بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه‌ی ایران، روز دوشنبه ۳۰مرداد، در نشست خبری خود که خبرگزاری ایلنا آن‌را بازتاب داده، موضع پیشین جمهوری اسلامی ایران را درباره‌ی انجام همه‌پرسی در اقلیم کردستان، مورد تأکید قرار داد و در واکنش به سخنان سخنگوی وزارت پیشمرگه‌های اقلیم کردستان به سخنان سردار باقری گفت: «همه آزاد هستند، صحبت کنند. مواضع ما درخصوص همه‌پرسی کردستان عراق، روشن است. سیاست ما درخصوص تمامیت ارضی عراق نیز روشن است. صحبت‌های سرلشکر باقری نیز روشن و دقیق بوده است».

محمد باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی، در جریان سفر اخیرش به ترکیه و پس از دیدار با رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری این کشور، اعلام کرد که دو طرف درخصوص برگزاری همه‌پرسی استقلال در اقلیم کردستان عراق مخالفند؛ زیرا به گفته‌ی او، این موضوع، درصورت تحقق، مبنایی برای آغاز تنش و درگیری در داخل کشور عراق خواهد شد که هم عراق، هم ایران و هم ترکیه را درگیر خواهد کرد. او افزوده بود: «به‌همین علت، مقامات دو کشور تأکید دارند که چنین کاری امکان‌پذیر نیست و نباید انجام شود».

سخنان باقری، واکنش تند سخنگوی پیشمرگه‌های اقلیم کردستان عراق را به‌دنبال داشت که این اظهارنظر را دخالت در امور داخلی اقلیم کردستان خواند و با صراحت اعلام کرد: «این مسأله هیچ ارتباطی به ایران ندارد».
مسعود بارزانی، رئیس دولت اقلیم کردستان عراق، ۱۷ خردادماه اعلام کرد که همه‌پرسی استقلال کردستان در ۲۵ سپتامبر امسال برگزار خواهد شد. پس از آن، یک مشاور مسعود بارزانی نیز اعلام کرد که این همه‌پرسی، در مناطق مورد مناقشه با حکومت مرکزی، یعنی کرکوک، خانقین، مخمور و سنجار نیز برگزار خواهد شد. کرکوک منطقه‌ای نفت‌خیز است و سال‌هاست که دولت مرکزی و اقلیم کردستان بر سر آن اختلاف دارند. پارلمان عراق، روز ۱۲ فروردین سال جاری، با نصب پرچم اقلیم کردستان در کرکوک مخالفت کرد. پیش‌تر، مقام‌های دولت مرکزی عراق، نسبت‌به برگزاری هرگونه همه‌پرسی درخصوص استقلال کردستان عراق هشدار داده بودند. علاوه‌بر حکومت مرکزی عراق و جمهوری اسلامی، ترکیه و سوریه نیز مخالف استقلال کردستان عراق هستند.

آیت‌‎الله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، روز سه‌شنبه ۳۰ خرداد، در دیدار با حیدرالعبادی، نخست‌وزیر عراق، با برگزاری همه‌پرسی استقلال کردستان عراق مخالفت کرده و دامن‌زنندگان به این موضوع را مخالفان استقلال و هویت عراق خواند.

• حمایت از برجام و حفاظت از دستاوردهای آن

بهرام قاسمی درباره‌ی برنامه‌های وزارت امور خارجه برای مقابله با آنچه وی بدعهدی‌های آمریکا خواند، گفت: «یکی از اهداف و ویژگی‌های دولت جدید، بحث حمایت از برجام و حفاظت از آن و دستاوردهایش است که به طرق مختلف، این موضوع باید پی‌گیری شود. برجام یک بحث بین‌المللی و چندجانبه است و کشورهای مهم دنیا، حامی آن هستند؛ امیدواریم با توافق و تفاهم بین‌المللی، از برجام و دستاوردهای آن حفاظت به‌عمل آوریم».

• سفر بی‌نظیر محمد باقری به ترکیه

بهرام قاسمی در نشست خبری خود سفر، محمد باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح را به ترکیه، بی‌نظیر خواند و گفت که درحدود ۴۰ سال گذشته، در این سطح، با ترکیه تبادلی نداشتیم. او مذاکرات مسؤولان دو کشور را در این سفر، مهم و تعیین‌کننده‌ توصیف کرد که آثار مثبت آن، درخصوص مسائل دوجانبه و منطقه‌ای به‌زودی نمایان خواهد شد. قاسمی همچنین تصریح کرد که رایزنی‌های دو کشور برای ادامه‌ی گفت‌وگوها در سطوح مختلف، ازجمله همکاری‌های نظامی و امنیتی ادامه خواهد یافت.

سخنگوی وزارت خارجه ابراز امیدواری کرد که ارتقای سطح روابط  ایران و ترکیه، به‌نفع مردم دو کشور و مردم منطقه و کمک به صلح و ثبات در منطقه باشد.

