همزمان با اعلام عملیاتی شدن کانال مالی اینستکس در نشست کمیسیون برجام در وین، عباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران اعلام کرد در صورتی که اروپا به تعهدات خود پایبند باشد احتمالا تهران در برجام خواهد ماند.

موسوی شنبه هشتم تیرماه در پاسخ به سوال خبرگزاری آناتولی ترکیه اعلام کرد اگر در این زمینه به ما تضمین داده نشود، ترک توافقنامه هسته‌ای و اجرای قدم‌های پیش‌بینی شده از گزینه‌های ما خواهد بود. او به جزییات این برنامه پیش‌بینی شده اشاره‌ای نکرد.

جمعه هفتم تیرماه، پنج کشور عضو کمیسیون برجام با حضور عباس عراقچی، معاون وزارت امور خارجه ایران، تشکیل جلسه دادند و موضوع حفظ برجام را بررسی کردند.

پس از اتمام آن جلسه، هلگا اشمید، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا،‌ در توئیتر خود اعلام کرد که «اینستکس اکنون عملیاتی شده است. اولین معاملات در حال پردازش‌اند و بیشتر کشورهای اروپایی به آن پیوسته‌اند.» عراقچی نیز این خبر را تایید کرد.

سخنگوی وزارت امور خارجه ایران با اشاره به نتایج این نشست اعلام کرد که ما انتظار داریم نتایج نهایی درباره آینده توافق هسته‌ای، برآیند جلسه وین باشد.

پیشتر، موسوی گفته بود اگر سازوکار اینستکس «صوری» باشد و نیازهای ایران را برآورده نکند، قدم‌های بعدی ایران «قاطعانه» خواهد بود.

علی اکبر صالحی، رییس سازمان انرژی اتمی ایران نیز در این باره اعلام کرده است تهران آمادگی دارد هروقت لازم باشد غنی‌سازی اورانیوم خود را ادامه دهد.

مقام‌های دیپلماتیک ایران پیش از این نشست هشدار داده بودند که به دلیل عدم اجرای تعهدات بانکی و نفتی اروپا، تهران کاهش مرحله‌ به مرحله تعهدات برجامی خود را در دستور کار دارد.

علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی، نیز از آغاز گام دوم کاهش تعهدات ایران از ۱۶ تیرماه خبر داده بود. ایران هنوز موضع‌گیری جدیدی درباره گام بعدی خود با توجه به نتایج به دست‌آمده در نشست وین نداشته است.

عراقچی پس از نشست وین گفته بود «در مجموع جلسه مثبت و سازنده‌ای بود و نسبت به جلسات گذشته ما، یک گام به جلو به شمار می‌آید.»

توافق کمیسیون برجام درباره عملیاتی شدن اینستکس در حالی است که همزمان برایان هوک، مسئول گروه اقدام ایران وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد دولتش تحریم‌ها علیه ایران را تا زمان «عادی شدن رفتار جمهوری اسلامی» ادامه خواهد داد.

علاوه بر کشورهای عضو برجام، روز گذشته هفت کشور اروپایی نیز در بیانیه‌ای مشترک از اقدامات بریتانیا،‌ آلمان و فرانسه در عملیاتی کردن اینستکس حمایت کرده و همچنین به ایران درباره کاهش تعهدات خود هشدار داده بودند.