آب‌سنگ‌های مرجانی در خلیج چابهار به بستر مرگ افتاده‌اند.

امیر قاضی‌لو، رییس مرکز اقیانوس‌شناسی دریای عمان و اقیانوس هند (مستقر در چابهار) گفت: «در بازدید اخیر پژوهش‌گران این مرکز از آب‌سنگ‌های مرجانی خلیج چابهار، حجم وسیعی از سفیدشدگی در مرجان‌های سخت این منطقه ثبت شد.»

سفیدشدگی (corals bleaching) همانند یک بیماری، همراه موج گرما سراغ آب‌سنگ‌های مرجانی می‌آید، در ابتدا رنگ آن‌ها را به سفید تغییر می‌دهد و در صورتی که موج گرما امتداد پیدا کند، مرجان می‌میرد و رنگش به طیف‌های قهوه‌ای تا سیاه تغییر می‌کند تا در نهایت این گیاه مُرده، فاسد شود و بازمانده جنازه‌اش در آب پخش شود.

در نهایت، برهوت است که به‌جای مرجان‌های رنگارنگ باقی می‌ماند.

در خلیج چابهار، ۱۰۰ درصد گونه فاویا (Favia) و سیفاستریا (Cyphastrea) و ۱۰ تا ۵۰ درصد گونه آکروفورا (Acropora)  در خطر مرگ قرار گرفته‌اند، چون موج گرما در آب‌های منطقه آن‌ها را دچار سفیدشدگی کرده است.

پیش از خلیج چابهار، در سال‌های اخیر، پژوهشگران بارها نسبت به سفیدشدگی و مرگ مرجان‌ها در خلیج فارس هشدار داده بودند.

همان‌طور که خبر سفیدشدگی مرجان‌ها در سال‌های اخیر در سد بزرگ مرجانی استرالیا، مرجان‌های حوزه دریای کارائیب و در حقیقت از بیشتر آب‌های جهان مخابره می‌شود.

قاضی‌لو گفت: «بر اساس هشدار جهانی، افزایش دمای آب به‌حدی زیاد است که احتمالا منجر به سفیدشدگی آب‌سنگ‌های مرجانی خواهد شد و این افزایش بیش از حد دما، خارج از تحمل مرجان‌ها است.»

سه سال پیش و در مهر ماه  ۱۳۹۴ سعید محمودی مدیر کل اداره حفاظت محیط زیست استان سیستان و بلوچستان  گفته بود ۳۵ درصد مرجان‌های خلیج چابهار مرده‌اند و پژوهشگران منطقه هشدار دادند که مرجان‌ها در این‌جا با شدتی بیشتر از خلیج‌فارس دچار سفیدشدگی می‌شوند.

سفید‌شدگی به چه معنا است؟

سفید‌شدگی به این معنی است که  مرجان‌ها در مقابل گرما آن‌قدر به تخلیه مواد داخلی گیاه ادامه می‌دهند تا رنگ آن‌ها کامل سفید می‌شود.

گونه‌های مختلف مرجان، استقامت‌هایی متفاوت نسبت به سفیدشدگی دارند. برخی می‌توانند با رفع گرما و تغییر دمای آب، به زندگی بازگشته و رنگارنگ بشوند ولی برخی دیگر، می‌میرند.

آن‌چه مرجان‌ها را بیشتر از قبل در مستعد مرگ می‌کند، تدام افزایش فزاینده دما، ناشی از گرمایش زمین است.

موج گرما از دریا تا خشکی، همگام با گرمایش زمین

همانند حرارتی که با اثر گلخانه‌ای ناشی از انباشت گازهای گلخانه‌ای در اتمسفر زمین، در کره خاکی باقی می‌ماند.

حیات، به‌واسطه همین حرارت ممکن شده است، چون اثر گلخانه‌ای، دمای زمین را کنترل می‌کند و اگر به‌خواست طبیعت باشد، زمین همانند قریب به یازده هزار سال اخیر، در تعادل دمایی باقی خواهد ماند.

طبق قوانین فیزیک، مایعات راحت‌تر از جامدات حرارت جذب می‌کنند.

برای همین موج گرما امروز نیم کره شمالی که از لندن، توکیو و لس آنجلس را زمین‌گیر کرده است، سال‌هاست در آب‌های زمین دیده می‌شود.

تا آن‌جا که برخی نقاط دریاها و اقیانوس‌ها، نزدیک به ۲ درجه سانتی‌گراد، گرم‌تر از میانگین دهه‌های گذشته خود شده‌اند.

این گرما، منتهی به هشدار قرمز امسال بر آب‌های زمین از جمله در خلیج چابهار شده است.

پژوهشگران می‌گویند مرجان‌ها گسترده در خطر مرگ قرار دارند.

غواص‌هایی که در اوایل مرداد ماه به آب‌های خلیج چابهار رفته‌اند، همین را تأیید می‌کنند و می‌گویند مرجان‌های منطقه سفید شده‌اند.