اختصاص یک نمایشگاه به هنر ایرانی در لندن
نمایشگاه آثار هنرمندان ایرانی، از ۱۶ فروردینماه تا ۲۹ تیرماه سال جاری در گالری «کاما» در محله سنت جیمز لندن که یکی از مطرحترین خیابانهای این شهر است& در کنار حراجیها و گالریهای معتبر هنری، برگزار میشود.
این نمایشگاه که با عنوان احساسات، (Sensation) برگزار شده به نمایش ۵۱ اثر از ۲۱ هنرمند ایرانی میپردازد.
هنرمندان که آثارشان در این نمایشگاه حضور دارد عبارتند از:
بابک روشنی نژاد، الهام یزدانیان ، سعید احمد زاده، علی ندایی، فریدون امیدی، فلورا فیض بخش، مجتبی تاجیک، محسن جمالی نیک، مصطفی نوربخش، طاهره صمدی طاری، بیتا وکیلی، اوژن شیر اوژن، نجوا عرفانی، محمد طباطبایی، نیلوفر قادری نژاد ، عادل یونسی، شقایق شجاعیان، هومن درخشنده، کیانوش فرید ، افشین پیر هاشمی ، فاطمه دیواندری.
علیرغم بهبود روابط میان لندن و تهران، به دلیل شرایط سختگیرانه ویزا هیچ یک از هنرمندان نامبرده موفق به حضور در این نمایشگاه نشدند و تنها آثار آنان در این نمایشگاه حضور دارد.
نمایشگاه «احساسات»، پنجرهای است رو به سوی هنر معاصر ایران که متاسفانه طی سالهای گذشته و به دلیل شرایط سیاسی حاکم بر این کشور و منطقه، کمتر شناخته شده و مورد توجه علاقمندان بوده است.
کاما، تنها گالری اختصاص یافته به هنر ایران در لندن است که هدف خود را ارائه هنر مدرن و معاصر ایران به مخاطبان خارجی تعریف کرده و با توجه به این که این گالری بزرگترین جایگاه تخصصی معرفی هنر ایران در اروپا است، آثاری که در این نمایشگاه ارائه شدهاند غالبا در قطع بزرگ بوده و با سبکها و تکنیکهای گوناگون هنری اجرا شدهاند.
بیشتر آثار این نمایشگاه بین ۲ تا ۳ متر طول دارند.
تقریبا اغلب آثار راه یافته به این نمایشگاه، پیش از نمایش عمومی به فروش رفتهاند که این موضوع خود حاکی از علاقه بسیاری است که نسبت به هنر ایران در کشورهای غربی وجود دارد.
در حال حاضر، هنر معاصر ایران به لحاظ اقبال جهانی و میزان فروش در این بازار، پیشروتر از سایر کشورهای خاورمیانه است، تا جایی که بیش از نیمی از درآمد حاصل از فروش آثار هنرمندان کشورهای خاورمیانه در حراجی «ساتبی» لندن در سال گذشته، متعلق به آثار هنرمندان ایرانی بود.
آثار هنری «پرویز تناولی»، گرانترین آثار به فروش رفته از هنرمندان خاورمیانه در حراجیهای مشهوری همچون حراجی «کریستی» و «ساتبی» است.
هنرمندان ایرانی در ساتبی ۲۰۱۷ ، ۶۰درصد از فروش ۲٫۷ میلیون دلاری این حراجی آثار خاورمیانه را به خود اختصاص دادند. در بهار ۲۰۱۷ آثار هنرمندان ایرانی در حراجهای بونامز، کریستی و ساتبی مجموعا ۱۱،۹۱۲،۱۵۰ دلار فروش داشتند.
رایلی فراست، موسس گالری دوما، فارغالتحصیل رشته مردمشناسی هنر است که پس از آشنایی با یک زن ایرانی به هنر ایران علاقمند میشود.
