بازتاب تجمعات اعتراضی ایران در رسانههای عربی
طی سه روز گذشته، رسانههای عربی، خبرهای مربوط به تجمعات اعتراضی ایران را از همان روز چهارشنبه که در مشهد آغاز شد، لحظه به لحظه پوشش دادند.
«العربیه» و «الحدث»، وابسته به عربستان سعودی، «اورینت» وابسته به معترضان سوری، «الشرقیهنیوز» عراق و «اسکاینیوز عربی» امارات، که از پربینندهترین شبکههای تلویزیونی جهان عرب بهشمار میروند، با اختصاص برنامههایی، حوادث شهرهای ایران را به بینندگان خود منتقل میکنند. رويهی اين شبکهها در سه روز گذشته، در انتشار آخرین اخبار مرتبط با اعتراضات، همسو با معترضان بود. در همهی این شبکهها، حوادث مربوط به تظاهرات شهرهای ایران، با عناوین مختلف و بهروز رسانی لحظه به لحظه، در صدر اخبار قرار داشت.
العربیه، الحدث و اسکاینیوز که هر سه منعکسکنندهی مواضع کشورهای عربی خلیج فارس هستند، با دعوت از کارشناسان ایرانی و عربی، به تحلیل دربارهی پیامدهای این اعتراضات پرداختند.
اسکاینیوز عربی، تجمعات اعتراضی شهرهای ایران را پس از انقلال ۵۷ (۱۹۷۹) بیسابقه خوانده است . وبسایت این شبکه، با انتشار عکسها و تصاویری، عنوانی چهار کلمهای انتخاب کرده و نوشته است: «الإيرانيون يهتفون: «الموت للدكتاتور» (ایرانیها شعار میدهند: مرگ بر دیکتاتور».
العربیه و الحدث نیز با پخش گزارشهایی مصور، بهویژه از درگیریهای مردم لرستان و نیروهای انتظامی، به گمانهزنی دربارهی واکنش سپاه و آیتالله علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، در صورت ادامهی اعتراضات، پرداختند.
از سوی دیگر، شبکههایی مانند الجزیرهی قطر، المیادین و المنار، ضمن چشمپوشی از اعتراضات خودجوش مردمی، به واکنش رسمی دولت ایران در محکومیت دخالتهای خارجی و راهپیمایی برنامهریزیشده ازسوی دولت علیه معترضان، پرداختند.
وبسایت شبکهی المیادین که خود را نزدیک به «محور مقاومت» میداند، گزارشی با عنوان «تظاهرات گسترده در ایران، در حمایت از نظام و محکومیت دخالتهای خارجی» نوشته است که براساس آن، مردم شهرهای تهران، مشهد، قم و همدان، با حضور در راهپیمایی، توطئهی اسرائیل و آمریکا علیه کشورشان را محکوم کردهاند.
شبکهی المنار، وابسته به حزبالله نیز پس از دو روز سکوت، گزارش کاملی از اظهارات بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجهی ایران، در محکومیت اظهارات دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا دربارهی اعتراضات، منتشر کرده است.
اما در میان رسانههای عربی، موضع شبکهی الجزیره وابسته به قطر، بسیار جالب توجه است که برخلاف شعار رسانهی خود، «الرای والرای الآخر» (دیدگاه موافق ومخالف) عمل کرده است.
الجزیره که پیشتاز رسانههای عربی در انعکاس اخبار مربوط به انقلابهای تحت عنوان «بهار عربی» بود، دربارهی حوادث سه روز گذشتهی ایران، تنها به پخش اخباری یکجانبه و به سود نظام جمهوری اسلامی ایران پرداخت. دلیل این اقدام الجزیره، احتمالاً موضع جمهوری اسلامی ایران دربرابر بحران قطر و کشورهای همسایهی آن است که مقامات این کشور، بارها آن را ستودهاند.
نویسندگان عرب نیز مانند رسانههای آنها، به دو بخش موافق ومخالف تقسیم شدهاند. عدهای مانند عبدالباری عطوان، نویسندهی فلسطینی نزدیک به حماس و حزبالله، تظاهرات خودجوش در ایران را همسو با مقامات دولتی در تهران، به بیگانگان، ازجمله آمریکا و عربستان نسبت دادهاند.
از سوی دیگر، عبدالرحمان الراشد، نویسندهی سعودی، به دفاع از معترضان پرداخته و با نوشتن مقالهای با عنوان «المشهد من مشهد» در روزنامهی الشرقالاوسط، دیدگاه خود را اینگونه پایان میدهد: «جمهوری آیتالله میتواند شبهنظامیانش را تا سوریه، موصل، بیروت، غزه و صنعا برساند، اما از کنترل مشهد ناتوان است».