اتریش برای اکثر مردم جهان، به‌عنوان کشور موسیقی و رقص شناخته می‌شود. سالن‌های باشکوه اپرا و تئاتر این کشور به‌ویژه در وین پس از یک تعطیلی طولانی مدت کرونایی از دو هفته پیش درهایشان را به روی علاقه‌مندان باز کرده‌اند و بار دیگر سازها نواخته می‌شوند و حرکات موزون رقصنده‌ها حاضران را به وجد می‌آورد. والس از محبوب‌ترین رقص‌هایی است که به صورت دو نفره و با حضور شمار زیادی از رقصنده‌ها در سالن‌های مخصوص از جمله در بزرگترین سالن اپرای اتریش برگزار می‌شود. رقصی که دو رقصنده تلاش می‌کنند به صورت هماهنگ حرکات موزون را برای تماشاگران به نمایش بگذارند . حرکاتی که گاه ضرب آهنگی آرام دارد و گاه تند. در حدود یک‌صد متری اپرای شهر وین  دو هتل قرار دارد که از دو ماه پیش دیپلمات‌های پنج عضو دائم شورای امنیت به همراه آلمان یک والس دیپلماتیک را با نمایندگان جمهوری اسلامی ایران آغاز کرده‌اند. حاضران سالن بزرگ گراند هتل شهر وین قصد دارند توافقی را احیا کنند که براساس آن برنامه اتمی جمهوری اسلامی ایران را تحت نظارت‌های شدید قرار می‌دهد و در مقابل با بازگشت ایالات متحده آمریکا به این توافق، تحریم‌ها علیه ایران نیز برداشته می‌شود. 

این روزها پنجمین دور گفت‌وگوها پس از روی کار آمدن جو بایدن رییس‌جمهوری آمریکا در حالی برگزار می‌شود که در پایان چهارمین دور گفت‌وگوها، همه طرف‌ها به‌ویژه ایالات متحده و جمهوری اسلامی با اعلام رضایت از رایزنی‌هایی که داشته‌اند به پایتخت‌هایشان بازگشته‌اند تا با دریافت دستور‌العمل‌های جدید بار دیگر به وین بازگردند. پیش از بازگشت دیپلمات‌ها به وین و از سرگیری مذاکرات یک مانع وجود داشت؛ پایان مهلت تفاهم فنی ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای ادامه بازرسی از تاسیسات اتمی جمهوری اسلامی. موضوع نظارت‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از تاسیسات ایران که با اعلام توقف اجرای پروتکل الحاقی از سوی مقامات جمهوری اسلامی دچار چالش شده بود سرانجام سوم خرداد ۱۴۰۰ با پذیرش ادامه نظارت‌ها به مدت یک ماه دیگر از سوی طرف ایرانی، دست‌کم به طور موقت حل و فصل شد. براساس مصوبه مجلس شورای اسلامی موسوم به «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از حقوق ملت ایران» مقامات جمهوری اسلامی اجرای پروتکل الحاقی را متوقف کرده‌اند و نباید اجازه بازرسی‌های فراپادمانی را به بازرسان آژانس بدهند. بر اساس این قانون که در آذر سال ۱۳۹۹ تصویب شد، اگر مذاکرات کمیسیون مشترک برجام تا اول خرداد سال ۱۴۰۰ در وین به نتیجه نمی‌رسید اطلاعات دوربین‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که در تاسیسات  اتمی ایران نصب شده‌اند باید پاک می‌شد. در پایان این مهلت نه فقط اطلاعات پاک نشد بلکه با تمدید تفاهم‌نامه فنی میان ایران و آژانس برای مدت یک ماه دیگر، نظارت‌ها همچنان بر برنامه اتمی جمهوری اسلامی ادامه یافت.

اگرچه مقامات جمهوری اسلامی مدعی بودند این توافق مشروط بوده است اما رافائل گروسی مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در کنفرانس خبری خود در پاسخ به ایران اینترنشنال گفت آژانس هرگز هیچ شرط و شروطی را نپذیرفته است. توافق برای ادامه بازرسی‌ها از تاسیسات اتمی ایران هرچند با استقبال همه طرف‌های گفت‌وگو مواجه شده اما با این حال مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تازگی هشدار داده است ایران در سطحی، غنی‌سازی اورانیوم انجام می‌دهد که «فقط کشورهای سازنده بمب» به آن دست می‌یابند. هشداری که بر ضرب آهنگ والس دیپلمات‌ها در وین تاثیر گذاشته است. یکی از دیپلمات‌های ارشد اروپایی در حاشیه مذاکرات وین به خبرنگار ایران اینترنشنال گفته است: دور پنجم مذاکرات احیای برجام تا اینجا هنوز پیشرفت‌ چندانی نداشته است و هر چه به پایان نزدیک می‌شویم کار دشوار‌تر و پیچیده‌تر می‌شود.