او میگوید:«مسأله این است که غالبا به محض این که نام ایران را میشنوید، به یاد انرژی اتمی، تحریمهای بینالمللی و حکومت مذهبی سرکوبگر میافتید. برای من ایران چیزی جز این است، اینها معرفی کننده مردم ایران نیستند.»
به گفته فراسْت، هدف گالری کاما تنها فروش آثار هنری ایرانی نیست بلکه هدف آن تبدیل شدن به مکانی برای تجلی هنر ایران در غرب است.
فراست معتقد است که محدودیتهای حاکم بر هنرمند ایرانی، باعث جذابیت بیشتر هنر آنها شده است. او میگوید: «در حالی که هنرمندان اروپایی روشهای گوناگونی برای بیان اندیشه خود دارند، هنرمند ایرانی مجبور است تحت محدودیتهای فراوان فعالیت کند و این آن چیزی است که باعث خلق آثاری خلاقانه میشود. یک ضربالمثل است که می گوید، الماس تحت فشار فراوان تولید میشود، و این مثال، تصویری است از هنر امروز ایران.»
مونا خوش اقبال موسس کاما گالری، ساکن ایران است و نمایشگاههای زیادی را در شعبه تهران این گالری برپا کرده است. خانم خوشاقبال با روابط گستردهای که در بازار هنر ایران دارد نقش مهمی در هدف گالری کاما، برای وسعت بخشیدن به مرزهای فرهنگی ایران از طریق برگزاری نمایشگاههای خاص هنری و ارائه بهترینها از دنیای هنر معاصر ایران، بازی میکند.
همانگونه که خانم خوشاقبال، موسس این نمایشگاه، یک زن است، بخش قابلتوجهی از آثار به نمایش درآمده در این نمایشگاه نیز توسط هنرمندان زن آفریده شده است.
خانم خوشاقبال که او هم نتوانسته در این نمایشگاه حضور یابد، در گفتگویی تلفنی دلیل انتخاب نام این نمایشگاه را، قابلیت آن در فراگیر بودن تنوع آثار هنرمندان نوظهور کشور دانست.»
خوشاقبال معتقد است که آثار هنرمندان جوان حال حاضر کشور به لحاظ سبک و گونه اجرا بسیار گستردهتر از نسل پیش از آنان است. او گفت:« در این نمایشگاه سبکهای مختلف هنری ارائه شده است. از آثار انتزاعی گرفته تا آثار واقعیتگرا».
خوشاقبال میگوید، در کشوری که دولت بیشتر آثار هنری را پیش از نمایش عمومی، ممیزی میکند، فضا برای آثار تجسمی نسبت به سینما بسیار مهیاتر است.
او میگوید: «در هنر ایران سانسوری ذاتی وجود دارد و این مربوط به دوران پس از انقلاب ۱۳۵۷ نیست و به قرنها پیش بازمیگردد. بکارگیری فراوان تمثیلها و استعارهها، در اشعار حافظ، مولوی و سعدی از همین سانسورهاست. شاید شرقیها دوست دارند که این گونه باشند، تا بتوانند پشت پوششی پنهان شوند. آنها نمیخواهند صریح باشند و شاید این همان دلیلی است که غرب به هنر ما علاقمند است. چرا که ما در بیان هنری خود عمیقتر و پیچیدهتر هستیم.
بیتا وکیلی که آثار ترکیبی او بر روی بوم در این نمایبشگاه به نمایش درآمده میگوید هنرهای تجسمی بهترین تجلی زندگی واقعی در ایران است. او می گوید: «سایر هنرها در ایران از فیلترهای گوناگون گذر میکنند. ولی هنر های تجسمی به مردم عادی و روش زندگیشان نزدیک است.شما متوجه خواهید شد که مردم عادی ایران نیز زندگی مشابهی چون شما دارند و با جهان بیرون نیز در ارتباط هستند. جامعه ایران جامعه ای پویا و پر جنب و جوش است.اگر غرب به جای نگاه به سیاست ما به هنر ما توجه کند، دیدگاه انسانی تری نسبت به کشور من خواهد داشت.