شما صفحه ای از سایت قدیمی ایران اینترنشنال را مشاهده می کنید که دیگر به روز نمی شود. برای مشاهده سایت جدید به iranintl.com مراجعه کنید.
روزنامه‌خوانی هجدهم آذرماه

تفاوت‌های تظاهرات در ایران و فرانسه

 

جلیقه زردها برای چهارمین شنبه متوالی به خیابان آمدند و روزنامه‌های ایران هم انگار که برای خبررسانی از اعتراض‌های فرانسه در آماده‌باش به‌سر می‌بردند، امروز صفحه اول‌ها را پاریسی بستند و می‌شود گفت که روزنامه‌های امروز ایران، دست‌کمی از روزنامه‌های فرانسوی در انعکاس شورش جلیقه‌زردها ندارند و بیشتر روزنامه‌ها با عکسی از درگیری‌های خیابانی پاریس به دکه آمده‌اند.

شاید دلیل این توجه به شورش و تظاهرات بیراه هم نباشد. در دو دهه اخیر، ایران و  تهران بارها شاهد اعتراضات مردمی بوده است و نمونه آخرش، دی‌ماه سال ۹۶ که تظاهرات‌های گسترده‌ای در شهرستان‌های کشور درگرفت و اتفاقا شعارهایش کاملا علیه ساختارهای جمهوری اسلامی بود.

در این میانه، رفتار روزنامه‌های اصول‌گرا و نظرشان درباره اعتراضات پاریس جالب است. کیهان و جوان که در موارد مشابه داخلی طرفدار خشونت و سرکوب هر اعتراضی‌اند، حالا فریاد آزادی سر داده‌اند. کیهان سراسیمه تیتر زده است که «پلیس و ارتش وحشیانه به‌جان معترضان افتادند». جوان هم با خوشحالی از بن‌بست جمهوری پنجم فرانسه گفته و معترضان را مردم خوانده و تیتر زده است که «مردم: فرانسه از ناتو و اتحادیه اروپا خارج شود». طبع‌آزمایی و بازی تیترزنی با حوادث فرانسه هم در روزنامه‌های امروز کم نبود، مثلا این تیتر تصویری روزنامه همدلی: «گیوتین زرد بالای سر ماکرون».

از تیتر گذشته، روزنامه‌ها سعی کرده‌اند تا تحلیلی هم از اوضاع قمر در عقرب فرانسه برای خوانندگان داشته باشند. روزنامه خراسان، در مطلبی، روزنامه‌های فرانسه را بررسی کرده و از قول لیبراسیون نوشته است که جرقه اعتراضات را دو راننده بین‌شهری جوان زدند که در فیسبوک، فراخوانی برای اعتراض به افزایش مالیات بر قیمت سوخت منتشر کردند، خراسان در همین مطلب با عنوان«ماکرون رفتنی است؟» پیش‌بینی کرده است از آنجا که هیچ حزب بزرگی از رییس جمهوری جوان فرانسه حمایت نمی‌کند، امانوئل مکرون سقوط خواهد کرد.

امروز اما خبری در گوشه و کنار روزنامه آرمان هم می‌توان دید که تقارنش با روزهای ملتهب پاریس جالب است. آرمان با عنوان «خداحافظ بازداشتگاه تلخ» گزارشی داده است از تغییر کاربری بازداشتگاه کهریزک. این بازداشتگاه مخوف که در اعتراض‌های سال هشتاد و هشت، شکنجه‌گاه معترضان به تقلب در انتخابات بود، تغییر کاربری پیدا می‌کند و آرمان به طعنه نوشته است که مدفون کردن خاطرات بد، چیزی از بدی آن نخواهد کاست.

اما در ایران، گویا این روزها حرف‌های حسن روحانی، چندان خریداری در روزنامه‌ها ندارد؛ با اینکه رییس جمهوری، دیروز غرب را تهدید کرد که تحریم ایران، موجی از مواد مخدر، پناهجو و ترور بر سرشان آوار می‌‌کند، اما گویا این حرف‌های تند روحانی، چندان به مذاق روزنامه‌ها خوش نیامده است و به‌جز روزنامه خراسان که تیتر اولش، همین رجزخوانی روحانی است، باقی روزنامه ترجیح داده‌اند که به فرانسه بروند. حتی روزنامه دولتی ایران هم ترجیح داده است که حرف‌های روحانی را در گوشه‌ای از صفحه کار کند.

 

دیگر عطر فرانسوی، بویی ندارد

 

یک تحلیل جالب بخوانیم درباره شورش پاریس از علی بیگدلی با عنوان «پایان دوره دیور».

