صدها لیوان یکبارمصرف و دو دمپایی در شکم نهنگ مُرده
وقتی یک شاهنهنگ (Sperm whale) مرده به سواحل اندونزی رسید، در شکمش ۱۱۵ لیوان یکبارمصرف، دو دمپایی، یک کیسه نایلونی و بیش از هزار تکه پلاستیکی دیگر از جمله بطریهای آب و نوشابه پیدا شد.
در مجموع ۵/۹ کیلوگرم زباله پلاستیکی توی شکم این نهنگ بود و حالا او نمونه تازهای است که نشان میدهد چگونه زبالههای پلاستیکی پس از رها شدن در آبهای جهان وارد بدن موجودات آبزی میشوند، میتوانند از طول عمر آنها بکاهند و زندگی را برایشان تباه کنند.
البته هنوز علت مرگ این نهنگ مشخص نشده است.
این نهنگ را در سواحل پارک ملی واکاتوبی پیدا کردند. این یکی از چند نهنگ مردهای است که امسال در سواحل جهان یافته شدهاند و در شکمشان صدها تکه پلاستیکی پیدا شده است.
در گذر قرن بیستم، مصرف پلاستیک یکبارمصرف در سراسر جهان گسترش پیدا کرد، ولی روشهای بازیافتش شاهد پیشرفت چندانی نبوده است.
در حال حاضر از پوشاک گرفته تا بستهبندی اجناس فروشگاهها، کیسههای پلاستیکی خرید، و هر گوشهوکنار زندگی انسان، با مصرف مواد پلاستیکی یکبارمصرف همراه شده است.
بخشی از این پلاستیکها عاقبت در آبهای دریاها و اقیانوسهای جهان رها میشوند و میتوانند تا صدها سال در این آبها باقی بمانند.
پلاستیک برخلاف مواد مصرفی دیگر، نمیپوسد یا زنگ نمیزند. بلکه به مرور زمان خرد میشود و میشکند.
بهجز نهنگها، ماهیها و انواع صدفها، پلاستیک را در شکم مرغهای دریایی و سایر پرندههای ساحلی نیز یافتهاند. این پلاستیکها اغلب معده پرندهها را پر میکنند، مانع هضم غذا میشوند و آنها از گرسنگی میمیرند.
براساس پژوهشی که اخیرا انجام شده، اگر پنج کشور جهان از میزان پلاستیکی که در آبهای جهان رها میکنند ۶۵٪ بکاهند، از میزان زبالهای که به آبهای زمین میرسد ۴۵٪ کاسته میشود.
کشورهای چین، اندونزی، فیلیپین، تایلند و ویتنام فقط مصرفکننده پلاستیک نیستند، این کشورها - چین تا همین امسال - زبالههای پلاستیکی سایر کشورها را برای بازیافت یا دفن وارد میکنند. ولی بخشی از این پلاستیکها درنهایت در طبیعت رها میشوند.
هرچند چین و اندونزی، دو کشور اصلی تولیدکننده پلاستیک یکبارمصرف در جهاناند. اندونزی با ۲۶۰ میلیون نفر جمعیت، سالانه ۳/۲ میلیون تُن پلاستیک یکبارمصرف تولید میکند. هرچند دولت اندونزی قصد دارد تا سال ۲۰۲۵، از مصرف پلاستیک در این کشور تا ۷۰٪ بکاهد.
بهرغم تمامی هشدارها درباره خطرات مصرف پلاستیک و همچنین مشکلات ناشی از رها شدن زبالههای پلاستیکی در طبیعت، پیشبینی میشود میزان پلاستیک موجود در آبهای جهان تا سه برابر افزایش داشته باشد.
شاهنهنگ، بزرگترین نهنگ دنداندار جهان است و طولش به ۱۸متر میرسد. این همان گونه از نهنگ است که در رمان «موبیدیک» نوشته هرمان ملویل، ذکر شده است.