گرامیداشت روز جهانی زن در ارمنستان؛ چالشها و امیدها
ارمنستان از جمله کشورهایی است که در ۸ مارس روز جهانی زن را برگزار میکند؛ این روز پس از پیوستن ارمنستان به اتحاد جماهیر شوروی بود که جایش را در تقویم ارمنستان باز کرد.
هرچند در سال ۱۹۹۵، هنگامیکه بابگن آراکتسیان بهعنوان اولین رییس شورای ملی ارمنستان مستقل انتخاب شد، روز ۷ آوریل جایگزین ۸ مارس شد. پیشنهادکنندگان طرح روز جدید ۸ مارس را محصول شوروی میدانستند و با استقلال ارمنستان، دیگر در تقویم ملی جایی برای آن قائل نبودند. کلیسای ارمنستان ۷ آوریل را که روز مادر و زیبایی مینامید انتخاب کرد، روزی که به اعتقاد کلیسای ارمنی، فرشتهها مریم عذرا را از بارداریاش مطلع کردند.
مخالفان انتخاب روزی ملی بهجای روز جهانی زن آگاه بودند که ۸ مارس نه ایده دولت شوروی، بلکه پیشنهاد لوییس زیتس، سوسیالیست آلمانی، در کنفرانس جهانی زنان سوسیالیست در اوت ۱۹۱۰ در دانمارک بود، که با حمایت بسیاری از زنان حاضر در کنفرانس از جمله کلارا زتکین، نظریهپرداز مارکسیست و رهبر حزب سوسیال دموکرات آلمان، همراه شد و با هدف برابریخواهی، حمایت از حق رای زنان و بزرگداشت حقوق زنان تعیین شد. اما در ارمنستان مستقل این باور غلط حاکم بود که این روز ساخته حکومت شوروی است و باید همچون دیگر جشنهای شوروی، روزی ملی جانشین آن شود. با وجود این، ۸ مارس همچنان در سطح جامعه جشن گرفته میشد و در نتیجه مخالفت گسترده زنان عضو پارلمان و کمونیستها، سرانجام از سال ۲۰۰۱، همزمان با برگزاری دومین نشست شورای ملی و با طرح پیشنهادیِ یکی از نمایندگان زن مجلس، هرانوش هاکوپیان، روز ۸ مارس دوباره بهعنوان روز زن و تعطیل عمومی به تقویم ارمنی برگشت.
ناگفته نماند از آنجاییکه ۷ آوریل همچنان با نام روز مادر و زیبایی به قوت خود باقی ماند، با اضافه شدن روز جهانی زن به آن، ارمنستان حالا دو روز مشخص برای زنان دارد. داشتن دو روز متفاوت به فاصله یک ماه منجر به جشنی شده است که هر دو تاریخ را در بر میگیرد و اکنون بهطور غیررسمی از ۸ مارس تا ۷ آوریل جشن یک ماهه زنان است و طی این ماه، برای زنان ارمنی و بزرگداشت زنان ارمنستان جشنهایی برگزار میشود.
در این ماه، زنان ارمنی از حق ویژهای برخوردار میشوند و فروشگاهها، رستورانها و کافهها برای زنان تخفیف ویژه در نظر میگیرند. حتی بانکها وامهایی ارائه میدهند که برای زنان مزایای ویژه دارد. در روز ۸ مارس، شهرداری ایروان جوانانی را به خیابان میفرستد تا به زنان رهگذر شاخهای گل هدیه بدهند. در این روز، کنسرتهایی در سطح پایتخت ارمنستان برگزار میشود.
در ارمنستان روز جهانی زن جشنی است خاص زنان، اما نه گردهمایی برگزار میشود، نه تظاهراتی. به همین خاطر شاید باشند کسانی که باور دارند گل دادن به زنان این روز را، که روز مبارزه است برای حقوق زنان و برابریخواهی، بیارزش میکند.