محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، تاکید کرد که «گام سوم کاهش تعهدات برجامی در شرایط فعلی اجرا خواهد شد و تنها حق جمهوری اسلامی است که در باره اجرا یا عدم اجرای آن تصمیم بگیرد.»

ظریف که سه روز پیش اسمش از سوی وزارت خزانه‌داری آمریکا در فهرست تحریم‌های ایالات متحده علیه جمهوری اسلامی قرار گرفت، طی مصاحبه‌ای با سایت رسمی مجلس شورای اسلامی گفت: «همه کشورهای عضو کمیسیون مشترک برجام به اجماع رسیده‌اند که آمریکا باعث همه تشنج‌ها شده است.»

ظریف با بیان اینکه «خواسته‌های ایران از ابتدا مشخص وروشن بوده است و انتظاری فرا تر از برجام نداشته است»، گفت: «ما گفتیم اگر برجام توسط دیگران به شکل کامل اجرا نشود ما هم به همان شکل ناقص آن را اجرا می‌کنیم والبته همه اقدامات ما در چارچوب برجام بوده‌است.»

وی با اشاره به خواست برخی کشورهای عضو ۱+۴ برای «لغو» اجرای گام سوم کاهش تعهدات برجامی، گفت: «این در اختیارات جمهوری اسلامی است که در این باره تصمیم بگیرد و حتما اگر تعهدات طرف‌های خارجی برجام اجرا نشود این گام در امتداد اقدامات قبلی برداشته خواهد شد.»

پیشتر حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی، نیز روز سه‌شنبه ۸ مرداد ماه در گفت و گوی تلفنی با امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه خواهان گشایش «خط اعتباری» اروپا برای ایران شد و گفت:«هرچه زمان بگذرد و گام‌‌های بعدی کاهش تعهدات برجامی از سوی ایران به انجام برسد، بازگشت به نقطه اول برای دو طرف سخت‌تر خواهد شد.»

خواست «لغو اجرای گام سوم کاهش تعهدات برجامی»، علاوه بر آنکه از سوی کشورهای اروپایی در نشست فوق‌العاده کمیسیون مشترک برجام هفته گذشته بیان شد، حتی سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه، نیز پس از این نشست گفت: «در این نشست از ایران خواسته شد تا گام سوم کاهش تعهدات برجامی خود را اجرا نکند.»

سخنان ظریف درباره اجرای گام سوم کاهش تعهدات برجامی درحالی بیان شده‌است که یک هفته پیش هلگا اشمید، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، با انتشار بیانیه‌ پایانی نشست فوق‌العاده کمیسیون مشترک برجام، اعلام کرد که در آینده نزدیک «نشست کمیسیون مشترک برجام در سطح وزیران» برگزار شود.

 پیشتر بهروز کمال‌وندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران، هفدهم تیر ماه، با تشریح «گزینه‌های ایران در گام سوم» اعلام کرد: «افزایش تعداد سانتریفیوژها، نصب دوباره سانتریفیوژهای IR-۲و IR-۲m، افزایش تعداد سانتریفیوژهای فعال در آبشارهای غنی‌سازی‌ و غنی‌سازی ۲۰درصدی از گزینه‌های مطرح در گام سوم است.»

جمهوری اسلامی ایران طی یک ماه گذشته در دو اقدام که آن را گام‌های اول و دوم «کاهش تعهدات برجامی» خود عنوان کرد ابتدا از سقف تعیین شده در برجام برای ذخیره حداکثر ۳۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده عبور کرد و سپس سطح غنی‌سازی در مجتمع هسته‌ای نطنز را از سطح   ۳/۶۷ درصد تعیین شده در برجام فراتر برد و به ۴/۵ درصد رساند.