صدور کیفرخواست دادستانی سوئد برای حمید نوری به اتهام مشارکت در اعدامهای ۶۷
دادستانی استکهلم کیفرخواست علیه حمید نوری، از متهمان کشتار زندانیان سیاسی در سال ۱۳۶۷، را با دو اتهام «نقض حقوق بینالملل، جنایت آشکار» و «قتل» صادر کرد.
در این کیفرخواست، که سهشنبه ۵ مرداد منتشر شد، با اشاره به دستور روحالله خمینی رهبر وقت جمهوری اسلامی در تابستان ۱۳۶۷ برای اعدام زندانیان سیاسی، آمده است بسیاری از این زندانیان در فاصله اوایل مرداد تا اواسط شهریور سال ۱۳۶۷، در زندان گوهردشت کرج اعدام شدند.
به گفته دادستان استکهلم، حمید نوری آن زمان دادیار زندان گوهردشت بود و همراه دیگر عاملان این زندان، در اعدامهای جمعی زندانیانی که همچنان به سازمان مجاهدین خلق ابراز وفاداری کردند، شرکت کرد و جان آنان را گرفت.
او همچنین به اعمال شکنجه و رفتارهای غیرانسانی با زندانیان متهم شده است.
بر اساس کیفرخواست، دادستانها بر این باورند که میان درگیری مسلحانه مجاهدین علیه جمهوری اسلامی در آن زمان و این اعدامهای جمعی ارتباط وجود داشت و به همین دلیل، این کشتار بهمنزله نقض قوانین بینالمللی و «جنایتی آشکار» محسوب میشود.
در این کیفرخواست همچنین ذیل اتهام «قتل» آمده است که رهبران جمهوری اسلامی از مدتی قبل، تصمیم گرفته بودند سایر زندانیان سیاسی در زندانهای ایران را که به گروههای گوناگون چپگرا تعلق داشتند، اعدام کنند و تعداد زیادی از این زندانیان در این بازه زمانی چندروزه در زندان گوهردشت کرج اعدام شدند.
در کیفرخواست آمده است از آنجا که جنایت علیه بشریت تا هفت سال پیش در سوئد جرمانگاری نشده بود، این اعمال بهعنوان «قتل» طبقهبندی شده است.
کریستینا لیندوف کارلسون، دادستان استکلهم، در همین زمینه گفت از آنجا که سوئد صلاحیت جهانی برای بررسی نقض قوانین بینالمللی را دارد، این کشور اکنون هم فرصت و هم تعهد ویژه برای پیگرد قانونی این جرایم را داراست.
پیشتر قرار بود دادگاه حمید نوری در ۱۸ خرداد ۱۴۰۰ برگزار شود اما به درخواست وکیل او و با موافقت دادستان و دادگاه، بهمدت دو ماه به تعویق افتاد و این جلسات از ۱۹ مرداد آغاز خواهد شد.
گفته میشود محاکمه حمید نوری بزرگترین دادگاه تاریخ سوئد است که در ۸۹ جلسه ادامه خواهد داشت.
در دادگاه حمید نوری در سوئد، چهار دادستان اتهامهای نوری را مطرح میکنند و شاکیان این متهم کشتار زندانیان سیاسی در سال۶۷ نیز با سه وکیل مدافع در دادگاه حضور خواهند داشت.
اعدامهای گروهی سال ۱۳۶۷ به فرمان روحالله خمینی، رهبر وقت جمهوری اسلامی، و با اعزام هیاتی به زندانها انجام شد، هیاتی که به «هیات مرگ» شهرت دارد.
اعضای شناختهشده هیات مرگ در جریان کشتار زندانیان سیاسی در تابستان سال۶۷، مصطفی پورمحمدی، ابراهیم رئیسی، حسینعلی نیری، مرتضی اشراقی همراه شماری از دادیاران و روسای زندانهای ایران بودند.
ابراهیم رئیسی چند روز دیگر کار خود را بهعنوان رییسجمهوری ایران آغاز میکند.
پیکر بسیاری از اعدامشدگان در گورهای جمعی در شهرهای گوناگون ایران مانند تهران، اهواز و رشت به خاک سپرده شدند. خانواده زندانیان سیاسی که در جریان کشتار تابستان۶۷ اعدامشدند با گذشت بیش از سه دهه، هنوز هم نمیدانند این افراد کجا به خاک سپرده شدهاند.
گروهی از کارشناسان حقوق بشر سازمان ملل در اقدامی بیسابقه، در شهریور ۱۳۹۹ به دولت ایران هشدار دادند که تخلفهای حقوق بشری پیشین و ادامهدار این کشور در مورد پرونده کشتار زندانیان در تابستان ۱۳۶۷ میتواند جنایت علیه بشریت محسوب شود و اگر این تخلفها ادامه پیدا کند، تقاضای تحقیق بینالمللی خواهند کرد.