سه ضرب آهنگ والس دیپلماتیک وین 

ریتم رقص و موسیقی والس سه ضربی است و دیپلمات‌های حاضر در گراند هتل وین هم تلاش می‌کنند در سه مرحله با برداشته شدن تحریم‌ها، بازگشت ایالات متحده به برجام و بازگشت جمهوری اسلامی به تعهدات برجامی‌اش، این توافقنامه را احیا کنند. با وجود تلاش‌هایی که انریکه مورا، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ کننده گفت‌وگوهای برجامی انجام داده تهران و واشینگتن هنوز به هماهنگی نرسیده‌اند و قدم‌ها در تالار مذاکرات ناهماهنگ برداشته می‌شوند. چرخش طرف‌ها و سرعت رسیدن به نقاط هماهنگ مدام در نوسان است. این نوسانات هم به نکات مهمی مربوط می‌شود که حسن روحانی رییس جمهوری اسلامی در مورد آن می‌گوید جزئی است اما عباس عراقچی مذاکره کننده ارشد ایرانی می‌گوید نکات اصلی است. 

دیپلمات‌ها در وین می‌گویند مسیر مشخص است. ایالات متحده حاضر است تحریم‌های هسته‌ای و بخشی از تحریم‌های غیرهسته‌ای را منطبق با توافق سال ۲۰۱۵ بردارد. تحریم‌هایی که ایالات متحده آماده است آ‌ن‌ها را بردارد شامل بخش‌های نفت، گاز، پتروشیمی، خودرو، کشتیرانی، بیمه و بخشی از تحریم‌های بانکی است. اما در مقابل جمهوری اسلامی اصرار دارد همه تحریم‌های هسته‌ای و غیر هسته‌ای ( تحریم‌های مرتبط با نقض حقوق بشر، تحریم‌های مرتبط با حمایت از تروریسم و تحریم‌های مرتبط با برنامه موشکی و رفتار بی‌ثبات کننده منطقه‌ای جمهوری اسلامی ) لغو شوند. بخش عمده‌ای از تحریم‌های غیرهسته‌ای علیه بانک مرکزی، سپاه پاسداران و فرماندهان و نهاد اقتصادی زیر مجموعه آن و نیز علیه بیت رهبر جمهوری اسلامی و اشخاص و نهادهای زیر مجموعه او وضع شده‌اند. از سوی دیگر موضوع دستیابی ایران به فناوری ساخت سانتریفیوژهای نسل جدید و بازگشت‌ناپذیر بودن دانش به‌دست آمده توسط دانشمندان هسته‌ای ایران به‌ویژه در تولید اورانیوم فلزی، چالش دیگر مذاکرات است. مقامات جمهوری اسلامی نمی‌خواهند به آسانی و بدون دریافت تضمین‌های محکم از سوی طرف‌های مذاکره داشته‌های خود را از دست بدهند.

شواهد نشان می‌دهد دولت جوبایدن هم قصد ندارد همه تحریم‌ها را لغو کند، چرا که به‌ شدت تحت فشار مخالفان داخلی و منتقدان منطقه‌ای از جمله اسرائیل و کشورهای عربی حوزه خلیج فارس قرار خواهد گرفت.  بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل در سفر اخیر آنتونی بلینکن به بیت المقدس گفت: امیدوارم ایالات متحده به توافق هسته‌ای قبلی با رژیم ایران برنگردد، ما معتقدیم این توافق راه را برای دستیابی ایران به زرادخانه هسته‌ای، همراه با مشروعیت بین‌المللی هموار می‌کند. 

با این حال به نظر می‌رسد دروالس دیپلماتیک وین، علیرغم زورآزمایی‌های خارج از مذاکرات، دست برتر طرف ایرانی نه مسائل اقتصادی که نیروهای نیابتی‌اش در خاورمیانه است که با تسلیح آن‌ها این پیام را ارسال می‌کند که در صورت دست نیافتن به عایدات اقتصادی برجام آماده است زیر میز مذاکرات بزند. اما از سوی دیگر کارشناسان می‌گویند کاهش ۸۵ درصدی ذخایر ارزی ایران ( به گفته صندوق بین‌المللی پول، ذخایر ارزی قابل برداشت ایران به چهار میلیارد دلار رسیده است) موجب خواهد شد مقامات جمهوری اسلامی برای اینکه در ماه‌های آینده با نارضایتی‌های فراگیر داخلی مواجه نشوند در مذاکرات وین به فرمولی تن بدهند که تا حدود زیادی کفه ترازو را به سمت ایالات متحده سنگین‌تر خواهد کرد. علی واعظ مدیر بخش ایران در گروه بین‌المللی بحران در صفحه توئیتر خود نوشته است:‌ 

«برجام منقضی نمی‌شود و کاهش تحریم‌ها به این معنی نیست که ایالات متحده به ایران پول بدهد.»

دولت حسن روحانی و بسیاری از طرفداران او انتظار دارند گفت‌وگوهای وین تا پیش از انتخابات ۲۸ خرداد به نتیجه برسد. انتظاری که دور از دسترس نیست اما شواهد تاریخی می‌گوید آیت‌الله خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی دست‌کم فرصت اجرایی شدن توافق وین را به دولت بعدی خواهد داد. دولتی که از یک ماه به انتخابات تقریبا مشخص شده رییس آن چه کسی است.