن هشدار جدی داد و درگیری مستقیم با ایران، در صورت وقوع، میتواند بسیار مخرب باشد.