روسیه از تمایل خود برای پیوستن به کانال مالی اینستکس، سازوکار مبادلات تجاری اتحادیه اروپا با ایران خبر داد.

فایننشال تایمز  روز پنجشنبه، ۲۷ تیر به نقل  از وزارت خارجه روسیه نوشت: «روسیه به همکاری نزدیک با اتحادیه اروپا در زمینه اینستکس، علاقمند است. هرچه تعداد کشورها و قاره‌های همراه با [اینستکس] بیشتر شود، این سازوکار در کلیتش مؤثرتر می‌شود.»

پیوستن مسکو به این سازوکار مالی گام مهمی در تلاش‌های اتحادیه اروپا و روسیه برای نجات توافق برجام محسوب می‌شود؛ توافقی که سال ۲۰۱۵ به امضای ۶ قدرت جهانی (روسیه، فرانسه، آلمان، بریتانیا، چین و ایالات متحده آمریکا) و ایران رسید. اما با خروج یکجانبه آمریکا از این توافق و اعمال تحریم‌های فزاینده علیه ایران، برجام در سراشیبی قرار گرفت.

محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در آخرین اظهار نظر خود در این‌باره، روز پنجشنبه، ۲۷ تیر به  خبرگزاری روسی تاس گفت که اروپایی‌ها (سه کشوره امضا‌کننده توافق و همینطور دیگر کشورهای اروپایی) باید در جهت حفظ توافق هسته‌ای به تعهدات‌شان در تامین آزادی تجارت برای ایران عمل کنند.

ظریف تاکید کرد که «ما باید نفت‌مان را  بفروشیم.» وزیر امور خارجه ایران همچنین با اشاره به روابط تجاری تهران با مسکو و پکن، آن را کافی ندانست.

پس از ماه‌ها تردید، فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی دوشنبه گذشته، در پایان نشست وزیران خارجه اتحادیه اروپا، از انجام نخستین تراکنش‌ها در چارچوب اینستکس خبر داد.

این سازوکار اواخر بهمن گذشته توسط سه کشور فرانسه، آلمان، بریتانیا با هدف مقابله با تحریم‌های آمریکا ثبت شد و مبادلات شرکای خارجی با ایران در حوزه اقلام غذایی، دارویی و تجهیزات پزشکی را در بر می‌گیرد. 

این توافق که انتقادهای زیاد بر آن وارد است، هنوز در عمل راه به جایی نبرده است. ایران بارها با انتقاد از این سازوکار، آن را «سست و ناکارآمد» توصیف و تاکید کرده که باید صادرات نفت ایران را نیز در بر گیرد.

مسکو نیز ضمن ابراز تمایل خود به همکاری با اینستکس از بروکسل خواسته تا سازوکار جدیدی برای پوشش دادن صادرات نفت در نظر گرفته شود.

پیشتر بروکسل اعلام کرده بوده گسترش پوشش اینستکس به معاملات نفتی در حال بررسی است.