شمخانی: معترضان آبانماه با سلاحهای غیرسازمانی کشته شدهاند
درحالی که مقامها و مراکز مسئول در جمهوری اسلامی تاکنون از اعلام آمار کشتهشدگان و مجروحان اعتراضات سراسری خودداری کردهاند، علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی، صبح پنجشنبه برای «دیدار با خانواده جانباختگان حوادث اخیر»، راهی شهرهای غرب تهران شد.
شمخانی روز پنجشنبه گفت: «بیش از ۸۵ درصد از جانباختگان» در شهرستانهای تهران، در تجمعهای اعتراضی حضور نداشتهاند و با «سلاحهای سرد و گرم غیر سازمانی» کشته شدهاند. او این موضوع را نشانه «اجرای پروژه کشتهسازی از سوی معاندین در این منطقه» توصیف کرد.
این در حالی است که اعتراضات مردم شهرها و حتی روستاهای این منطقه با سرکوب خشونتبار مواجه شد و بنابر اعلام سایت کلمه فقط در شهرستان شهریار دستکم ۱۰۴ نفر کشته شدهاند. در شهر قدس، قلعه حسنخان نیز که فرماندار آن به صراحت مقابل دوربین روزنامه دولتی ایران اقرار کرد که دستور تیراندازی به سوی مردم را صادر کرده است دستکم ۸ تن کشته شدهاند.
پیشتر، علی فدوی، جانشین فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران هم گفته بود نیروهای سپاه و بسیجی در اعتراضات اخیر مسلح نبودند. با این وجود، تصاویری متعددی از شلیک مستقیم نیروهای امنیتی به معترضان در جریان اعتراضهای آبانماه منتشر شده است و گروهی از کشتهشدگان با شلیک مستقیم به سر و سینه شان جان باختند.
وزارت کشور و دادستان کل ایران هنوز تعداد کشتهشدگان اعتراضات سراسری را اعلام نکردهاند. روزنامه اعتماد در شماره دوشنبه هجدهم آذر خود نوشت که پیشتر در چهارم آذر نیز که «مسئولان عالی امنيتی و نظامی برای ارايه توضيحات به پارلمان رفتند، در نهايت حتی از ارايه آمار و ارقام تعداد كشتهشدگان و بازداشتشدگان خودداری كردند.»
محمدجعفر منتظری، دادستان کل ایران، در هفته جاری به صراحت از اعلام تعداد کشتهشدگان اعتراضات سراسری امتناع کرد و وقتی با اصرار خبرنگاران مواجه شد که «مردم درباره تعداد کشتهشدگان سوال دارند»، در پاسخ به خبرنگاران گفت: «مگر مردم به شما نمایندگی دادهاند.»
او همچنین از تعداد دقیق کشتهشدگان اعتراضات سراسری ابراز بیاطلاعی کرد و گفت: «چون من اطلاع دقیق ندارم و نمیتوانم اعلام کنم.»
با این حال، سایت نورنیوز، نزدیک به دستگاههای امنیتی جمهوری اسلامی، دو روز قبل اعلام کرد: «آمار دقیق کشته شدگان نزد نهادهای مربوطه موجود است، اما عدم اطلاع رسانی درباره آن، از آنجا که نیازمند تفکیک دقیق از حیث چرایی و چگونگی جان باختن افراد بوده، تاکنون به طول انجامیده است.»
این سایت با اشاره به اینکه «تعداد ۳۰۰ تا ۵۰۰ کشته» از سوی منابع مختلف به عنوان تعداد کشتهشدگان اعتراضات سراسری اعلام شده است، این تعداد را «آمارهای جهت دار» خواند و نوشت: «حاکمیت نه تنها نسبت به این موضوع مهم بیتفاوت نبوده، بلکه مصرانه و با جدیت در پی روشن شدن ابعاد مختلف ماجراست تا کمترین حقی از شهروندانی که متاسفانه در این قضایا جان خود را از دست داده اند و به تبع آن خانوادههایشان تضییع نگردد.»
