گمانه‌زنی‌ها درباره وعده حسن روحانی برای «گشایش اقتصادی» درحالی ادامه دارد که کارشناسان و رسانه‌ها در ایران طی دور روز اخیر تاکنون قوی‌ترین گمانه‌زنی در این باره را طرح پیش‌فروش نفت ۲۲۰ میلیون بشکه نفت در داخل از طریق عرضه اوراق سلف نفتی با سر رسید  دو تا سه ساله و سود تا ۲۰ درصد اعلام کردند.

حسن روحانی چهارشنبه گذشته در جلسه هیات دولت گفت: «دوشنبه ۲۰ مردادماه طرحی در جلسه سران قوا به نتیجه خواهد رسید که در صورت موافقت مقام معظم رهبری گشایشی از لحاظ اقتصادی در کشور به وجود می‌آید.»

سخنان روحانی درباره «گشایش اقتصادی» گمانه‌زنی‌های گسترده‌ای را به دنبال داشت. برخی آن را مرتبط با مذاکرات احتمالی میان ایران و آمریکا ارزیابی کردند، گمانه‌هایی نیز در ارتباط با تصویب نهایی لوایح مرتبط با اف‌ای‌تی‌اف مطرح  و البته از سوی علیرضا معزی، معاون ارتباطات و اطلاع‌رسانی دفتر روحانی بخشی  رد شد.

محمدباقر قالیباف، رییس مجلس شورای اسلامی، روز یک‌شنبه در صحن علنی مجلس  بدون اشاره به محتوای «وعده گشایش اقتصادی» روحانی گفت که «طرح مهمی در شورای عالی هماهنگی اقتصادی قوا در حال بررسی است که می تواند بر اقتصاد تاثیر ملموسی بگذارد اما باید تصریح کرد که این طرح فقط در صورتی که در جزییات آن، نظرات کارشناسی برای حفظ منافع مردم مد نظر قرار گیرد می‌تواند به اهداف خود برسد.»

روزنامه ایران، نزدیک به دولت، روز دوشنبه بیستم مرداد ماه نوشت که سخنان روحانی گمانه‌زنی‌های متفاوتی از تایید ‌اف‌ای‌تی‌اف گرفته تا طرح جاماندگان از سهام عدالت و یک گمانه‌زنی بسیار کمرنگ از پیش فروش نفت به مردم را در پی داشته اما «کمرنگ‌ترین گمانه زنی – پیش فروش نفت به مردم – در واقع همان پررنگ‌ترین و محتمل‌ترین طرحی است که قرار است از  آن رونمایی شود.»

روزنامه شرق نیز در خصوص «گشایش اقتصادی» که روحانی از آن سخن گفت، نوشت: «دولت قصد دارد اوراق نفتی را سه‌ساله واگذار کند و مابه‌ازای آن سکه و ارز از خریداران دریافت کند.»

سخنان نمایندگان مجلس نیز نگاه دولت به نقدینگی و ارزهای موجود در دست مردم را تایید می‌کند. محمدحسین فرهنگی، نماینده مجلس شورای اسلامی، پیشتر در نیمه تیر ماه گفته بود که «۳۵ میلیارد دلار در خانه‌های مردم است.»

علی نیکزاد، نایب رییس مجلس، روز یک‌شنبه نوزدهم مرداد، گفت که اگر ثبات اقتصادی و تسهیل در فضای کسب و کار ایجاد شود، یقینا ۲۶۰ هزار هزار میلیارد تومان نقدینگی در اختیار مردم می‌تواند گره‌گشای ما در کارهای کشور شده و بودجه‌ای بدون نفت را در کشور اجرا کرد.

الیاس نادران، نماینده مجلس، اما با بیان اینکه دولت وعده گشایش اقتصادی داده ولی تجربه نشان می‌دهد این وعده‌ها تاثیری در زندگی دهک‌های پائین جامعه و اقشار کم درآمد نخواهد داشت، گفت که «ظاهرا این خبر، ناظر به فروش اوراق سلف نفت است. با شرایطی که شنیده‌ام، این خبر بیشتر به فاجعه شبیه است تا وعده اقتصادی.»

به نوشته روزنامه شرق، اقدام دولت در پیش فروش نفت «نوعی پیش‌خور‌کردن آینده است اما مراجعه به استقراض از بازار به‌جای استقراض از بانک مرکزی و سیستم بانکی که تبعات جدی رشد نقدینگی و تورم را به دنبال دارد، بهترین اقدام و تنها راه دولت در شرایط تحریم اقتصادی است.»

همزمان روزنامه دنیای اقتصادی با تاکید براینکه «وعده گشایش اقتصادی رمزگشایی شد»، در شماره دوشنبه بیستم مرداد ماه خود جزییات بیشتری از این طرح را منتشر کرد و نوشت: «دولت قرار است اوراق سلف موازی با پشتوانه نفت خام را عرضه کند و شنیده‌های اولیه حاکی از آن است که در این طرح ۲۲۰ میلیون بشکه در فاصله یک‌ساله پیش‌فروش می‌شود؛ یعنی به‌طور میانگین روزی ۶۰۰ هزار بشکه.»

این روزنامه تاکید کرد که «اگر دولت موفق شود که تمام حجم پیش‌بینی شده را به فروش برساند، با قیمت‌های فعلی ارز سنا و نفت سنگین ایران، حدود ۱۹۰ هزار میلیارد تومان تامین مالی می‌شود.»

در طرح فروش اوراق سلف موازی با پشتوانه نفت خام، که دولت قصد عرضه آن را دارد به دلیل احتمال کاهش قیمت نفت خام، «ریسک نوسان قیمت دلار و نفت وجود دارد، اما دولت در این مورد تضمین می‌دهد که سرمایه‌گذاران در هیچ شرایطی متضرر نمی‌شوند و حداقل به میزان سقف سود سپرده بانکی نفع می‌برند.»

روزنامه دنیای اقتصاد با بیان اینکه دولت می‌خواهد با پیش فروش  ۲۲۰ میلیون بشکه نفت، درآمد ارزی را که فعلا قابل تحقق نیست، در داخل به فروش برساند، تاکید کرد که دولت قصد دارد با این تیر دو هدف را بزند؛ هم کسری بودجه سال۱۳۹۹ را تا حدودی پوشش دهد و هم عملی در راستای مدیریت نقدینگی انجام دهد.

این روزنامه نوشت توافقات اولیه حاکی از آن است که اوراق بر مبنای نرخ فروش نفت ایران و نرخ دلار در سامانه سنا قیمت‌گذاری می‌شود؛ البته متقاضیان باید برای خرید، ریال بپردازند و اوراق سلف موازی این امکان را به خریداران می‌دهد که در صورت نیاز، آن را در بازار ثانویه به فروش برسانند.

در گزارش دنیای اقتصاد تاکید شده با توجه به اینکه عمل به تعهد این اوراق پیش فروش نفت دو ساله خواهد بود، نیازمند دسترسی دولت به بازار جهانی نفت است و می‌تواند این  پیام سیاسی را داشته باشد که دولت این چشم‌انداز را می‌بیند که در طول دو سال آینده، وضعیت درآمدهای ارزی تغییر خواهد کرد.

این روزنامه با بیان اینکه دولت در صورت اجرای پیش‌فروش نفت، به مردم متعهد خواهد شد که گشایشی در این زمینه در شرف وقوع است، تاکید کرد که «گشایش در درآمدهای ارزی، یا باید از مجرای مذاکره بگذرد یا اینکه توان فروش نفت ایران به کشورهایی همچون چین افزایش قابل توجهی یابد».