گزارش اختصاصی ایران اینترنشنال از فساد وزارت بهداشت، سپاه پاسداران و ستاد اجرایی فرمان امام
سندی به دست ایران اینترنشنال رسیده است که از فساد گسترده در وزارت بهداشت با مشارکت سپاه پاسداران و دو نهاد زیر نظر رهبر جمهوری اسلامی پرده برمیدارد.
این سند در واقع، نامه یک شرکت خصوصی ایرانی به حمیدرضا جمشیدی، دبیر ستاد ملی مدیریت و مقابله با کرونا در وزارت بهداشت، است که در آن، روند رقابت سپاه پاسداران و بنیاد برکت برای بستن قرارداد با یک شرکت کرهای بهمنظور واردات کیت تشخیص کرونا تشریح شده است.
شرکت ایرگان مهر در میانه اسفندماه، نمایندگان شرکت کرهای میکوبایومد (MiCo BioMed) را برای فروش کیت تشخیص کرونا به ایران دعوت کرد، اما چند مقام عالیرتبه وزارت بهداشت از جمله دبیر ستاد ملی مقابله با کرونا، با استفاده از نفوذ خود، از طریق یک شرکت زیرمجموعه ستاد اجرایی فرمان امام، که خود در آن ذینفعاند، با شرکت کرهای قرارداد بستند تا کیت تشخیص را حدود ۲۵ هزار تومان بخرند و ۶۰ هزار تومان بفروشند.
ایران درگیر کرونا، کیتهای تشخیص خریدار ندارد
شرکت ایرگان مهر در نخستین روز اعلام رسمی شیوع کرونا در ایران، یعنی ۳۰ بهمنماه، با شرکتی کرهای میکوبایومد، که در زمینه کیتهای تشخیصی فعالیت میکند، وارد مذاکره شد.
این شرکت یک دستگاه تشخیص ویروس کرونا تولید کرده که در آن از قطعات آمریکایی نیز استفاده شده است.
شرکت ایرانی به شرکت کرهای اطمینان خاطر داد که تحریمهای آمریکا علیه ایران، بهرغم وجود قطعه آمریکایی در محصول، مشکلی در معامله ایجاد نمیکند و شرکت کرهای میتواند پولش را از ایران بگیرد.
دو هفته بعد، شرکت میکوبایومد هیات چهار نفرهای را با یک دستگاه آمادهسازی، دو دستگاه پیسیآر (PCR) و ۵۰۰ کیت به ایران فرستاد.
پس از برگزاری دو جلسه در بخش اقتصادی وزارت بهداشت و انستیتو پاستور، متخصصان کیفیت ۱۰۰ درصدی کیتها را تایید کردند. در نتیجه، شرکت تقاضا کرد کد IRC یا همان مجوز تایید سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت را دریافت کند.
همزمان شرکت ایرگان مهر محصول کرهای را به بنیاد برکت نیز پیشنهاد کرد. بنیاد برکت زیرمجموعه ستاد اجرایی فرمان امام و از مجموعههای زیر نظر رهبر جمهوری اسلامی است. ستاد اجرایی فرمان امام در سال ۱۳۶۸ با دستور آیتالله خمینی تاسیس شد و هفت سال پیش، خبرگزاری رویترز سرمایهاش را ۹۵ میلیارد دلار تخمین زد.
بنیاد برکت ۲۰ اسفندماه به شرکت ایرگان مهر پاسخ داد که در راستای منویات رهبر جمهوری اسلامی برای حمایت از تولید ملی، این نهاد امکان مشارکت در پروژه را ندارد.
شرکت ایرگان مهر کیت را به دانشگاه علوم پزشکی بقیهالله، وابسته به سپاه پاسداران، و بیمارستان مسیح دانشوری معرفی کرد. هر دوی این بیمارستانها به بیماران مبتلا به کرونا اختصاص داده شدهاند. بیمارستان مسیح دانشوری اعلام کرد چون کیتها اختصاصی است، به درد این بیمارستان نمیخورد.
گروکشی سازمان بسیج جامعه پزشکی
در حالیکه شرکتهای ایرگان مهر و میکوبایومد منتظر جواب مسئولان وزارت بهداشت بودند، یک واسطه تجاری در بنیاد ۱۵ خرداد، یکی دیگر از نهادهای زیر نظر رهبر جمهوری اسلامی، پروژه را به سازمان بسیج جامعه پزشکی کشور معرفی کرد. در نتیجه، پروژهای به نام آزمایشگاه سیار برای مبادی ورودی شهرها شکل گرفت که بسیج برایش تبلیغات گستردهای به راه انداخت.
در نامهای که به دست ایران اینترنشنال رسیده است، از واسطه تجاری بنیاد ۱۵ خرداد نامی برده نشده، اما از آشنایان ابراهیم متولیان، رییس سازمان بسیج جامعه پزشکی ایران، است.
سازمان بسیج جامعه پزشکی، تجهیزات و امکان پرداخت هزینه دستگاه و ۳۰۰ کیت تشخیصی را، آنطور که در نامه آمده است، «گروگان گرفت» و امکان پرداخت هزینه و پس دادن تجهیزات را به اعطای نمایندگی این محصول به بسیج جامعه پزشکی منوط کرد.
