رافائل گروسی،‌ مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، ضمن تایید گزارش‌ها درباره فعالسازی سانتریفیوژهای تاسیسات زیرزمینی سایت نطنز از ایران خواست درباره منشاء ذرات اورانیوم در مکان‌های اعلام‌نشده به آژانس توضیح دهد.

گروسی روز چهارشنبه ۲۸ آبان‌ماه در بیانیه‌ای که خطاب به اعضای شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی صادر کرد با اشاره به ادامه دسترسی بازرسان آژانس به سایت‌های هسته‌ای ایران نوشت:‌ «وجود ذرات متعدد اورانیوم با منشاء انسانی،‌ از جمله ذرات تغییر یافته ایزوتوپی، در مکانی که به آژانس اعلام نشده، باید توسط ایران به طور کامل و فوری توضیح داده شود.»

او به توافق خود با ایران در ماه اوت اشاره کرد که بر مبنای آن قرار شد همکاری پایدار و اعتماد متقابل میان تهران و آژانس تقویت شود.

گروسی به ادامه دسترسی‌های تکمیلی به دو مکانی که از سوی ایران اعلام نشده اشاره کرد و خواستار همکاری براساس تعهدات مورد اشاره در برجام شد.

با آنکه بیانیه و اظهارات گروسی اشاره‌ای به محل کشف ذرات اورانیوم نکرده، اما به نظر می‌رسد این مساله مربوط به اختلافات اخیر میان تهران و آژانس درباره سایتی به نام «تورقوزآباد» در نزدیکی تهران باشد که بنیامین نتانیاهو،‌ نخست‌وزیر اسرائیل، قبلا آن را علنی کرده بود.

پیش از این نیز با آنکه مقام‌ها و رسانه‌های حکومت ایران اظهارات نتانیاهو را رد کرده بودند، خبرگزاری رویترز در شهریورماه به نقل از دیپلمات‌ها گزارش داد که آژانس در نمونه‌های آزمایش‌شده از یک انبار اتمی مورد ادعای اسرائیل در نزدیکی تهران، آثار اورانیوم کشف کرده است.

اکنون رافائل گروسی در بیانیه چهارشنبه خود اشاره کرده که ارزیابی‌ها درباره عدم وجود مواد و فعالیت‌های هسته‌ای اعلام‌نشده در ایران ادامه دارد. 

تایید فعالسازی سانتریفیوژهای زیرزمینی

گروسی در حاشیه نشست شورای حکام در یک نشست خبری در وین خطاب به خبرنگاران گفت ایران سانتریفیوژهای نصب‌شده در تاسیسات زیرزمینی سایت نطنز را به کار انداخته است.

با این حال او اشاره کرد چون این سانتریفیوژها از تاسیسات دیگری به آنجا منتقل شده،‌ میزان کلی غنی‌سازی از سوی تهران به صورت قابل ملاحظه‌ای افزایش نیافته است.

ساعتی پیش از این اظهارات گروسی، خبرگزاری رویترز نوشت به گزارشی از آژانس به دولت‌های عضو دست یافته که نشان می‌دهد ایران سوخت‌رسانی با گاز هگزافلوراید به آبشار سانتریفیوژهای پیشرفته نسل دوم را آغاز کرده است.

براساس گزارش رویترز‌ نصب و استفاده ایران از سانتریفیوژهای نسل دوم نقض دیگری از برجام به شمار می‌رود. 

انتشار این خبر در شرایطی صورت می‌گیرد که روزنامه نیویورک‌تایمز سه‌شنبه به نقل از چهار مقام کنونی و پیشین آمریکا گزارش داده بود دونالد ترامپ،‌ رییس‌جمهوری این کشور، روز پنجشنبه با مشاوران خود در کاخ سفید گزینه حمله نظامی به سایت هسته‌ای نطنز در هفته‌های آینده را بررسی کرده است.

اکنون مدیرکل آژانس در نشست خبری خود این نقض تعهدات برجامی را تایید کرده و دوباره اشاره کرد ایران محدودیت‌های گذشته را رد کرده است.

تهران می‌گوید نقض تعهدات برجامی و افزایش غنی‌سازی و ذخایر اورانیوم را در پاسخ به خروج آمریکا از برجام انجام داده است.

با این حال، همان‌طور که در گزارش‌های آژانس اشاره شده ایران همچنان به بازرسان آژانس اجازه دسترسی به تاسیسات هسته‌ای خود را می‌دهد که همین امر دلیل کشورهای اروپایی برای حمایت و تلاش در جهت حفظ برجام است.