نخستین جلسه دادگاه حمید نوری، دادیار زندان گوهردشت در دهه شصت، به اتهام مشارکت در اعدام‌ چندین هزار زندانیان سیاسی در تابستان ۱۳۶۷، قتل و انجام جنایت آشکار و نقض حقوق بین‌الملل، در استهکلم سوئد برگزار شد.

به گزارش خبرگزاری فرانسه، جلسه دادگاه نوری ساعت نه و پانزده دقیقه صبح (به وقت محلی) روز سه‌شنبه ۱۹مرداد آغاز شد و نوری با پوشیدن لباسی روشن، در حالی که آرام به نظر می‌رسید و لبخندی به لب داشت همراه با دو وکیل خود وارد دادگاه استکهلم شد.

به گزارش خبرنگار ایران اینترنشنال،كريستينا كارلسون، دادستان پرونده نوری، در جلسه دادگاه كيفرخواست او را خواند و به اوضاع دهه ۶۰ ايران و دستور اعدام مخالفان حکومت از سوی روح‌الله خمينى رهبر وقت جمهوری اسلامی اشاره کرد.

همچنین دادستان گفت طبق مدارک و شهادت شاهدان، نورى در اعدام چهار هزار زندانی تاثير داشته است.

او افزود نوری یکی از مسئولان در زندان گوهردشت بوده و از افراد نزدیک با گروهى بوده که تصمیمات اعدام‌های ۶۷ را صادر می‌كردند و با آنها در اعدام‌ها همكارى مى‌كرده است.

کارلسون تاکید کرد:‌ «ما هم فرصت داریم هم وظیفه خاصی برای پیگرد این جنایات داریم.»

او در ادامه گفت: «سوئد طبق قوانين بين‌المللی مى تواند اشخاصى را كه متهم به جنايت عليه بشريت‌اند محاكمه كند. حالا همين اتفاق افتاده ما حدود دو سال كار تحقيقى انجام داديم تا براى اين دادگاه آماده شويم. باور داريم حميد نورى در اعدام هزاران زندانى در سال ١٣٦٧ نقش داشته است.»

حمید نوری اتهاماتی را که علیه او مطرح شده، رد کرده و دانیل مارکوس، وکیل نوری، به نقل از او گفت: «حتی زمانی که گفته می‌شود این جنایات رخ داده است، در محل حضور نداشته است.»

همزمان با برگزاری دادگاه، چند صد نفر از معترضان مقابل ساختمان دادگاه تجمع کردند و از دادگاه‌های سوئد و بین‌المللی خواستند که ابراهیم رئیسی، رییس جمهوری اسلامی ایران و دیگر متهم این پرونده را محاکمه کنند.

در هفته جاری، سه روز جلسه دادگاه برای نوری پیش‌بینی شده، اما روند طولانی محاکمه او تا آوریل سال آینده میلادی ادامه خواهد داشت.

به گفته وکیل نوری، امروز سی شکایت از سوی جامعه مدنی، زندانیان پیشین، شاهدان یا نزدیکان قربانیان در دادگاه مطرح می‌شود.

برگزاری دادگاه حمید نوری از این رو که برای اولین‌بار یکی از مقام‌های قضایی‌امنیتی جمهوری اسلامی دخیل در اعدام‌های گروهی سال۶۷ در خارج از ایران بازداشت و محاکمه می‌شود از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

علاوه بر این، اکنون با نشستن ابراهیم رئیسی بر کرسی ریاست جمهوری اسلامی، دادگاه نوری بیش از پیش اهمیت یافته است. رئیسی در جریان اعدام‌های سال ۶۷ در مقام معاون وقت دادستان تهران از اعضای هیات منصوب روح‌الله خمینی برای اعدام زندانیان، مشهور به «هیات مرگ» شهرت دارد.

نوری در هجدهم آبان سال۹۸، هنگام سفر به سوئد بازداشت شد.

پیشتر قرار بود دادگاه او در ۱۸ خرداد ۱۴۰۰ برگزار شود، اما به درخواست وکیل نوری و با موافقت دادستان و دادگاه سوئد، برگزاری دادگاه دو ماه به تعویق افتاد و به همین دلیل است که اکنون جلسات این دادگاه از سه‌شنبه ۱۹ مرداد آغاز می‌شود.

مقام‌های جمهوری اسلامی در جریان بازداشت نوری در سوئد، اقداماتی را برای آزادی او انجام دادند ولی دادستانی سوئد با صدور کیفرخواست علیه نوری پرونده او را به دادگاه ارسال کرد.

دادستانی استکهلم در کیفرخواست خود علیه حمید نوری دو اتهام «نقض حقوق بین‌الملل، جنایت آشکار» و «قتل» را برای این مقام وقت قوه قضاییه جمهوری اسلامی ذکر کرده است.

در این کیفرخواست، که سه‌شنبه ۵ مرداد منتشر شد، با اشاره به دستور روح‌الله خمینی در تابستان ۱۳۶۷ برای اعدام زندانیان سیاسی، آمده که بسیاری از این زندانیان در فاصله اوایل مرداد تا اواسط شهریور سال ۱۳۶۷، در زندان گوهردشت کرج اعدام شدند.

به گفته دادستان استکهلم، نوری در آن زمان دادیار زندان گوهردشت بود و همراه دیگر عاملان این زندان، در اعدام‌های جمعی زندانیانی که همچنان به سازمان مجاهدین خلق ابراز وفاداری کردند، شرکت کرد و جان آنان را گرفت.

حمید نوری همچنین به اعمال شکنجه و رفتارهای غیرانسانی با زندانیان متهم شده است.

بر اساس کیفرخواست، دادستان‌ها بر این باورند که میان درگیری مسلحانه مجاهدین علیه جمهوری اسلامی در آن زمان و این اعدام‌های جمعی ارتباط وجود داشت و به همین دلیل، این کشتار به‌منزله نقض قوانین بین‌المللی و «جنایتی آشکار» محسوب می‌شود.

در این کیفرخواست همچنین ذیل اتهام «قتل» آمده است که رهبران جمهوری اسلامی از مدتی قبل تصمیم گرفته بودند سایر زندانیان سیاسی در زندان‌های ایران را که به گروه‌های گوناگون چپ‌گرا تعلق داشتند، اعدام کنند و تعداد زیادی از این زندانیان در این بازه زمانی چند روزه در زندان گوهردشت کرج اعدام شدند.