بیگدلی نوشته است که آنچه در فرانسه می‌گذرد، نشانه‌ای از افول اقتصادی و تنش‌های اجتماعی و فشار اقتصادی است که بر طبقه فرودست و متوسط فرانسوی می‌رود. جالب اینکه معترضان در روزهای اخیر به فروشگاه عطر دیور در شانزلیزه حمله کرده و یک‌میلیون یورو به این فروشگاه، خسارت زده‌اند. فرانسه که روزگاری تولیدکننده محصولات تجملی و اشرافی و عطر و لباس و مد بود، امروز دیگر آن غلبه پیشین بر بازار را ندارد. رقبای تازه‌ای در اقتصاد پیدا شده‌اند و مثلا در بازار عطر، چینی‌ها عطر ارزان تولید می‌کنند که رقیب «دیور» و «شانل» است. بیگدلی نوشته است که کشورهای اروپای غربی هنوز از بحران اقتصادی سال ۲۰۰۸که با سقوط سهام در آمریکا شروع شد، کمر راست نکرده‌اند و این بحران‌های اقتصادی و اجتماعی هم یک‌شبه تمام نمی‌شود و باید گفت که سرمایه‌داری، ثباتش را در جهان از دست داده است. این خطر هست که کشورهای اروپایی به‌سمت دولت‌های ملی و افراطی پیش بروند. بیگدلی نوشته است که با عقب‌نشینی مکرون و تزلزل ریاست جمهوری در فرانسه، شکل‌گیری یک دولت راست افراطی، نزدیک شده است. پوپولیسم درحال گسترش است و کافی است به این نکته توجه کنیم که در اعتراضات اخیر فرانسه، سندیکاهای کارگری و دانشجویی نقشی ندارند.

 

تفاوت تظاهرات در ایران و فرانسه

 

نادر کریمی جونی، در یادداشتی رک و پوست‌کنده به تفاوت‌های راهپیمایی اعتراضی در ایران و فرانسه پرداخته و نمونه موردی تظاهرات‌های گسترده دی‌ماه سال ۹۶ را با اعتراض‌های این روزها در فرانسه مقایسه کرده است. اولین تفاوت این است که به‌قول نویسنده، هیچ‌یک از مقامات ارشد و میانی فرانسوی این اعتراضات خشونت‌آمیز را به عوامل خارجی و دست‌های دشمنان فرانسه نسبت ندادند، چراکه اگر این اتهام را به معترضان می‌زدند، در واقع به ضعف دولت فرانسه اقرار کرده بودند.

این درحالی است که در هر اعتراض و تظاهراتی که در ایران شکل بگیرد، همه مقامات دولتی و حکومتی، از همان ابتدا دست‌های خارجی و دشمن را عامل تحریک مردم می‌دانند. نکته بعدی اینکه دولت فرانسه هیچ محدودیتی برای رسانه‌ها در خبررسانی از معترضان، ایجاد نکرده است، به‌گونه‌ای که خبرنگار صداوسیمای جمهوری اسلامی هم درمیان جلیقه‌زردها به‌راحتی گزارش می‌دهد. نادر کریمی در آخر به اظهارات سال گذشته وزیر امور خارجه ایران اشاره کرده و نوشته است که وقتی آقای ظریف در دی‌ماه سال نود و شش، اظهار تعجب می‌کرد که ناآرامی در همه‌جای دنیا هست، چرا فقط درمورد ایران حساسیت وجود دارد، جوابش امروز است. اگر مسئولان ایرانی هم مثل فرانسوی‌ها عمل می‌کردند، آن‌قدر حساسیت ایجاد نمی‌شد.

 

با فساد چه کنیم

 

دیروز در دانشگاه مدیریت تهران، همایشی باعنوان مبارزه با فساد در ایران برگزار شد که تنی چند از کارشناسان اقتصادی و اجتماعی درباره فساد و عواملش در ایران به سخنرانی پرداختند، ازجمله علی ربیعی، وزیر سابق کار و حسین راغفر و فرشاد مومنی، اقتصاددانان موسوم‌به چپ‌گرایان اسلامی. در این همایش البته کسی به‌صورت شفاف و صریح به عوامل فساد در ایران اشاره نکرد، اما جسته و گریخته حرف‌هایی زده شد که روزنامه ایران گزارشش را داده است. بنابر آماری که در این همایش ذکر شده است، بیشتر از هشتاد درصد مردم ایران، به مبارزه دولت علیه فساد خوش‌بین نیستند. مجتبی امیری، استاد دانشگاه تهران هم درباره وضعیت دولت‌مداری در ایران گفته است که قرار بود بعد از انقلاب، سیاست، دنیای ما را بسازد و دیانت، آخرت ما را، اما انگار اهل حکومت دیگر به شعارهای اول انقلاب اعتقادی ندارند.

