روحانی بدون دیدار با ترامپ، نیویورک را به مقصد تهران ترک کرد
حسن روحانی، رییس جمهوری اسلامی ایران، عصر پنجشنبه پس از سفری چهار روزه برای شرکت در هفتاد و چهارمین مجمع عمومی سازمان ملل و انجام دیدارهایی برای سران کشورها، برخلاف گمانههایی درباره دیدار احتمالی او با دونالد ترامپ یا آغاز گفتوگو میان آمریکا مطرح بود، بدون دیدار با رییس جمهوری آمریکا نیویورک را به مقصد تهران ترک کرد.
روحانی در جریان حضور در هفتاد و چهارمین مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک با روسای جمهوری فرانسه، سوئیس، عراق و نخست وزیران هند، پاکستان، اوگاندا، اسپانیا، ژاپن و بریتانیا، دبیرکل سازمان ملل، و برای نخستین بار با آنگلا مرکل، صدر اعظم آلمان، دیدار و گفت وگو کرد.
محمدجواد ظریف پیش از ورود روحانی به نیویورک در مصاحبه با کریستین امانپور، گزارشگر ارشد سیانان، گفته بود: «روحانی حاضر است این هفته در نیویورک با رییس جمهور ترامپ ملاقات کند به شرطی که رییس جمهور ترامپ آمادگی داشته باشد آنچه ضروری است را انجام دهد و نظارت دایمی بر تاسیسات هستهای ایران را جایگزین تحریمها کند.»
پس از ورود روحانی به نیویورک و با وجود رایزنیهای امانوئل مکرون، رییس جمهوری فرانسه، برای انجام این دیدار، روحانی بر «لغو همه تحریمها» از سوی آمریکا بهعنوان پیش شرط انجام هرگونه مذاکره تاکید کرد.
دو روز پیش، عصر سهشنبه، امانوئل مکرون، رییس جمهوری فرانسه، در محل دیدار با حسن روحانی، رییس جمهوری اسلامی و بوریس جانسون، نخستوزیر بریتانیا، حضور یافت و به روحانی گفت: «چیزی که مهم است این است که اگر روحانی آمریکا را بدون ملاقات با رییسجمهور ترامپ ترک کند، یک فرصت از دست رفته است.»
دونالد ترامپ، رییس جمهوری آمریکا، دوشنبه هجدهم شهریور، ساعاتی قبل از ورود روحانی به نیویورک در جمع خبرنگاران در کاخ سفید گفت: «از نظر او هیچ مشکلی برای ملاقات با روحانی وجود ندارد و چنین دیداری میتواند انجام شود.»
مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا، نیز یک روز قبل در گفتوگو با شبکه خبری فاکستجاری ضمن تکرار موضع رسمی ایالات متحده مبنی بر عدم رویارویی نظامی با ایران، گفته بود: «رییس جمهوری آمریکا بدون هیچ پیششرطی حاضر است با روحانی دیدار داشته باشد.»
روحانی در جریان سخنرانی روز چهارشنبه در مجمع عمومی سازمان ملل روحانی نیز دییدار و مذاکره با دونالد ترامپ، رییس جمهوری آمریکا، را «لغو تحریم»ها عنوان کرد، اما آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان آن را «غیر واقعبینانه» و امانوئل مکرون، رییس جمهوری فرانسه نیز آن را «نشدنی» دانستند.
رییس جمهوری اسلامی شامگاه چهارشنبه سوم مهر، در آخرین شب اقامت خود در در دیدار با جمعی از «نخبگان سیاست آمریکا»، درباره پیشنهاد خود، گفت: «پیشنهاد ایران، طرح فوری تصویب پروتکل الحاقی در مجلس ایران و تایید فوری برجام و لغو کلیه تحریمها در کنگره آمریکاست.»
در هفتههای پیش از برگزاری مجمع عمومی سازمان ملل، علی خامنهای رهبری جمهوری اسلامی نیز چندبار بر منع هرگونه دیدار و مذاکرهای با مقامهای آمریکایی تاکید کرده و از جمله روز سهشنبه، بیست و ششم شهریور تاکید کرده بود که در نیویورک ملاقات ی مذاکرهای انجام نخواهد شد.
خامنهای در این سخنرانی گفت در صورت بازگشت دولت دونالد ترامپ به برجام، آمریکا «میتواند» در مذاکرات بین ایران و پنج کشور دیگر امضا کننده برجام، شامل فرانسه، بریتانیا، آلمان، چین و روسیه، شرکت کند، اما تاکید کرد:«در غیر اینصورت هیچ مذاکرهای در هیچ سطحی بین مسئولان جمهوری اسلامی و آمریکاییها اتفاق نخواهد افتاد نه در نیویورک و نه غیر آن.»
رهبر جمهوری اسلامی، همان روز گفت:«مسئولان کشور از رییسجمهور و وزیر امور خارجه و دیگران، یکصدا اعلام کردند که با آمریکا مذاکره نخواهیم کرد نه مذاکره دوجانبه نه چندجانبه.»
بازگشت روحانی از نیویورک بدون هرگونه دیدار و گفت و گویی با مقامهای ایالات متحده در ایران با خرسندی طیفهایی از جمهوری اسلامی مواجه شده است که در شمار منتقدان دولت به شمار میروند.با این حال منتقدان با نفوذ روحانی در جمهوری اسلامی ایران طی ساعاتی که او نیویورک را ترک میکرد، در تهران خواهان توضیح او درباره پیشنهاد اصلاح جزیی در برجام شدهاند.