آکادمی علوم آمریکا: سدسازی، ویرانگر محیطزیست است
از آمازون در آمریکای جنوبی تا رودخانه کنگو در آفریقا و تا خوزستان در ایران، گسترش تولید برقآبی بر پایه سدسازی برخلاف باور عمومی، محیطزیست را ویران میکند تا آنکه محافظش باشد.
تحقیقی تازه در آکادمی علوم آمریکا میگوید که پروژههای بزرگ تولید برق آبی در کشورهای در حال توسعه، ویرانگر محیطزیست شدهاند و سدسازی تشدیدکننده گرمایش زمین با تولید گازهای گلخانهای است.
این تحقیق با بررسی عملکرد آمریکا، کانادا و کشورهای اروپای غربی اعلام میکند که از دهه ۱۹۲۰ تا پایان دهه ۱۹۷۰ میلادی، در این سرزمینها، پروژههای بزرگ سدسازی با هدف مهار آب و تسخیر انرژی گسترده دنبال میشد، ولی با مشخص شدن آلایندگی این سدسازیها و تخریب محیطزیست، در کنار فشارهای اجتماعی، دیگر پروژههای مشابه ادامه پیدا نکردند.
این در حالیست در کشورهای در حال توسعه، خلاف آن دنبال شده است و هزاران پروژه ساخت سد در دست انجامند یا آنکه اخیرا پایان یافتهاند و به تولیدکنندگان گازهای گلخانهای تبدیل شدهاند.
یک زیستبوم طبیعی در گذر زمان شکل میگیرد، در مقابل، سدها در فاصله زمانی کوتاهی، حجمی از آب را در یک منطقه جمع میکنند. زیر آب رفتن زمین، بهمعنای این است که موجودات زنده خشکی از گیاهان تا جانورانی که نتوانند بگریزند، در آن مدفون میشوند. آب همراه خودش از چوب تا دیگر حیوانات را میآورد و به این آبی که جمع شده اضافه میکند. چون زیستبومی برای تصفیه مردگان در این آب شکل نگرفته، موجودات مرده شروع به گندیدن میکنند و گازهای مخرب گلخانهای مثل متان تولید میکنند.
در کنار آن، تا زمانی که زیستبومی در محدوده آب سد شکل بگیرد، این سدها تبدیل به تشدیدکنندگان روند گرمایش زمین میشوند که در درازمدت محیطزیست را نابود میکند و در کوتاهمدت، نظام آبی را تغییر میدهند و بهگسترش خشکسالی کمک میکنند.
ساخت سد همچنین بهمعنای جنگلزدایی و نابودی منابع طبیعی است.
سدها همچنین همراه خودشان پروژههای کشاورزی صنعتی میآورند که نابودگر محیطزیستاند و در درازمدت، با استفاده از مواد شیمیایی، خاک را از بین میبرند.
بر اساس نتایج این تحقیق، سدسازی بر پایه این پروژههای بزرگ، پایدار نیست و توصیه میکند تا کشورهای در حال توسعه برای گسترش تولید انرژی پاک، سراغ پروژههای تسخیر انرژی از باد، نور خورشید و منابع مشابه بروند که کار بیشتری عرضه میکند و در درازمدت، پایداری بیشتری نشان میدهد.