سخنان اخیر محمد خوراکیان، معاون شورای‌عالی فضای مجازی درخصوص اینترنت و زیرساخت‌های فناوری، بار دیگر سیاست و نگاه کلی نظام ایران نسبت به این حوزه را نمایان کرد.

محمد خوراکیان در همایشی که به‌همت معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان برگزار شد، ابزارهای فضای مجازی را «استعمار نوین» خواند و گفت: «کارکردهای [فضای مجازی] دام استکبار جهانی برای کشورهای دیگر است. دیگر برای چپاول کشورها نیازی به ناو و سرباز نیست، بلکه با این پلتفرم‌ها به سادگی این امر ممکن خواهد شد.»

این همایش که با نام «حقیقت مجازی» در شهر مشهد برگزار شد، قرار است در قالب یک سلسله همایش به طرح نظرات افراد شاخص حکومت در‌خصوص خطرات اینترنت بپردازد.

خوراکیان با اشاره به سلطه آمریکا بر لایه‌های مختلف اینترنت عنوان کرد: «اصلی‌ترین عرصه برای ورود به فضای مجازی سیستم‌عامل است. در سال ۲۰۰۹ در جهان هفت سیستم‌عامل وجود داشته است. آمریکایی‌ها سیاستی را در جهان اتخاذ کردند که اندروید سهم به‌سزایی در کاربران سیستم‌های عامل پیدا کند. اکنون ۸۴ درصد سیستم‌های عامل جهان از آن اندروید است.»

او حوزه پیام‌رسان‌ها را بستری در اختیار آمریکا توصیف کرد و، به‌غلط، «وایبر» را پیام‌رسانی آمریکایی دانست. پیام‌رسان وایبر را در سال ۲۰۱۰ چندنفر اسرائیلی پایه‌گذاری و راه‌اندازی کرده‌اند و در سال ۲۰۱۴، شرکت چندملیتی ژاپنی راکوتن آن را خریداری کرده است.

اما نکته جالب‌توجه در صحبت‌های معاون شورای‌عالی فضای مجازی، اشارات و انتظارات او نسبت به تلگرام بود. خوراکیان در‌خصوص این پیام‌رسان گفت: «مساله‌ای که ما با تلگرام داشتیم آن بود که چرا از نقش پیام‌رسان خارج شدی و وارد اقتصاد شده‌ای؟ چرا پول درست می‌کنی؟ جواب آن‌ها این بود که کاری به قوانین کشورها نداریم و دنبال ایجاد یک قلعه دیجیتال هستیم. چندی بعد پول مجازی ارائه می‌شد و اگر کسب‎‌وکار مردم بر پایه آن شکل می‌گرفت و سپس این پول ناپدید می‌شد، کسی پاسخگو نبود.»

مقامات حکومت ایران بارها فیلترینگ تلگرام را به موضوع عرضه ارز دیجیتالی این پیام‌رسان ربط داده‌اند تا فشارها نسبت‌به دلایل مسدود شدنش، به سمت خود این پیام‌رسان معطوف شود. این در حالی است که نه‌تنها پول مجازی این پیام‌رسان هنوز عرضه عمومی نشده، بلکه در اسفند سال ۱۳۹۶ (دو ماه پیش از فیلتر دائم این پیام‌رسان در ایران) مدیران تلگرام فهرست کشورهایی را که امکان خرید‌و‌فروش «گرم» ندارند منتشر کردند، که نام ایران نیز میان آن‌ها دیده می‌شد. بنابر این عجیب است که با وجود گذشت ماه‌ها از این مساله، هنوز برخی مقامات برای توجیه مسدود شدن تلگرام در ایران مسائلی غیر از دلایل سیاسی را عنوان می‌کنند.

محمد خوراکیان از عدم امکان دسترسی به داده‌های خصوصی کاربران تلگرام نیز شکایت کرده و حرکت مدیران این پیام‌رسان را وقیحانه توصیف کرده است: «[تلگرام] با کمال وقاحت اطلاعات خود را رمزنگاری می‌کند و از دادن این اطلاعات به دولت‌ها، که متولی فرهنگ و دین جامعه هستند، خودداری می‌کند.» این مساله در حالی مطرح می‌شود که حتی پیش از ایجاد شبکه تحویل محتوایِ تلگرام (CDN) مقامات ایران بارها به‌دلیل خروج پهنای باند از طریق این پیام‌رسان و عدم نگهداری داده‌ها در داخل مرز، در‌صدد فیلتر آن بودند.

خوراکیان در جای دیگری از صحبت‌های خود درآمد سالانه شرکت اپل را، به‌اشتباه، ۱۰۰۰ میلیارد دلار عنوان کرد و گفت این در حالی است که فروش سالانه نفت ایران فقط ۵۰ میلیارد دلار است.

او در پایان سخنانش، از حوزه علمیه خواست تا ضمن گوشزد خطرات اینترنت به مردم، به انتشار و ارائه درسنامه زندگی مومنانه در فضای مجازی بپردازد.