نورنیوز به طور ضمن عدم اعلام تعداد کشتهشدگان را خواسته علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، عنوان کرد و نوشت: «اگر قرار بود که حاکمیت هیچگونه مسئولیتی را در قبال کشته شدگان نپذیرد، میتوانست در اقدامی عاجل نسبت به اعلام آمار مربوطه اقدام کند، اما دستور و تاکید رهبری مبنی بر رعایت دقت و رافت اسلامی در شناسایی و نحوه رسیدگی به موضوع کشته شدگان و خانوادههای آنها، ضرورت بررسی دقیق وضعیت کشته شدگان را اجتناب ناپذیر نموده و طبیعتا فرآیند کار را طولانی می کند.»
شمخانی قبل از سفر به غرب استان تهران، نامهای به علی خامنهای برای «تفکیک» کشته شدگان به چند دسته نوشت. در این نامه که به تایید خامنهای رسید، آمده بود که تعدادی از کشتهشدگان اعتراضات سراسری که در آن نقشی نداشتهاند را میتوان «شهید» خواند.
سایت نورنیوز، نیز پیشتر از قول «یک مقام مسئول» بدون ذکر نام و سمت وی، نوشته بود «بر اساس بند ۳ آییننامه تعیین مصادیق عملی شهید و خانوادههای شاهد، افرادی که در حین درگیری بینابین نیروهای مسلح و وزارت اطلاعات با دشمنان، ضد انقلاب و اشرار کشته میشوند در حکم شهید محسوب میشوند.»
این مقام مسئول گفته بود: «کمیتههای ویژه استانی که به منظور بررسی ترکیب و نحوه جان باختن قربانیان حوادث اخیر در کشور تشکیل شده اند ضمن بررسی دقیق اسناد، گزارشها و تصاویر موجود، گزارش خود را برای تصمیم گیری نهایی در اختیار مراجع مسئول قرار خواهند داد.»
همین مقام با بیان اینکه «هریک از جانباختگان در رخدادهای اخیر در صورتی که مشمول بند سوم آیین نامه تعیین مصادیق عملی شهید و خانوادههای شاهد باشند تحت پوشش بنیاد شهید و امور ایثارگران قرار میگیرند»، گفت: «مرجع تایید، پذیرش و تطبیق مصادیق شهید با مفاد فوق آییننامه پس از اعلام کمیسیونهای بدوی و تجدیدنظر بنیاد شهید و امور ایثارگران است.»
تاکنون سازمان عفو بینالملل تعداد کشتهشدگان در اعتراضات سراسری ایران را دستکم ۲۰۸ تن اعلام کرده است و اردشیر امیرارجمند از مدیران سایت کلمه اعلام کرده است که بنابر اسناد و اطلاعاتی که به این سایت رسیده دستکم ۳۶۶ نفر در جریان اعتراضات سراسری به دست نیروهای امنیتی، انتظامی و نظامی کشته شدهاند.
این سایت همچنین پیشتر از قول منابع موثق و به نقل از مسئولان سازمان بهشت زهرای تهران خبر داده بود که تاکنون فقط «پیکر ۱۵۶ نفر به غسالخانه این آرامستان انتقال داده شده و ۸۰ پیکر به شهرستانها فرستاده شده است.»
علاوه بر این منابع مختلف تعداد کشته شدگان در شهرهای استان خوزستان را نیز بسیار زیاد اعلام شده است و نیویورک تایمز در گزارشی از کشتار معترضان در ماهشهر، شمار کشته شدگان در این شهر را تا ۱۳۰ نفر اعلام کرد.
روز چهارشنبه بیستم آذر نیز امیرحسین قاضیزاده هاشمی، نماینده مشهد و عضو هیات رییسه مجلس شورای اسلامی تایید کرد که «در ماهشهر تعداد زیادی از افراد کشته شدهاند.»