مجیدرضا حریری، رییس اتاق مشترک بازرگانی ایران و چین، در واکنش به گزارش اخیر اتاق بازرگانی تهران درباره صادرات نفت ایران به چین، گفت اطلاعات تجاری ایران که بر اساس دور زدن تحریم‌ها انجام می‌شود از جمله آمار فروش نفت، «به طور کلی محرمانه است» و افشای آنها مثل «افشای اسرار جنگی» است.

حریری روز دوشنبه ۵ مهر در گفت‌وگو با ایلنا، تاکید کرد: «ما هیچ آماری از فروش نفت ایران نه در داخل کشور و نه در منابع خارجی نداریم. برخی گمانه‌زنی‌ها می‌شود که صحت هیچ یک از آنها را نمی‌توان به طور کامل تایید یا تکذیب کرد.»

چند روز پیش، اتاق بازرگانی تهران اعلام کرد در هفت‌ماه اول سال ۲۰۲۱، صادرات نفت ایران به چین به ۱۰ میلیون و ۹۰۰ هزار دلار کاهش یافته است.

اما در واکنش به این آمار، برخی رسانه‌های ایران مدعی شدند این صادرات نه تنها کاهش نیافته، بلکه دو برابر شده است.

رییس اتاق بازرگانی ایران و چین نیز گفت گزارش اتاق بازرگانی تهران بر اساس آمار گمرک چین است و چین به نشانه نپذیرفتن تحریم‌های آمریکا بخشی از نفت خریداری شده از ایران را به طور رسمی اعلام می‌کند.

حریری تاکید کرد: «اما میزان فروش ما در دنیا قطعا بیشتر از این ارقام است و قطعا یکی از مقاصد عمده آن می‌تواند چین باشد.»

به گفته رییس اتاق بازرگانی ایران و چین، جمهوری اسلامی راه‌هایی برای دور زدن تحریم‌ها دارد که «خریداران باید رد و اثر خرید نفت از ایران را پاک کنند».

او اطلاعات روابط تجاری جمهوری اسلامی با دنیا را که بر اساس «دور زدن تحریم‌ها» انجام می‌شود، مانند «اسرار جنگی» دانست و اضافه کرد اگر این اطلاعات منتشر شود، «باعث می‌شود که تحریم‌کنندگان تحریک شوند منافذی را که برای دور زدن تحریم وجود دارد، تنگ‌تر کنند.»

پس از خروج آمریکا از برجام در سال ۲۰۱۸، واشینگتن تحریم‌های بیشتری را علیه ایران اعمال کرد و فروش نفت ایران به شدت کاهش یافت.

تاثیر این تحریم‌ها بر قطع دسترسی جمهوری اسلامی به درآمدهای نفتی به حدی است که مقام‌های دولت پیشین جمهوری اسلامی بارها واشینگتن را به «تروریسم اقتصادی» متهم کردند.

در شرایطی که جمهوری اسلامی آمار مشخصی از فروش نفت خود ارائه نکرده، حریری در اثبات این که فروش نفت ایران بیشتر از ارقام اعلام شده است، گفت: «در سال گذشته ما به طور کلی ۳۰ میلیارد دلار صادرات غیرنفتی و در همین زمان ۴۲ میلیارد دلار واردات داشته‌ایم. اگر فرض را بر این بگذاریم که همه ارز حاصل از صادرات غیرنفتی به کشور بازگشته که می‌دانیم که اینطور نبوده است، ۱۲ میلیارد دلار تفاوت آن از کجا آمده که توانستیم به وسیله آن [با ارز ۴۲۰۰ تومانی] واردات انجام دهیم؟»

او تاکید کرد که این تفاوت ارز در واردات و صادرات قطعا از محل فروش نفت و برای بانک مرکزی است، زیرا «صادرکننده غیرنفتی که ارز خود را ۴۲۰۰ تومان نمی‌فروشد.»

حریری با این حال گفت که تجارت خارجی ایران «روز به روز در حال کاهش است» و «بر مبادلات با همه کشورها از جمله چین تاثیر می‌گذارد.»

او با اشاره به این که اکنون بیشتر واردات به نیازهای اساسی مانند مواد غذایی و دارویی، تجهیزات و ماشین‌آلات و تجهیزات پزشکی اختصاص دارد، اضافه کرد: «بیش از ۶ هزار ردیف و تعرفه گمرکی داریم که واردات آنها به طور کلی ممنوع بوده و همه این موارد بر این روند تاثیرگذار است.»

تاکید رییس اتاق بازرگانی ایران و چین بر کاهش نسبی تجارت میان دو کشور در حالی است که سال گذشته قرارداد همکاری‌های جامع ۲۵ ساله میان ایران و چین، امضا شد.

چین یکی از عمده‌ترین خریداران نفت ایران است، اما چندی پیش روزنامه وال استریت ژورنال اعلام کرد در صورت شکست مذاکرات هسته‌ای، واشینگتن تحریم‌های جدیدی را علیه همین مقدار فروش نفت ایران به چین اعمال خواهد کرد.