آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، «اقتصاد و مسائل معیشتی مردم» را مهم‌ترین اولویت کشور دانست و تأکید کرد که «جهت‌گیری‌ها باید از "اقتصاد رانتی و نفتی" به "اقتصاد مولد و مردمی" تغییر کند.

به گزارش وب‌سایت رسمی آیت‌الله خامنه‌ای، او صبح روز شنبه چهارم شهریورماه، به‌مناسبت هفته‌ی دولت، در دیدار با رئیس‌جمهوری و اعضای دولت دوازدهم، ضمن قدردانی از زحمات و تلاش‌های دولت یازدهم و وزیرانی که در دولت دوازدهم حضور ندارند، گفت: «امیدواریم با تعیین وزیر نیرو که وزارت‌خانه‌ی آن مهم است و نیز وزارت علوم، که وزارت‌خانه ای بسیار مهم‌تر است، دولت دوازهم به‌صورت کامل، وظایف خود را انجام دهد».

آیت‌الله خامنه‌ای، تشکیل دولت دوازدهم در زمان مقرر و به‌آسانی انجام‌شدن فرآیند شکل‌گیری دولت، اعم‌از برگزاری انتخابات و مراسم تنفیذ و تحلیف و سپس رأی اعتماد مجلس را «بسیار مهم و کم‌نظیر» دانست و گفت که «اکنون نوبت رئیس‌جمهور و وزراست که اقدام و عمل را آغاز کنند».

رهبر جمهوری اسلامی ایران، با اشاره به گذشت سریع مدت چهارساله‌ی مسؤولیت دولت، افزود: «این مدت برای انجام کارهای اساسی، زمان کمی نیست؛ همچنان‌که امیرکبیر در دوران سه‌ساله‌ی صدارت خود، کارهای مهمی کرد که اکنون کشور به فعالیت‌هایی از آن جنس نیاز دارد».

• توصیه‌های «شخصیتی، رفتاری و کاری» به اعضای هیأت دولت

آیت‌الله خامنه‌ای در ادامه‌ی سخنانش، توصیه‌هایی به رئیس‌جمهوری و اعضای دولت دوازدهم کرد که عبارت‌اند از:

۱) «داشتن نیت الهی برای خدمت به مردم به‌عنوان بندگان خدا و حل مشکلات آنها» و «انس با قرآن و دعا»

۲) داشتن روحیه‌ی جهادی و تلاش مضاعف و خستگی‌ناپذیر و بدون چشمداشت

۳) همکاری اعضای دولت و تیمی عمل کردن برای مسؤولیت مشترک

۴) تحمل شنیدن صدای مخالف و استقبال و استفاده از انتقادات، با بالا بردن شکیبایی و ظرفیت درونی

۵) ارتباط نزدیک با مردم به‌منظور درک بهتر واقعیات زندگی مردم، ازجمله ازطریق «داشتن بخش ارتباطات مردمی قوی» و «سفرهای استانی»

۶) حفظ و تقویت روحیه‌ی مردمی و پرهیز از اشرافی‌گری

۷) کمک و مساعدت به حرکت‌های مردمی غالباً خودجوش، اعم‌از فرهنگی، اقتصادی و خدماتی همچون گروه‌های جهادی یا فرهنگی

۸) در نظر گرفتن کارآمدی، تدین، انقلابی بودن، پرکاری و جهادی عمل‌کردن در انتخاب همکاران و مدیران زیرمجموعه

۹) پی‌گیری و نظارت بر زیرمجموعه

۱۰)داشتن برنامه‌ی دقیق و مدون و علمی

۱۱) شجاعت و داشتن روحیه‌ی خطرپذیری در تصمیم‌گیری‌ها و اقدام، با در نظر گرفتن اسناد بالادستی و سند چشم‌انداز و قوانین مصوب مجلس

۱۲) درنظر گرفتن اولویت‌ها در هر حوزه و تمرکز بر اولویت‌های اصلی

رهبر جمهوری اسلامی، در توضیح توصیه‌ی هشتم خود به اعضای دولت دوازدهم، به‌عنوان مثال، به نتیجه نرسیدن «طرح تحول آموزش‌وپرورش» و «نقشه‌ی جامع علمی کشور» را به‌رغم زحماتی که برای آن کشیده شده، به این علت دانست که همکاران و مدیران از خصوصیات «کارآمدی، تدین، انقلابی‌بودن، پرکاری و جهادی عمل کردن» برخوردار نبوده‌اند.