در نامه آمده است که شرکتهای کرهای و ایرانی فرماندهان عالیرتبه سپاه پاسداران را واسطه کردند و در نتیجه، پروژه تا مدتی معلق ماند، پول شرکت کرهای را هم پرداخت نکردند.
شرکت کیبیسی و بنیاد برکت وارد میشوند
در شرایطی که ایرگان مهر با رییس دفتر رییسجمهوری مکاتبه میکرد تا هرچه زودتر مجوز لازم را اخذ کند، شرکتی به نام کیبیسی با طرف کرهای قرارداد بست، آن هم بدون اخذ مجوز از وزارت بهداشت.
شرکت کیبیسی در سال ۱۳۳۳، با نام «شرکت سهامی بازرگانی منشور» آغاز به کار کرد و در سال ۱۳۵۰، به شرکت سهامی خاص تبدیل و نام آن به شرکت کیبیسی تغییر یافت. پس از انقلاب، این شرکت نیز مثل خیلی از شرکتهای دیگر مصادره شد و حالا به بنیاد برکت و ستاد اجرایی فرمان امام تعلق دارد.
شرکت کیبیسی متعلق به همان نهادی است که اعلام کرده بود بهدلیل منویات رهبر جمهوری اسلامی امکان مشارکت در پروژه را ندارد، اما بعد، بهتنهایی با شرکت کرهای قرارداد بست.
در نامه خطاب به دبیر ستاد ملی مقابله با کرونا، آمده است که شرکت کرهای بسیار متعجب شده که چگونه نهادهای حکومتی و دولتی بهجای تمرکز بر بحران کرونا، بهدنبال منافع تجاریاند.
شرکت ایرانی هم تاکید کرده که انتظار این سطح از فرصتطلبی و روشهای غیراخلاقی و غیرحرفهای را از شرکتهای حکومتی و دولتی نداشته و همچنین اشاره کرده است که میداند در داخل کشور، هیچ پناه قانونی برای استیفای حقوق مادی و معنوی خود ندارد.
اما دلیل رقابت شرکت کیبیسی متعلق به بنیاد برکت و سازمان بسیج جامعه پزشکی، هشداری است که شرکت ایرگان مهر در بند آخر نامه داده است.
در بند آخر نامه، آمده است که قیمت کیتهای تشخیص در حجم ۵۰۰ هزار تست حدود ۶ دلار است، یعنی با ارز دولتی، حدود ۲۵ هزار تومان میشود.
بررسیهای ایران اینترنشنال نشان میدهد این کیتها در ایران به قیمت دستکم ۶۰ هزار تومان به فروش میرسد.
هیات مدیره شرکت کیبیسی، روی اصلی فساد
اما نگاهی به هیات مدیره شرکت کیبیسی کلیدی است که فساد اقتصادی پشت این پرونده را روشنتر میکند. رییس هیات مدیره این شرکت حمیدرضا جمشیدی، همان کسی که نامه خطاب به او نوشته شده، دبیر ستاد ملی کرونا در وزارت بهداشت و دبیر ستاد تدابیر ویژه وزارت بهداشت است! تضاد منافع حداقل اتهامی است که به او وارد است.
جمشیدی در حالی که باید به فکر دسترسی به تجهیزات تشخیص کرونا با ارزانترین قیمت و در کمترین زمان ممکن باشد، در فروش حداکثری کیت تشخیص نفع دارد.
نایبرییس هیات مدیره کیبیسی، نصرالله فتحیان، مسئول موسسه بهداری رزمی دفاع مقدس و مقاومت و مشاور وزیر بهداشت است که هم در سپاه پاسداران و هم در کیبیسی منافع مشترک دارد و او هم با اتهام تضاد منافع روبهروست.
مدیرعامل شرکت کیبیسی اکبر برندگی است. او همزمان معاون توسعه مدیریت و منابع سازمان غذا و دارو، زیرمجموعه وزارت بهداشت، است و باز هم اتهام تضاد منافع مطرح است.
بهعبارتی، سه مقام عالیرتبه وزارت بهداشت بهجای اینکه به فکر درمان خیل مبتلایان به کرونا در ایران باشند، به فکر جیبشان بودهاند.
تحریم مانع است یا فساد اقتصادی؟
نکته قابلتوجه دیگر در این سند، حضور نمایندگان شرکت کرهای در ایران برای معامله است. شرکت میکوبایومد تجهیزاتی را که در آن قطعات آمریکایی به کار رفته، به ایران و در واقع، به سپاه پاسداران فروخته است. این مساله ادعای مسئولان جمهوری اسلامی مبنیبر تاثیر تحریمها بر مقابله با کرونا را زیر سوال میبرد.
به نظر میرسد مشکل مقابله با کرونا در ایران نه تحریم است، نه کمبود امکانات؛ مشکل فساد مدیران دولتی و حاکمیتی ایران است که سلامت شهروندان را به خطر انداخته است.