دو استاد اقتصاد و عضو هیات علمی دانشگاه در ایران ضمن اشاره به «فساد» و «رانت» در جمهوری اسلامی از درخواست وام بین‌المللی از سوی مقام‌های ایران انتقاد کرده و درباره تلف شدن منابع ارزی هشدار دادند. 

حسین راغفر، عضو هیات علمی دانشگاه الزهرا، روز چهارشنبه ۲۷ فروردین‌ماه در گفت‌وگو با خبرگزاری ایلنا ضمن اشاره به خروج ۲۰ میلیارد دلار از ایران در جریان «فساد بزرگ» سال‌های گذشته و عدم پاسخگویی مقام‌های جمهوری اسلامی، خواستار روشن شدن موارد تخصیص وام صندوق بین‌المللی پول شد.

راغفر اظهار کرد: «مشکل ما سیاست‌های دولت نیست،‌ مشکل سیاست‌های کلی است که اعمال می‌شود. ما به این جهت‌گیری کلی انتقادات اساسی داریم.»

این کارشناس اقتصادی اضافه کرد: «در چارچوب ساختار فاسد اقتصادی مشکلات کنونی حل نمی‌شود.»

راغفر در همین زمینه به برداشت‌های ارزی از جمله یک میلیارد یورو از صندوق توسعه ملی اشاره کرد و گفت «فساد بزرگی» در این جریان وجود دارد.

استاد دانشگاه الزهرا هشدار داد: «این یک میلیارد یورو از صندوق توسعه ملی هم مانند ۲۰ میلیارد دلاری که در این سیستم اوایل سال ۱۳۹۷ برای واردات خودرو،‌ موبایل و سایر اقلام غیرضروری اختصاص پیدا کرد تلف خواهد شد.»

او در ادامه همچنین نحوه تقسیم و اختصاص ۱۰۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات حمایتی بحران کرونا از سوی دولت را با توجه به تجربه گذشته «بسیار مشکوک» عنوان کرد.

هشدار این اقتصاددان یک روز پس از آن صورت می‌گیرد که روز سه‌شنبه دیوان محاسبات در جریان قرائت گزارش تفریغ سال ۱۳۹۷ اعلام کرد بیش از چهار میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار ارز دولتی در این سال بدون سرنوشت مشخص ناپدید شده است.

در واکنش به این گزارش حسن روحانی،‌ رییس‌جمهوری ایران،‌ در جلسه روز چهارشنبه هیات دولت گفت: «گزارش دستگاه نظارتی دیوان محاسبات کشور صددرصد غلط است. مگر دیوان محاسبات با دولت قهر است؟»

نظام تدبیر ایران قابلیت استفاده از منابع ارزی ندارد

فرشاد مومنی،‌ استاد دانشگاه علامه طباطبایی،‌ روز سه‌شنبه در گفت‌وگو با ایلنا درخواست ایران برای وام بین‌المللی را با توجه به پیشینه استفاده از منابع ارزی مورد انتقاد قرار داد.

او اظهار کرد نظام تدبیر این کشور «قابلیت استفاده کارآمد از منابع ارزی» را ندارد.

مومنی ضمن اشاره به درآمد ارزی بالای کشور در فاصله سال‌های ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۰، افزایش فساد و کاهش سطح زندگی مردم گفت: «معنایش این است متاسفانه نظام تدبیر ایران از خود قابلیت استفاده کارآمد از منابع ارزی را نشان نداده و این می‌تواند برای ما یک زنگ خطر باشد.»

رییس موسسه دین و اقتصاد همچنین درخواست وام خارجی بدون برنامه را ابزاری برای «گسترش و تعمیق فساد،‌ ناکارآمدی و عقب‌افتادگی کشور» دانست و آن را موجب «نابرابری‌های ناموجه فزاینده» عنوان کرد.

این کارشناس اقتصادی افزود: «ما حتی تجربه موفقی در استفاده از منابع حساب ذخیره ارزی و صندوق توسعه ملی هم نداریم.»

پیش از این نیز تعدادی از اساتید دانشگاه و کارشناسان اقتصادی نزدیک به حکومت ایران و همچنین برخی نمایندگان مجلس درخواست دولت برای برداشت یک میلیارد یورو از صندوق توسعه ملی را مورد انتقاد قرار داده بودند.

محمدجواد ابطحی و احمد سالک، نمایندگان خمینی‌شهر و اصفهان،‌ در همین زمینه به «محدودیت ظرفیت صندوق توسعه ملی» و «بی‌انضباطی در هزینه‌ها» اشاره کردند. 

درخواست جمهوری اسلامی برای وام از صندوق بین‌المللی پول در خارج از کشور نیز با مخالفت آمریکا مواجه شده است. 

مایک پمپئو،‌ وزیر خارجه این کشور، روز سه‌شنبه گفته بود آمریکا قصد ندارد پول نقد برای مقام‌های ایران بفرستد. او اظهار کرد: «ما از ابتدا پیشنهاد کمک انسان‌دوستانه دادیم، کمک‌های واقعی انسان‌دوستانه برای مردم ایران، اما ما قصد نداریم برای آیت‌الله‌ها پول نقد بفرستیم.»