
چوب مجلس، پیاز افکار عمومی
در روزی که روحانی تلاش کرد با تکیه بر اهمیت همسویی نهادهای حکومتی، از پرسش و مؤاخذه مجلس بگریزد، اکثریت نمایندگان به چهار پاسخ او «نه» گفتند.
روحانی سخنان خود را با ارجاع دادن به «توصیههای رهبری» آغاز کرد؛ کوششی بیحاصل برای هزینهکردن از اعتبار شخص اول نظام در مجلس، و مهارکردن منتقدان.
اکثریت منتقد و مخالف مجلس اما با رأی خود در پایان جلسه، نشان دادند که برای ابراز صریح مخالفت خود با دولت، تعارف ندارند.
همچنانکه پیشبینی میشد، روحانی نه از مردم بهخاطر برخی تصمیمها و برنامههای اشتباه دولت و ناکارآمدیاش عذر خواست، و نه به افشاگری علیه دیگر باندهای قدرت و مزاحمان دولتش پرداخت.
تیر خلاص به سخنان روحانی در مجلس را خود او شلیک کرد. «بومرنگ»ی که او در تبیین اعتراضهای دیماه گذشته بهسمت اقتدارگرایان و مخالفان دولت پرتاب کرد، اما به خود وی بازگشت.
روحانی نقطهعطف مشکلات اقتصادی فزاینده در ماههای اخیر را پنجم دیماه سال پیش معرفی کرد. او مدعی شد که این حادثه (اعتراضهای دی۱۳۹۶) «ترامپ را به طمع انداخت تا اعلام کند من در برجام نمیمانم».
رییس جمهوری با تبیینی غریب از اقدام کاخ سفید و با تفسیری دور از واقع از ریشههای اجتماعی و اقتصادی اعتراضهای زمستان گذشته و نیز با متکیکردن اعتراضها به پروژه تندروهای مخالف دولت، نشان داد که تمایلی به همدلی با جنبشهای اجتماعی ندارد.
روحانی حتی سرکوب اعتراضها را اینگونه تفسیر کرد: «مردم آمدند و پاسخ قاطع را در راهپیماییها دادند.»
رییس جمهوری پرسشهای مهمی را در مجلس مطرح کرد: «چرا امید مردم تغییر کرده است؟ چرا نسبتبه آینده ایران دچار تردید شدهاند؟ چرا عدهای نسبتبه عظمت نظام و قدرت نظام و رشد وتوسعه آینده دچار شک شدهاند؟»
او اما پاسخهای واقعبینانه و موجه و مستدلی به این پرسشها نداد. همچنانکه به ریشه بحران اقتصادی، یعنی مشکلات سیاسی، هیچ اشارهای نکرد. او از وجود دموکراسی در جمهوری اسلامی سخن گفت، اما حتی اعتراضهای دیماه را نیز بد و تحریفشده، تحلیل کرد.
روحانی کوشید در جایگاه سخنگوی حاکمیت سیاسی ـ و نه فقط رییس قوه مجریه ـ از لزوم و اهمیت وحدت نهادهای حکومتی و نیز پیوند آنها با مردم بگوید؛ اما تلاش او نافرجام ماند. از یکسو، اکثریت نمایندگان مجلس (مخالفان و منتقدان دولت اعتدالگرا) چهار بار به او «نه» گفتند؛ از سوی دیگر، صحبتهای او نهتنها منجربه جلب رضایت و افزایش اعتماد مردم ـ و حتی حامیان اوـ نخواهد شد، بلکه به احتمال بسیار، به رنجش و نارضایتی بیشتر شهروندان دامن خواهد زد.
اشتباه در اشتباه؛ امروز روحانی هم چوب مجلس (اکثریت مخالفان) را خورد، و هم پیاز نارضایتی و رنجش افکار عمومی را.