محمدباقر نوبخت، معاون حسن روحانی و رییس سازمان برنامه و بودجه کشور، شامگاه پنج‌شنبه در اهواز با تاکید بر کاهش شدید درآمد ایران از فروش نفت و  کاهش ۱۳۸ هزار میلیارد تومانی درآمد بودجه‌ای، گفت: «شرایط به گونه‌ای است که باید با دلی خونین و لبی خندان کشور را اداره کنیم.»

اهمیت و آثار کاهش ۱۳۸ هزار میلیارد تومانی منابع درآمدی زمانی ملموس است که یادآوری شود براساس قانون بودجه سال ۱۳۹۸ دولت ایران موظف شده بود برای تامین منابع بیش از ۱۵۸/۸ هزار میلیارد تومان از محل فروش نفت و فرآورده‌های آن، درآمد کسب کند.

نوبخت پنج‌شنبه شب در جلسه شورای برنامه‌ریزی خوزستان، در قبال درخواست مقام‌های محلی برای افزایش تخصیص بودجه‌های مصوب، گفت: «در این جلسه در حالی موضوع تخصیص و پرداخت اعتبار برای پروژه‌های مهم استان خوزستان، مطرح شد که «ما به شدت با کمبود منابع» مواجه هستیم.»

او گفت در شرایطی قرار می‌گیریم که باید توضیح دهیم «در حالی که امکان توضیح برای ما وجود ندارد و نمی‌توانم به شما از میزان خزانه، از نفت و سایر مسائل، گزارش شفافی» ارئه کنیم و «باید با دل خونین و لب خندان کشور را اداره کنیم».

رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور با اشاره به کاهش دستکم ۱۳۸ هزار میلیارد تومانی درآمد پیش‌بینی شده برای «بودجه مصرفی»، تاکید کرد که در مصارف بودجه‌ای اکنون «منابع درآمد ما از ۴۴۸ هزار میلیارد به ۳۱۰ هزار تومان» کاهش یافته است.

پیشتر علی ربیعی، سخنگوی دولت، در پانزدهم تیرماه طی یادداشتی در روزنامه ایران، با اعلام اینکه «امسال درآمدهای بودجه‌ای از ۴۴۸ هزار میلیارد تومان به ۳۸۶ هزار میلیار تومان کاهش پیدا کرده است»، تاکید کرده بود که در دولت تصمیم گرفته شده که باید «۶۲ هزار میلیارد تومان از مصارف بودجه‌ای کاهش یابد».

در سخنان شامگاه پنج‌شنبه نوبخت اما اعلام شد که «درآمدهای بودجه‌ای از ۴۴۸ هزار میلیارد تومان به ۳۱۰ هزار میلیار تومان کاهش پیدا کرده است» که نشان می‌دهد کاهش «درآمدهای بودجه‌ای» دولت ایران حتی از پیش‌بینی‌های دو ماه قبل مقام‌های دولتی فراتر رفته است.

محمدباقر نوبخت در اهواز گفت: «بودجه  مصرفی ۴۴۸ هزار میلیارد تومان کشور در شورای عالی هماهنگی اقتصادی  به ۳۸۶ هزار میلیارد تومان کاهش پیدا کرد اما با این وجود منابع کشور بیش از ۳۱۰ هزار میلیارد تومان نیست.»

او با تاکید بر این‌که حتی «با صرفه جویی ۶۲ هزار میلیارد تومانی در هزینه‌ها، همچنان باید ۷۶ هزار میلیارد تومان از منابع جدید به این بخش از بودجه کشور، تزریق کنیم»، گفت: «باید این ۷۶ هزار میلیارد تومان را از منابع مختلف تامین کنیم.»

رییس سازمان برنامه و بودجه یکی از راه‌های تامین این کسر بودجه را «برداشت از صندوق توسعه ملی» عنوان کرد و گفت: «اینکه عده‌ای نسبت به برداشت از صندوق توسعه ملی بزرگنمایی می‌کنند، ناشی از این است که سال گذشته باید ۳۲ درصد از منابع نفتی وارد صندوق می‌شد اما پول نفت آنقدر تقلیل پیدا کرده است که شرایط عادی این را هم جبران نمی‌کند.»

نوبخت خطاب به منتقدان برداشت دولت از صندوق توسعه ملی، گفت: «آیا شما نمی‌دانید باید حقوق فرهنگیان، نیروهای مسلح و بازنشستگان را پرداخت کنیم.»

او با اشاره به این‌که در سال‌های گذشته و در شرایطی که «وضع مملکت خوب بود»، نمایندگان تصمیم گرفتند که ۳۲ درصد از در آمد ناشی از فروش نفت وارد صندوق توسعه ملی شود، گفت: «اما الان در این شرایط اختصاص ۳۲ درصد منابع نفتی به صندوق معقول نیست. با همه این اوصاف، در سال گذشته ۲۰ درصد وارد صندوق شد و ۱۲ درصد باقی مانده را قرار شد تا پایان سال استفاده کنیم که این کار را نکردیم و امسال خواستیم استفاده کنیم.»

نوبخت شرایط فعلی را از دوره جنگ ایران و عراق هم بدتر توصیف کرد و با بیان این‌که «ما درحال تجربه سختی‌های جنگ این‌بار در حوزه اقتصادی هستیم»، تاکید کرد که امروز وضعیت عمومی کشور با دوران جنگ متفاوت است و «امروز توقعات و مطالبات متناسب با محدودیت‌ها نیست.»

رییس سازمان برنامه و بودجه گفت که در دوره جنگ ایران و عراق «اگر موشکی می‌زدند و بخشی از شهر دچار آسیب می‌شد، همه تلاش می‌کردیم که میزان خسارات را به دشمن‌گرا ندهیم، اما امروز اگر یک موشک اقتصادی به بخشی از اقتصاد اصابت کند، ده‌ها  مطالبه‌گر دست به کمر زده وجود دارند و بزرگ‌تر از آن چیزی که هست را به دشمن‌گرا می‌دهند.»

او با اشاره به تغییر اولویت تخصیص بودجه‌های عمرانی، گفت: «تلاش ما این است که منابع محدود عمرانی را به جای پرداخت قطره‌چکانی، به پروژه‌های بزرگ اختصاص دهیم، همان‌طور که در مراحل جنگ دشمن را مایوس کردیم، اکنون نیز همان‌گونه خواهد شد.»