چه کسانی در ایران از خرج پول در عراق سود میبرند؟
در تازهترین دور تخصیص منابع مالی ایرانیها در عراق، بانک «سینا» متعلق به بنیاد مستضعفان پنج سوئیت هتل مدرن «الروضتین» در کربلا را به مبلغ دو میلیون و ۲۰۲ هزار و ۸۹۹ دلار خریداری کرد.
اسناد این خرید که سال ۱۳۹۵ صورت گرفته به تازگی از سوی سایت «نود اقتصادی» وابسته به جریان محافظهکاران در ایران منتشر شده است.
بررسی صورتهای مالی این بانک نشان میدهد این قرارداد با شرکت «رنج هاسپیتالیتی» منعقد شده و در ازای پرداخت این مبلغ، پنج سوئیت مذکور به مدت ۵۰ سال به تملک بانک «سینا» درآمده است.
بانک «سینا» تا پایان سال ۱۳۹۷ بیش از ۹۰ درصد مبلغ قرارداد را طی سه قسط پرداخت کرده است.
مسئولان بانک «سینا» توضیح ندادهاند این خرید برای سرمایهگذاری است یا برای اسکان کارکنان بانک یا مهمانان این بانک در کربلا؟
سایت «نود اقتصادی» این پرسش را مطرح کرده «آیا مدیران بانک این اجازه را دارند در کشورهای دیگر اقدام به سرمایهگذاری کنند یا خیر و آیا اقدام مذکور نشانه خروج سرمایه» نیست؟
بانک «سینا» تنها بانکی نیست که اقدام به صرف هزینههای هنگفت در عراق کرده است. پس از سقوط صدام در عراق، جمهوری اسلامی میلیاردها دلار در این کشور هزینه کرده است.
هدف از صرف این هزینههای هنگفت هم تسلط بر وضعیت سیاسی، مذهبی و اجتماعی عراق است که مقامهای جمهوری اسلامی بارها به طور تلویحی این کشور را زیر نفوذ خود معرفی کردهاند.
از سازمان عتبات عالیات به عنوان مهمترین بازوی مذهبی جمهوری اسلامی در عراق برای پیشبرد سیاستهای سیاسی و مذهبی این نظام نام برده میشود.
این ستاد در کنار سازمان حج و زیارت ماموریت اصلی بازسازی اماکن مقدس شیعیان و برگزاری مراسم اربعین امام سوم شیعیان را برعهده دارد.
ستاد بازسازی عتبات عالیات سال ۱۳۸۲ به دستور رهبر جمهوری اسلامی راهاندازی شد. در همان زمان، آیتالله خامنهای با صدور احکامی، سه عضو اصلی شورای سیاستگذاری این ستاد را منصوب کرد.
این ستاد توسط همین یک شورا، برنامهها و طرحهای خود در عراق را پیش میبرد که محمد محمدی گلپایگانی، مسئول دفتر علی خامنهای و چند وزیر از اعضای موثر و اصلی آن هستند.
بودجه عمده این ستاد علاوه بر کمکهای دولتی، از سوی دفتر رهبری، مراجع تقلید، سپاه پاسداران و برخی دیگر از نهادهای اقتصادی زیر نظر رهبری همچون آستان قدس رضوی و بنیاد مستضعفان و ایثارگران تامین میشود.
اما مدیران این ستاد با وجود دریافت کمکهای دولتی و وابستگی به برخی از نهادهای حاکمیتی، بارها ادعا کردهاند این ستاد مردمی و مستقل است و به هیچ ارگان دولتی و حاکمیتی وابسته نیست.
گزارشها حکایت از آن دارد که این ستاد از سال ۱۳۸۲ تا ۱۳۹۶، کار بیش از ۲۰۰ پروژه عمرانی و صنعتی در چهار شهر مذهبی کربلا، نجف، سامرا و کاظمین را به پایان برده و در حال حاضر دهها پروژه دیگر در این شهرها را در دست اجرا دارد.
چند ماه پیش نیز علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی اداره «سازمان عتبات عالیات» را پس از ۱۵ سال، به نیروی «قدس» سپاه پاسداران واگذار کرد و پس از آن بود که «قاسم سلیمانی» هم ماموریت تازه «خنثی کردن تحریمها» را به وظایف این سازمان افزود.
یک گزارش رسمی دیگر نشان میدهد ستاد عتبات عالیات مستقر در دفتر رهبر جمهوری اسلامی تنها در سال گذشته ۳۵ میلیارد دینار ارز دولتی دریافت کرده که از نحوه هزینهکرد آن در عراق یا مراسم اربعین اطلاعی در دست نیست.
پس از ستاد عتبات عالیات و دفتر علی خامنهای، از سازمان حج و زیارت به عنوان یکی دیگر از بازیگران اقتصادی و مذهبی در عراق نام برده میشود.
این سازمان نخستین گام خود در سال ۱۳۸۴، اقدام به تاسیس شرکتی خصوصی با نام «شرکت مرکزی دفاتر خدمات زیارتی سراسر ایران» (شمسا) کرد که مسئولیت ثبتنام از زائران اربعین را برعهده دارد.
سازمان حج و زیارت با راهاندازی شرکت شمسا، علاوه بر دریافت کمکهای نقدی و غیرنقدی از ارگانهای متعدد دولتی، از زائران اربعین نیز مبالغی برای ثبتنام، ویزا، حمل و نقل، بیمه و اسکان دریافت میکند.
یک حساب سرانگشتی نشان میدهد گردش مالی صدور ویزای اربعین با پوشش بیمه سال ۱۳۹۷، دستکم ۱۴۰ میلیارد تومان و دستبالا ۴۲۰ میلیارد تومان برای این سازمان درآمد داشته است.
صرف هزینههای کلان در عراق به خصوص چهار شهر مذهبی شیعیان در این کشور برای جمهوری اسلامی شاید دستاوردهای سیاسی، مذهبی و اجتماعی داشته باشد، اما مردم ایران همواره به این هزینهکردها نگاه انتقادی و اعتراضی داشتهاند.
در ادبیات روزمره سیاسی مردم ایران که در برخی از اعتراضهای خیابانی نیز نمود عینی پیدا کرده است، این واقعیت عینی مشاهده میشود که آنها چندان با صرف چنین هزینههایی در کشورهایی همچون عراق، فلسطین، سوریه، یمن و لبنان موافق نبوده بلکه معترض هم هستند.
این اعتراضها هر روز در میان مردم ایران گستردهتر میشود، علت آن هم فقیرتر شدن مدام آنها و افزایش انواع فشارهای اقتصادی و معیشتی است، اما مقامهای جمهوری اسلامی همچنان به صرف هزینههای هنگفت در این کشورها بدون اعتنا به اعتراضهای داخلی ادامه میدهند.