در حالی که مقام‌های ایران وعده داده‌اند تا پایان سال یک میلیون و سیصد هزار نفر را واکسینه کنند اسناد رسیده به ایران اینترنشنال نشان می‌دهد واکسن‌های وارداتی فعلی به این کشور فقط برای واکسینه‌ کردن ۱۴ درصد از این جمعیت کافی است.

ایران تزریق واکسن کرونا را پس از واردات ۱۲۰ هزار دوز واکسن روسی اسپوتنیک‌وی آغاز کرد و روز دهم اسفند هم ۲۵۰ هزار دوز واکسن اهدایی شرکت سینوفارم چین به تهران رسید.

طبق سند رسیده به ایران اینترنشنال، مجموع دوزهای اختصاص داده شده کوواکس به ایران نیز پنج میلیون و ۶۲۸ هزار اعلام شده اما در آن آمده به دلیل «محدودیت در عرضه» بیش از یک میلیون دوز آن فعلا در نظر گرفته نشده است.

این سند که نامه محسن اسدی لاری مدیرکل همکاری‌های بین‌المللی وزارت بهداشت به سعید نمکی است، جدول زمانی واردات واکسن‌‌های کوواکس را تشریح کرده است.

بر اساس این سند قرار است چهار میلیون و ۲۱۶ هزار و ۸۰۰ دوز از این واکسن به ایران تحویل داده شود.

درباره جزییات زمان تحویل نیز اشاره شده که ۲۵ الی ۳۵ درصد دوزها «تا اواخر فروردین‌ماه» سال آینده و ۶۵ تا ۷۵ درصد باقی‌مانده نیز تا اواخر تیرماه در اختیار ایران قرار بگیرد.

این همان واکسنی است که پیشتر در دی‌ماه علی خامنه‌ای،‌ رهبر جمهوری اسلامی، بدون نام بردن از آن ورودش به کشور را تحت عنوان واکسن‌های «انگلیسی و آمریکایی» ممنوع کرده بود.

اما سپس با تشدید بحران کرونا، مشکل تهران در تامین واکسن خارجی و عقب‌ماندن از کارزار تزریق واکسن در منطقه خاورمیانه وزارت بهداشت جمهوری اسلامی هم آن را تایید کرد.

ایران همچنین این امکان را داشت که پیشنهاد شرکت فایزر- بیون‌تک را هم برای خرید واکسن‌هایش در چارچوب کوواکس بپذیرد اما تا ضرب‌الاجل ۲۹ دی ماه این پیشنها را نپذیرفت و این فرصت را از دست داد.

در حال حاضر ایران با در نظر گرفتن واردات ۱۲۰ هزار دوز وارداتی از روسیه و ۲۵۰ هزار دوز از چین، روی هم‌رفته ۳۷۰ هزار دوز واکسن کرونا دارد که برای واکسینه کردن جامعه هدفش یعنی یک میلیون و سیصد هزار نفر تا پیش از عید بسیار کم است. ده هزار دوز از این واکسن‌های روسی هم طبق اعلام مقام‌های بهداشتی از چرخه واکسیناسیون خارج و مجموع داشته‌های ایران ۳۶۰ هزار دوز است.

از آن جا که هر واکسن‌های روسی و چینی باید در دو دوز تزریق شود، واکسینه کردن یک میلیون و سیصد هزار نفر احتیاج به دو میلیون و ششصد هزار واکسن دارد.

بنابراین ایران با داشته‌های فعلی‌اش صرفا می‌تواند ۱۴ درصد از جامعه هدف خود را قبل از عید واکسینه کند و به عبارتی ۹۲۰ هزار دوز کم دارد.

مقام‌های بهداشتی ایران البته اظهار امیدواری کرده‌اند که بخشی از  محموله‌های درخواستی خود در چارچوب کواکس را تا قبل عید تحویل بگیرند اما درباره جزییات آن اطلاعاتی منتشر نشده است. 

واکسن‌های تولید داخل

ایران در کنار واردات واکسن روی ۹ برنامه برای تولید داخلی واکسن کرونا کار می‌کند با این حال تنها دو واکسن کوو-برکت و انستیتو رازی به مرحله آزمایش انسانی رسیده‌اند. از دید متخصصان فرمول و تکنولوژی ساخت این واکسن ها هم جای تردید دارد.

برای مثال گفته می‌شود که ایران توان ساخت واکسن بر اساس دی‌ان‌ای را ندارد. موسسه رازی هم اعلام کرده که تکنولوژی‌اش بر اساس سلول‌های بنیادیست حال آن که این تکنولوژی را ۸ ماە پیش سە دانشمند چینی معرفی کردند و اطلاعات زیادی درباره آن وجود ندارد.

تنها واکسن کوو برکت است که از تکنولوژی ویروس کشته‌شده نظیر واکسن اسپوتینک در آن استفاده شده و مقام‌های بهداشتی وعده‌ داده‌اند در اواخر بهار به تولید انبوه می‌رسد.