• وضعیت اعتبار گذرنامه‌ی ایران، بدتر از گذشته نیست

بهرام قاسمی در پاسخ به سؤالی مبنی‌بر کاهش اعتبار گذرنامه‌  ایرانی در طول دولت یازدهم، گفت: «تصور نمی‌کنم وضعیت امروز بدتر از گذشته باشد؛ بلکه وضعیت ما در نقاط دیگر، بهتر است. برای ورود شهروندانمان به قطر، در لیست اخیراً منتشرشده‌ی این کشور قرار داریم و شهروندان و بازرگانان ما می‌توانند تحت شرایطی که برای همه‌ی کشورهای لیست وجود دارد، برای یک ماه به قطر سفر کنند و این مسأله تا ۵ ماه قابل تمدید است». او افزود: «این مسأله یکی از موضوعات مهم وزارت امور خارجه است که بتوانیم از وضعیت مطلوب‌تری برخودار باشیم؛ ولی مجموعاً شرایط ما نسبت‌به گذشته، نامطلوب‌تر نیست و بهتر هم شده است. گفت‌وگوهای کنسولی خوب و بسیاری صورت گرفته و امیدواریم شاهد نتایج آن باشیم».
مؤسسه‌ی تحقیقاتی بین‌المللی «نوماد کاپیتالیست» (Nomad Capitalist) که در زمینه‌ی سنجش اعتبار گذرنامه‌های کشورهای جهان فعالیت دارد، در تازه‌ترین گزارش خود، به بررسی ارزش گذرنامه‌ی ۱۹۹ کشور جهان پرداخته و جمهوری اسلامی ایران در این رتبه‌بندی، در رده ۱۹۱ قرار گرفته است. براساس این رتبه‌بندی اعتبار گذرنامه‌ی ایرانی، تنها از کشورهای پاکستان، اریتره، سودان، یمن، سوریه، لیبی، عراق و افغانستان بیشتر است.

• اقدامات لازم برای بهبود روابط با عربستان انجام شده

بهرام قاسمی در ادامه‌ی نشست خبری خود، درباره‌ی بهبود روبط ایران و عربستان گفت: «روابط میان کشورها دوطرفه است. ایران اقدامات لازم را انجام داده است. امیدواریم عربستان با واقع ‌بینی بیشتر، واقعیت‌ها را ببیند. آمادگی برای بهبود روابط با کشورهای پیرامونی وجود داشته است. آنچه برای همه مهم است، ثبات و امنیت منطقه است که ما آن را تنها برای خود نمی‌خواهیم. ما گام‌هایی را برداشته‌ایم و نوبت عربستان است تا گام‌های جدیدی را بردارد».

او در پاسخ به این سؤالی درباره‌ی میانجی‌گری عراق برای بهبود روابط تهران و ریاض نیز تصریح کرد: «من علاقه‌مند نیستم درخصوص اظهارات مقامات وزیر کشور اظهارنظر کنم؛ ولی آنچه که در رسانه‌ها مطرح بود و در میان ریاض و بغداد در گردش بود، ایران علاقه‌مند است که همسایگان با یکدیگر روابط مستحکم و مطلوبی داشته باشند و ما در این باره از بهبود روابط عراق و عربستان استقبال می‌کنیم».
 

• تلاش برای تضعیف برجام تلاش بیهوده‌ای است

بهرام قاسمی در رابطه با سفر نیکی هیلی، سفیر آمریکا در سازمان ملل، به وین و گفت‌وگو با آژانس انرژی اتمی  گفت: «وظایف آژانس مشخص و تعیین‌شده است. گزارش‌های آژانس نیز مبتنی‌بر پایبندی ایران به تعهدات خود است. رفت‌وآمد مسؤولان آمریکا با آژانس به خودشان ارتباط دارد؛ ولی اگر با هدف از بین بردن و تضعیف برجام تلاش می‌کنند، تلاش بیهوده‌ای است؛ چراکه آژانس با دقت، کار خود را انجام می‌دهد و گزارش‌های قبلی نیز این مسأله را تأیید می‌کند».

• مذاکرات آستانه۶ احتمالاً در اوایل شهریور برگزار می‌شود

سخنگوی وزارت امور خارجه‌ی جمهوری اسلامی ایران، درخصوص برگزاری مذاکرات آستانه و ارتباط آن با سفر محمد باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح، به ترکیه نیز یادآور شد: «مذاکرات آستانه‌ی شش احتمالاً در اوایل شهریور برگزار می‌شود؛ ما تلاش‌های خود را در این مذاکرات در حوزه‌ی سوریه ادامه می‌دهیم. این مذاکرات از ابزارهای مؤثر در بهبودبخشی به بحران سوریه است که نمونه‌ای در این باره وجود ندارد. همکاری‌های سه کشور در این باره ادامه می‌یابد. تمایلی ندارم سفر سرلشکر باقری را به این مذاکرات گره بزنم. مذاکرات آستانه موضوعات تعیین‌شده‌ی خود را دارد».