رضا اردکانیان، وزیر نیرو که روز چهارشنبه به بغداد سفر کرده بود، گفت که در جریان این سفر قرارداد دو ساله صادرات برق ایران به عراق میان دو کشور به امضا رسیده است و چهار صد میلیون دلار از مطالبات برقی ایران نیز از عراق وصول شده است.

اردکانیان با اشاره به اینکه تمامی قراردادهای صادرات برق ایران به عراق تاکنون یک ساله بوده، گفت که در جریان سفر روز چهارشنبه به بغداد و در پی نهایی شدن مذاکرات دو کشور، «قرارداد دو ساله» صادرات برق برای سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ با وزارت برق عراق به امضا رسید.

نزدیک به یک ماه قبل، مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا در گفت‌وگو با مصطفی الکاظمی نخست‌وزیر عراق، گفته بود که ایالات متحده با هدف حمایت از دولت جدید این کشور معافیت بغداد برای واردات برق از ایران را ۱۲۰ روز تمدید می‌کند. این معافیت‌ها از زمان اجرای تحریم‌های ایالات متحده علیه جمهوری اسلامی ۹۰ روزه بودند.

در حال حاضر حدود ۴۰ درصد از برق مصرفی در عراق به گاز و برق صادراتی ایران وابستگی دارد . به گفته معاون وزیر برق این کشور، عراق به ۲۶/۵ گیگاوات برق نیاز دارد که شش گیگا وات آن را از ایران وارد می‌کند.

وزیر نیروی جمهوری اسلامی دو هدف  سفر خود به بغداد را تمدید قرارداد صادرات برق ایران به عراق و همچنین دریافت مطالبات برقی ایران از عراق عنوان کرد.

مقام‌های جمهوری اسلامی طی دو سال گذشته از مطالبات برقی و گازی ایران از عراق سخن گفته‌اند اما ارقام مشخصی را در این باره اعلام نکرده‌اند. بیژن نامدار زنگنه در سال ۹۷ میزان مطالبات ایران از عراق به خاطر صادرات گاز را ۲ میلیارد دلار عنوان کرده بود.

بیژن اردکانیان، وزیر نیرو، نیز روز چهارشنبه به طور ضمنی میزان طلب ایران از عراق بابت صادرات برق را ۸۰۰ میلیون دلار عنوان کرد و گفت که افزود که با پیگیری هایی که نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در عراق داشته، در سفر روز چهارشنبه به بغداد حدود ۴۰۰ میلیون دلار را به عنوان نیمی از مطالبات برقی ایران وصول کرده است.

وزیر نیروی ایران گفت که در جریان سفر به بغداد علاوه بر دیدار با ماجد مهدی حنتوش همتای عراقی خود، با مقام‌های ارشد دولت عراق از جمله برهم صالح رییس جمهوری، مصطفی الکاظمی نخست وزیر و همچنین وزیر دارایی و رییس بانک مرکزی و رییس بانک تجارت عراق نیز با هدف پیگیری توافق‌ها و مذاکرات قبلی، نشست های موثری داشته است.

اردکانیان جزییات بیشتری از توافق دو ساله صادرات برق به عراق را بیان نکرد اما گفت که در جریان سفر به بغداد با مقام‌های عراقی توافقات گذشته را مرور کرده و علاوه بر صادرات برق، درباره یک برنامه همکاری سه ساله برای بازسازی صنعت برق عراق از سوی بخش خصوصی ایران نیز با طرف عراقی مذاکره کرده است. این برنامه پیشتر به امضای دو طرف رسیده بود.

به گفته اردکانیان مقرر شده است تا هفته آینده هیات‌های فنی و تخصصی بخش خصوصی ایران برای امضای دو قرارداد مهم در زمینه کاهش تلفات شبکه توزیع برق و همچنین تعمیر و بازسازی ادوات و تجهیزات برق عراق به بغداد سفر ‌کنند.

موضوع صادرات برق ایران به عراق به ویژه در فصل گرما که از یک سو عراق به آن نیاز بیشتری دارد و از سوی دیگر مناطقی از ایران نیز با قطع برق مواجه می‌شوند، در چند سال اخیر گاه به موضوعی چالش برانگیز نیز بوده است.

از جمله تیرماه سال۹۷ وقتی قطع برق در ایران ابعاد سراسری به خود گرفته و اعتراضاتی را  برانگیخت، رضا اردکانیان، وزیر نیرو، از اساس صادرات برق ایران به عراق را انکار کرد.

او حتی گفته بود:  «دست‌ها و نیت‌های ناپاک در داخل کشور قصد بر هم زدن آرامش مردم را با تزریق و تشدید شایعات دارند؛ در حالی که ما در این اوضاع و احوال کمبود انرژی و آب به هیچ وجه صادرات به کشورهای همسایه نظیر پاکستان، افغانستان و عراق انجام نمی‌دهیم.»

با این حال  طی ماه‌های گذشته محمود دشت‌بزرگ، مدیرعامل شرکت برق خوزستان، گفت که «در حال حاضر میزان صادرات برق ایران به کشور عراق در بالاترین میزان خود است و طبق برنامه‌ریزی‌هایی که انجام شده بناست حجم صادرات و تبادل انرژی بین دو کشور افزایش یابد.»