 

نامه جهانگیری به رهبری شش‌ماه پیش نوشته شده است

 

خبر نامه‌نگاری اسحاق جهانگیری، معاون رییس جمهوری، به رهبر جمهوری اسلامی ایران و بیان بحران‌های متعدد اقتصادی و اجتماعی و درخواست برای وحدت همه نیروها و شاید آشتی ملی، این روزها در محافل سیاسی، دست به دست می‌شود. گویا رهبری، پاسخی هم به این نامه داده و با رد کردن تقاضای جهانگیری، گفته است آنچه که به وحدت آسیب زد، رفتار دولت فعلی در حمله به دولت قبلی، یعنی احمدی‌نژاد بوده است.

رضا صالحی امیری، وزیر سابق ارشاد، این نامه‌نگاری را تایید کرده، اما گفته است که انتشار این نامه محرمانه، یک بداخلاقی سیاسی بود. البته به‌نظر می‌رسد که این نامه نه از جانب دولت که ازسوی اصلاح‌طلبان نوشته شده است، چه اینکه جهانگیری، پیش‌تر حلقه اتصال اصلاح‌طلبان به رهبری بوده است. روزنامه آرمان هم در گفت‌وگویی کوتاه با عبدالله ناصری، فعال اصلاح‌طلب، خبر گرفته است که نامه پس از شورش‌های دی‌ماه سال نود و شش، نوشته شده و تاریخش شش‌ماه پیش است، اما این روزها منتشر شده است.

 

حال خودمان را خوب کنیم

 

اگر یادتان باشد، روزنامه آفتاب یزد، سی‌ام آبان‌ماه، فراخوانی داده بود که نقاش خوش‌ذوقی که در مترو و معابر عمومی، نقاشی‌های امیدبخش می‌کشد و پیام‌های مهربانانه‌ای می‌دهد را پیدا کنید و حالا تلاش‌های این روزنامه برای پیدا کردن آن نقاش گمنام خوش‌قلب، نتیجه داده و معلوم شده است که نیلوفر حیدریان که دانشجوی هنر است، نقاش این طرح‌های امیدبخش است. این دانشجوی جوان می‌گوید همیشه جاهای خالی روی دیوار مترو و پشت صندلی‌های اتوبوس را می‌دیدم و فکر می‌کردم چه‌طور می‌شود یک پیام خوب را انتقال داد تا به این نتیجه رسیدم که با کشیدن طرح و نقاشی که پیام‌های خوب و ساده‌ای داشته باشد، حالمان بهتر می‌شود. مثل همین پیام ساده که امروز چه قشنگ شدی، به همین سادگی و با طرحی از یک بچه که زل زده است به چشم‌های مخاطب. این دانشجوی هنر می‌گوید وقتی طرح‌هایش را در اتوبوس و مترو نصب می‌کند، مردم نگاه می‌کنند و هرچند واکنشی نشان نمی‌دهند، اما معلوم است که می‌بینند و شاید هم حالشان خوب شود.

تازه چه خبر؟
گزارش‌های رسانه‌ای از مرگ شاهین ناصری، از شاهدان شکنجه نوید افکاری، در زندان تهران بزرگ خبر می‌دهند. منابع نزدیک به خانواده شاهین ناصری در گفت‌وگو با...More
طالبان اسامی شماری از افراد از جمله دو نفر از فرماندهان نظامی طالبان را که به سمت‌های مهم دولتی منصوب کرده است، اعلام کرد. به گفته ذبیح‌الله مجاهد،...More
حسن زرقانی دادستان مشهد از بازداشت شش متهم پرونده کودک‌ربایی در این شهر خبر داد و اعلام کرد که متهم اصلی پرونده هنوز دستگیر نشده وفراری است. زرقانی...More
پارلمان اروپا در قطعنامه‌ای اعلام کرد گروه شبه‌نظامی حزب‌الله لبنان که بارها وفاداری ایدئولوژیک قوی خود به جمهوری اسلامی را نشان داده، دولت لبنان را...More
ارتش سودان در بیانیه‌ای که از تلویزیون دولتی این کشور پخش شد، اعلام کرد تلاش برای کودتا را خنثی کرده و اوضاع تحت کنترل است. یک عضو شورای حکومتی سودان...More