• اولویت واقعی کشور اقتصاد است/ ضرورت تغییر جهت از «اقتصاد رانتی و نفتی» به «اقتصاد مولد و مردمی»

آیت‌الله علی خامنه‌ای، در بخش دیگری از سخنانش، «اقتصاد» را اولویت واقعی کشور دانست و با تأکید بر تلاش بی‌وقفه‌ی مسؤولان برای حل مشکلات معیشتی مردم، ازجمله بی‌کاری جوانان، گفت: «اقتصاد باید اولویت همه‌ی اعضا و بخش‌های دولت باشد». او تأکید کرد که هرچند وزارت‌خانه‌هایی مانند «اقتصاد»، «صنعت، معدن و تجارت» و «جهاد کشاورزی»، مستقیماً در مسائل مهم اقتصادی مانند نظیر تولید و اشتغال مسؤولیت دارند، اما دیگر بخش‌های دولت، ازجمله وزارت «امور خارجه»، «آموزش و پرورش»، «علوم» و «فرهنگ و ارشاد» نیز می‌توانند در حل مشکلات اقتصادی، زمینه‌سازی و کمک کنند.

رهبر جمهوری اسلامی ایران، با اشاره به این‌که آمارهای اقتصادی، «به‌طور کامل و در همه‌جا»، نشان‌دهنده‌ی وضع واقعی کشور و زندگی مردم نیست، گفت: «براساس این آمارها، تورم از چند ده درصد، به زیر ده درصد رسیده، اما آیا قدرت خرید مردم و ارزش پول ملی نیز در همین مقیاس، بالا رفته است؟». او این موضوع را  نشان‌دهنده‌ی این دانست «که یک جای کار عیب دارد که باید آن را پی‌گیری و رفع کرد».

آیت‌الله خامنه‌ای، مسأله‌ی بانک‌ها، سرمایه‌گذاری، رشد نقدینگی و مسأله‌ی قاچاق را در حوزه‌ی اقتصاد بااهمیت دانست و تأکید کرد که مسؤولان مرتبط با اقتصاد در دولت، «باید مانند یک تیم هماهنگ، تصمیم‌گیری و عمل کنند» و دیگران هم به آنها کمک کنند.

رهبر جمهوری اسلامی ایران، اجرای سیاست‌های «اصل ۴۴» را از دیگر سرفصل‌های مهم اقتصاد عنوان کرد و با انتقاد از پیش نرفتن کارها در این زمینه، مشکل اصلی را در «اجرای تصمیمات» دانست و دست‌به‌دست شدن بنگاه‌ها و مراکز اقتصادی را در بخش‌های مختلف دولت، بی‌فایده خواند. او «برخورد جدی با مفاسد اقتصادی»، «مسأله‌ی روستاها»، «مدیریت واردات و صادرات» و «آمایش سرزمین» را نیز از دیگر موضوعات نیازمند توجه ویژه خواند و گفت که برای تدوین و اجرای سند مهم «آمایش سرزمینی کشور»، باید برنامه‌ی زمان‌بندی تهیه شود.

آیت‌الله خامنه‌ای با اشاره به فعالیت‌های ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی و تصمیمات خوب این ستاد، بر ضرورت تغییر جهت‌گیری اقتصادی کشور از «اقتصاد رانتی و نفتی» به «اقتصاد مولد و مردمی» تأکید کرد و افزود: «باید اقتصاد را از نفت خلاص کنیم و این هدف مهم، با توجه به امکانات، ظرفیت‌ها و نیروی انسانی کشور تحقق‌پذیر است؛ همان‌گونه که برخی کشورهای بدون نفت، این کار را کرده‌اند».

