عباس عراقچی، معاون سیاسی وزارت امور خارجه ایران، به منظور شرکت در «نشست فوق العاده کمیسیون مشترک برجام» عصر شنبه به وین سفر کرد.

«نشست فوق العاده کمیسیون مشترک برجام» با حضور عباس عراقچی به عنوان سرپرست هیات جمهوری اسلامی ایران و هیات‌هایی از کشورهای فرانسه، بریتانیا، آلمان، چین، روسیه روز یک‌شنبه در هتل کوبورگ وین برگزار می‌شود.

در این نشست به در خواست فرانسه، انگلیس، آلمان و ایران قرار است «مسائل مرتبط با اجرای برجام و همه ابعاد آن» مورد بررسی قرار گیرد.

پیشتر در هفتم تیر ماه نیز «نشست کشورهای عضو کمیسیون برجام» در وین برگزار شده بود و در پایان همان نشست عباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه ایران، و همچنین هلگا اشمید، معاون سیاست خارجی اتحادیه اروپا، اعلام کردند که ساز و کار «اینستکس» عملیاتی شده است.

عراقچی پس از نشست کمیسیون مشترک برجام در جمعه هفتم تیرماه آن را «سازنده و مثبت» خواند و گفت: «در مجموع جلسه مثبت و سازنده‌ای بود و نسبت به جلسات گذشته ما، یک گام به جلو به شمار می‌آید.»

او گفت که «مهم‌ترین موضوعی که در این جلسه بحث شد، موضوع اینستکس و کانال مالی بود که اروپایی‌ها درست کردند و سه کشور اروپایی توضیحات مبسوط و مفصلی را در این زمینه دادند» و به این ترتیب «اینستکس دیگر عملیاتی شده است و دو سه کیس کاری هم الان در حال انجام شدن است و به زودی ظرف روزهای آینده تبادل مالی از طریق اینستکس انجام خواهد شد.»

با این حال عراقچی همان روز تاکید کرد که در مورد «کاهش تعهدات برجامی ایران» تصمیم‌گیری نهایی در تهران صورت خواهد گرفت. 

در تهران اما پس از نشست قبلی کمیسیون برجام، مقام‌های جمهوری اسلامی به شدت از ناکافی بودن اینستکس سخن گفته و به گام‌های بعدی برای کاهش تعهدات برجامی که ادامه دادند. مقام‌های جمهوری اسلامی تاکید کردند که «بدون خرید نفت از ایران» در چارچوب اینستکس یا «تخصیص اعتباراتی برای اینستکس» از سوی اتحادیه اروپا، در عمل اینستکس نمی‌تواند انتظارات‌شان را برآورده کند.

پس از این بود که  در ۱۶ تیر ماه سه مقام ارشد دولت حسن روحانی از جمله سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران در یک نشست خبری اعلام کردند که ایران یک گام دیگر در «کاهش تعهدات برجامی» را به اجرا گذاشته و دیگر به سطح غنی سازی ۳/۶۷ درصدی تعیین شده در برجام پایبند نیست و سطح غنی سازی خود را افزایش می‌دهد.

کشورهای حاضر در «دوازدهمین نشست کمیسیون مشترک برجام» در هفتم تیر ماه طی بیانیه‌ای اعلام کرده بودند که «برجام همچنان یک عنصر کلیدی در ساختار جهانی عدم اشاعه است که بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ به‌اتفاق آرا مورد تایید شورای امنیت سازمان ملل قرار گرفته، مضافا اینکه در پرتو تنش‌های جدید، صیانت از برجام همچنان برای امنیت و ثبات منطقه‌ای اساسی است.»

نشست فوق‌العاده کمیسیون مشترک برجام روز یک‌شنبه 6 مرداد ماه در حالی برگزار می‌شود که دستور کار آن بررسی «مسائل مرتبط با اجرای برجام و همه ابعاد آن» عنوان شده‌است اما تنها چند روز پیش از این نشست عباس عراقچی با سفر به پاریس پیام کتبی حسن روحانی را به امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه، تسلیم کرد.

اهمیت آن پیام در آستانه برگزاری نشست وین، از آن روست که طی ماه گذشته اخباری درباره طرح پیشنهادی مکرون منتشر شد؛طرحی با عنوان «توقف در برابر توقف» به عنوان راهکاری برای جلوگیری از تنش بیشتر و فراهم کردن زمینه برگزاری گفت و گوهای تازه با ایران.این درحالی است که اکنون مقام‌های جمهوری اسلامی به  صراحت از ناکارآمدی برجام و گام‌های بعدی برای کاهش تعهدات هسته‌ای و حتی خرج از برجام نیز سخن می‌گویند.