همزمان با بالا گرفتن واکنش‌ها به مسدود شدن پیام‌رسان «سیگنال» در ایران و اعتراضات گسترده ضد دولتی در روسیه، سرگئی لاوروف و محمدجواد ظریف، وزرای خارجه دو کشور، ‌توافقنامه همکاری در حوزه امنیت سایبری و اطلاعات امضا کردند.

لاوروف روز سه‌شنبه هفتم بهمن‌ماه طی یک نشست مطبوعاتی مشترک با ظریف در مسکو ضمن اعلام این خبر گفت: «این سند به ما فرصت می‌دهد تا فعالیت‌های خود را با توجه به اهمیت روزافزون مسائل سایبری و تاثیر فزاینده آن‌ها بر روابط بین‌الملل و همچنین شرایط در کشورهای مختلف هماهنگ کنیم.»

ظریف نیز درباره سفرش به خبرنگاران گفت: «روابط ایران و روسیه اقتضا می‌کند تماس‌ها به صورت مرتب و مستمر ادامه داشته باشد، همه‌گیری کرونا هم موجب نمی‌شود ما این تماس‌ها را متوقف کنیم.» 

جزییاتی کاملی از این توافق و زمینه‌های همکاری دو کشور در آن منتشر نشده، اما لاوروف می‌گوید هدف از آن «تضمین امنیت اطلاعات» است.

پایگاه خبری آی‌اف‌پی، درباره زمینه‌های مورد اشاره در این توافق به «مبارزه با جرایم فناوری اطلاعات و ارتباطات»، «کمک‌های فنی و فناوری» و همچنین «هماهنگی و همکاری در سازمان‌های منطقه‌ای و بین‌المللی برای تامین امنیت ملی و بین‌المللی» اشاره کرده است.

هر دو کشور ایران و روسیه با مساله اعتراضات سراسری مخالفان و مقابله منتقدان و مخالفان با حکومت از طریق رسانه‌های اجتماعی مواجه بوده و هستند.

در روسیه طی روزهای گذشته همزمان با اعتراضات مخالفان دولت در شهرهای مختلف اندری کلیموف، سناتور این کشور، دولت‌های خارجی را متهم به دست داشتن در سازماندهی آن از طریق فضای دیجیتال کرده بود.

تاس به نقل از این مقام روس نوشت «برای جذب روس‌ها به مشارکت در رویدادهای غیرقانونی،‌ روی بسترها و پیام‌رسان‌های دیجیتال تمرکز شده بود.»‌ 

این اعتراضات پس از بازگشت الکسی ناوالنی، چهره برجسته مخالف دولت پوتین،‌ به کشور و بازداشتش از سوی ماموران امنیتی صورت گرفت. دست‌کم سه هزار نفر از جمله خبرنگاران و فعالان مدنی از سوی پلیس روسیه بازداشت شده‌اند.

در ایران نیز حکومت در دی‌ماه سال ۱۳۹۶،‌ مردادماه ۱۳۹۷ و آبان‌ماه ۱۳۹۸ با اعتراضات گسترده به وضعیت معیشتی، اقتصادی و سرکوب‌های سیاسی مواجه بوده است. مقام‌های حکومت نیز بارها بر سازماندهی اعتراضات سراسری از طریق رسانه‌های اجتماعی و ضرورت مقابله با آن تاکید کرده‌اند.

دولت‌های ایران و روسیه پیش از این برخی بسترهای رسانه اجتماعی و پیام‌رسان‌هایی از جمله تلگرام را که دارای محبوبیت بالایی هستند، با دستور قضایی مسدود کردند. فیلتر تلگرام در دو کشور به صورت مشابه با حکم قضایی در سال ۱۳۹۷ صورت گرفت.

با این حال در خردادماه امسال سازمان ارتباطات روسیه اعلام کرد فیلتر تلگرام رفع می‌شود.

استقبال مسکو از بازگشت آمریکا به برجام

 

در جریان دیدار وزرای خارجه دو کشور،‌ لاوروف همچنین اعلام کرد در صورت بازگشت آمریکا به برجام روسیه از آن استقبال می‌کند.

او اشاره کرد: «ما اظهارات زیادی را از تیم جو بایدن شنیده‌ایم که مربوط به برنامه‌های سیاست خارجی او است. در این اظهارات به ویژه به برنامه‌های بازگشت به انطباق با برنامه جامع اقدام مشترک اشاره شده است.»

وزیر خارجه روسیه افزود: «اگر این اتفاق بیفتد، ما مطمئنا از آن استقبال خواهیم کرد.»

تیم جو بایدن با آنکه بر احیای برجام تاکید کرده، اما اشاره داشته که اجازه نخواهد داد ایران به سلاح اتمی دست پیدا کند. آمریکا از ایران خواسته تا به تعهدات برجامی خود بازگردد، تهران نیز در مقابل خواستار لغو تمامی تحریم‌های ایالات متحده شده است.