• داشتن روحیه‌ی انقلابی در دیپلماسی، با استفاده از نرمش‌ها و پیچش‌ها و طنازی‌های هنر دیپلماسی منافاتی ندارد

رهبر جمهوری اسلامی ایران، در بخش دیگری از سخنانش، «حفظ جهت‌گیری و روحیه‌ی انقلابی و دینی در دیپلماسی» را مهم دانست و تأکید کرد: «باید در مسائل دیپلماسی به انقلاب خود افتخار کنیم و از عمل‌کردن به هنجارهای ملی، یعنی هنجارهای برآمده از انقلاب، نظیر ایستادگی در مقابل استکبار، ظلم ستیزی و مخالفت با نظام سلطه، احساس عزت کنیم».

او پایبندی به مواضع و هنجارهای انقلابی را موجب «تشخص و برانگیختن احترام دیگران» دانست و تأکید کرد که «این کار، با استفاده از نرمش‌ها و پیچش‌ها و طنازی‌های هنر دیپلماسی منافاتی ندارد».

آیت‌الله خامنه‌ای ضمن تأکید بر «گشودن چتر دیپلماسی بر همه‌ی جهان» و «تمرکز نکردن بر روابط با چند کشور محدود»، گفت: «در عرصه‌ی دیپلماسی باید چابک، به‌روز، سریع و هوشیار عمل کرد و به فضل الهی در آینده نیز همان‌گونه که تاکنون پیش رفته‌اید و در مقابل دشمنان ایستاده‌اید، عمل کنید».

• روحانی: در سال گذشته، رشد اقتصادی ایران در جهان اول شد

پیش از سخنان رهبر جمهوری اسلامی، حسن روحانی، رئیس‌جمهوری نیز گزارشی از اقدامات دولت یازدهم و برنامه‌ها و اهداف دولت دوازدهم ارائه کرد.

او مهم‌ترین معضل پیش روی دولت را مسأله‌ی بی‌کاری و مشکلات اقتصادی دانست و همچنین، «نظام بانکی»، «صندوق‌های بازنشستگی»، «نبود تعادل در بودجه»، «مسأله‌ی آب» و «مشکلات محیط زیست» را نیز از دیگر مسائلی خواند که باید در چهار سال آینده حل شوند.

روحانی، هدف اول دولت را حل مشکل بی‌کاری عنوان کرد و وعده داد که دولت «تلاش می‌کند سالانه بیش از ۹۰۰هزار شغل ایجاد شود».

رئیس‌جمهوری، یکی دیگر از اهداف دولت را  «تحقق رشد ۸ درصدی» و «مبارزه با فقر» و «تحقق عدالت اجتماعی» عنوان کرد و با اشاره به مورد نیاز بودن ۷۷۵هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری جدید در سال، برای رسیدن به رشد ۸درصدی، افزود: «برای رسیدن به این هدف، بودجه و امکانات دولت کافی نیست و باید بانک‌ها، بازار سرمایه، صندوق توسعه‌ی ملی و سرمایه‌ی بخش خصوصی به میدان بیاید و سرمایه‌ی خارجی نیز جذب شود».

روحانی سال گذشته را سالی استثنایی برای اقتصاد کشور دانست و افزود که در سال گذشته، «شاهد رشد اقتصادی دورقمی بودیم و رشد اقتصادی ایران در جهان اول شد».

او با اشاره به لزوم مردمی‌کردن اقتصاد و اصلاح نظام بانکی، گفت که برای این کار، باید سود بانکی کاهش یابد و وزارت‌خانه‌ها و بانک‌ها از بنگاه‌داری دست بردارند.

رئیس‌جمهوری با اشاره به وعده‌اش به مردم در مورد «ریشه‌کن کردن فقر مطلق تا پایان دولت دوازدهم» اعلام کرد که «برای رسیدن به این هدف، باید با تحول مالیاتی، فاصله‌ی دو دهک بالا و پایین جامعه کم، و فقر مطلق ریشه‌کن شود».

روحانی، «نوسازی و بازسازی صنایع»، «تحول در اقتصاد دانش‌بنیان» و «اتکا به درآمدهای غیرنفتی» را نیز از دیگر برنامه‌های دولت خواند.

رئیس دولت دوازدهم در بخش دیگری از سخنان خود، در مورد انتخاب وزرا و معاونان رئیس‌جمهوری، تأکید کرد که «افرادی کارآمد و شایسته، بدون وابستگی جناحی و حزبی دعوت به کار شده‌اند».