کمیته اطلاعرسانی و فضای روانی ستاد ملی مقابله با کرونا انتشار چاپی روزنامههای ایران را ممنوع کرد
با تصمیم و ابلاغ «کمیته اطلاعرسانی و مدیریت فضای روانی ستاد ملی مقابله با کرونا»، انتشار نسخه چاپی روزنامهها و نشریات در ایران پس از تعطیلات نوروزی و تا اطلاع ثانونی ممنوع شد.
روزنامههای ایران در ماه اسفند گذشته نیز به دلیل شیوع کرونا اغلب بر پایه دورکاری منتشر میشدند اما براساس این دستور «کمیته اطلاعرسانی و مدیریت فضای روانی ستاد ملی مقابله با کرونا این روزنامهها با پایان تعطیلات نوروزی که مصادف با شنبه شانزدهم فروردین خواهد بود اجازه انتشار نسخه چاپی را ندارد.
روزنامه شرق در نسخه اینترنتی خود با انتقاد از دستور منع انتشار چاپی روزنامهها، نوشت: «آنگونه که ستاد ملی کرونا در ایران مصوب کرده است، احتمالا توزیع نسخه کاغذی روزنامهها با محدودیت مواجه خواهد شد» و این درحالی است که «حتی در کشورهایی که بحران کرونا در آنها شدیدتر و دستورات قرنطینه و محدودیت رفتوآمد نیز با سختگیریهای بیشتری همراه است، نسخه چاپی روزنامهها با توجه به اهمیت بسیار زیاد اطلاعرسانی به مردم، به صورت روزانه منتشر و توزیع نیز میشود.»
در متن دستور کمیته اطلاع رسانی و مدیریت جو روانی ستاد ملی مقابله با کرونا برای توقف انتشار نسخه کاغذی روزنامهها و نشریات در ایران، آمده است که «با توجه به شیوع کرونا در کشور و توصیه وزارت بهداشت مبنی بر فاصلهگذاری اجتماعی، موضوع انتشار نشریات کاغذی در دستور کار کمیته اطلاع رسانی و مدیریت جو روانی ستاد ملی مدیریت بیماری کرونا قرار و مورد بررسی همه جانبه قرار گرفت.»
در این دستور تاکید شده است که «بر اساس مصوبه کمیته اطلاع رسانی و نظر به اینکه انتشار مطبوعات و نشریات کاغذی مستلزم فعالیت مجموعهای از افراد از خبرنگاران تا صنعت چاپ و توزیع است و این روند بالقوه ممکن است به شیوع بیشتر بیماری بینجامد» به همین دلیل برای رعایت «حداکثری طرح ملی فاصلهگذاری اجتماعی، نسخه کاغذی نشریات تا پایان این طرح چاپ نخواهد شد.»
در بخشی دیگر از دستور «کمیته اطلاعرسانی و مدیریت جو روانی ستاد ملی مقابله با کرونا» به مدیران روزنامهها و نشریات، آمده است: «رسانههای مکتوب تمام ظرفیت خود را در فضای برخط و شبکههای اجتماعی برای تقویت جریان اطلاعرسانی و کارکرد آموزشی مقابله با کرونا همانند هفتههای اخیر به کار خواهند گرفت.»
مدیران و سردبیران برخی از روزنامهها و همچنین شماری از خبرنگاران در شبکههای اجتماعی با دستور ممنوعیت نسخه چاپی روزنامه مخالفت کردند.
علیرضا بختیاری، مدیرمسئول روزنامه دنیای اقتصاد با تاکید براینکه «اطلاعرسانی حتی در بدترین شرایط هم قابل تعطیلکردن نیست»، گفت: «در همان شرایط بد و بحرانی هم بالاخره باید رسانهای باشد که اطلاعرسانی کند و به مردم موضوعات و نکات مهم را برساند.»
ریاست کمیته اطلاع رسانی ستاد ملی مبارزه با کرونا با علی ربیعی، از چهرههای امنیتی و سخنگوی فعلی دولت است و حسن روحانی در حکم چهارم اسفند ماه خود برای ربیعی، از وی خواسته بود تا «مدیریت جو روانی کشور و مقابله با شایعه پراکنیهای مغرضانه و ایجاد ساز و کارهای مناسب جهت آگاهی جامعه» را در این کمیته پیگیری کند.
مدیرمسئول روزنامه دنیای اقتصاد با اشاره به اینکه در حال حاضر در کشورهای اروپایی و آمریکایی که کرونا شیوع زیادی پیدا کرده اما رسانههای چاپی و ملی آنها به نشر و توزیع خودشان ادامه میدهند، گفت:«نباید فراموش کرد که بخش زیادی از مردم در همه کشورها، و همینطور در ایران منبع اصلی خبریشان، روزنامهها و مجلات و رسانههای چاپی است و نمیتوان اطلاعرسانی به این بخش از مردم را متوقف کرد.»
بختیاری با بیان اینکه «در ایران بخش عمدهای از محتوای رسانهای و خبری در بخش رسانههای مکتوب تولید میشود و در ادامه به بخش آنلاین و فضای مجازی میرسد» تاکید کرد که «تعطیلی رسانههای چاپی میتواند فضای اطلاعرسانی کشور را با خلا و مشکل مواجه کند.»
مدیرمسئول روزنامه دنیای اقتصاد تاکید کرد که «اصل این تصمیم و رویکرد که چاپ و توزیع رسانههای مکتوب در این شرایط ممنوع بشود، رویکرد نادرستی است» و «اگر قرار است تصمیمی درباره انتشار گرفته شود، نباید به شکل اجبار باشد و علیالقاعده روزنامههای سراسری و ملی باید با رعایت نکات و اصول ایمنی امکان انتشارشان فراهم باشد.»
شماری از روزنامهنگاران نیز با اشاره تجربه دورکاری در اسفندماه و انتشار چاپی روزنامهها در شرایط شیوع کرونا در ایران، تصمیم مقامهای دولتی برای منع چاپ روزنامهها را اقدامی برای خاموش کردن هرگونه اطلاعرسانی نیمه مستقل و انتقاد از عملکرد نهادهای حکومتی در مقابله با شیوع این ویروس عنوان کردند.
مهدی رحمانیان، مدیر مسئول روزنامه شرق، نیز ضمن مخالفت با تعطیلی روزنامههای چاپی گفت: «اساسا دولت نباید به سمتی برود که روزنامهها تعطیل شوند. اتفاقا دولت باید به سمتی برود که راههایی برای رساندن سالم روزنامه ها به دست مردم پیدا کند.»
مدیر مسئول روزنامه شرق با بیان اینکه در کنار نسخه چاپی روزنامهها، حرکت به سمت انتشار دیجیتال خوب است، گفت که بخش عمدهای از هزینههای این روزنامه از محل فروش روزنامه تامین میشود و گفت که ما اگر نتوانیم روزنامهای بفروشیم و شرایط فراهم نباشد که روزنامه را چاپ و منتشر کنیم، آسیب جدی میبینیم.
رحمانیان تاکید کرد که حذف انتشار چاپی روزنامهها پیامدهایی دیگری دارد و «عده زیادی از همکاران ما بیکار میشوند و ما مجبوریم با آنها خداحافظی کنیم.»