ایرانیان به کدام پیامرسان روی خواهند آورد؟
خرداد سال گذشته بود که یک تیم چهار نفره مسلح با ورود به مجلس شورای اسلامی ایران و با هدف قرار دادن تعدادی از نیروهای حفاظت مجلس به تیراندازی پرداختند. در جریان این عملیات تروریستی یک نفر از چهار فرد مسلح دستگیر، ۱۲ تن کشته و ۴۲ نفر زخمی شدند.
همزمان با انجام عملیات تروریستی حمله به مجلس شورای اسلامی، خبرگزاری اعماق وابسته به داعش فیلمی را از عاملان حمله تروریستی بر روی رسانه خود قرار داد که در آن مشخص بود که این افراد حمله به مجلس شورای اسلامی را به وسیله تلگرام برنامه ریزی کردهاند. انتشار این فیلم سرآغاز جدی برای جدال میان قوه قضائیه و وزرات ارتباطات بر سر فیلترکردن تلگرام شد.
محمدجعفر منتظری، دادستان کل کشوربه محمد جواد واعظی که آن زمان وزیر ارتباطات بود هشدار داد که وزارت ارتباطات وظیفه دارد فضای مجازی را رصد کند و خطراتی را که از این ناحیه متوجه جامعه، جوانان و خانوادههاست و دغدغه رهبر ایران هم هست، تبیین و اعلام کند. دادستان کل کشور از وزارت ارتباطات خواست تا مطیع قانون باشد.
هشدار داداستانی هم نتوانست وزارت ارتباطات را به فیلتر کردن تلگرام وادار کند. محمود واعظی در مقابل فشارهای وارده مبنی بر فیلتر کردن تلگرام گفت: «مگر میشود مردم را از استفاده از شبکههای مجازی منع کرد. و دلیلی برای فیلتر کردن تلگرام وجود ندارد».
با روی کار آمدن دوباره حسن روحانی بهعنوان رئیس جمهور و تعیین کابینه جدید، اینبار محمدجواد آذری جهرمی سیبل قوه قضائیه و برخی از نمایندگان مجلس برای فیلترینگ تلگرام شد.
تظاهرات اعتراضی از ۷ دی ۹۶ که از مشهد و شهرهای دیگر استانها خراسان آغاز و به دیگر شهرها منتقل شد، بار دیگر مسئله فیلتر شدن تلگرام را مطرح کرد. برای چند روز برخی از شبکههای اجتماعی از جمله تلگرام و اینستاگرام توسط حکومت مسدود و فیلتر شد. ۴۰ میلیون ایرانی که بهعنوان کاربر تلگرام بودند وبسیاری از آنان تلگرام محل درآمدشان محسوب میشد با این اتفاق، ضررهای بسیاری متوجه دیدند.
آذرجهرمی، جوان ترین وزیر کابینه روحانی از مردم عذرخواهی کرد و گفت که مشکل فیلترینگ تلگرام را حل خواهد کرد. حسن روحانی نیز نسبت به فیلتر شدن تلگرام واکنش نشان داد و از وزیر ارتباطات خواست هر چه سریعتر به این مشکل رسیدگی کند.
تلگرام و اینستاگرام بار دیگر بر روی کاربران اجتماعی شان گشوده شد، اما این پایان ماجرا نبود. مسئولان قوه قضائیه و برخی نهادهای امنیتی و همچنین بعضی از نمایندگان مجلس، تلگرام را عامل این تجمعات مردمی عنوان کردند.
زمزمههای فیلترینگ تلگرام قویتر شد و حکومت در صدد جایگزینی برای تلگرام برآمد. بهروز نعمتی، سخنگوی هیات رئیسه مجلس ایران، روز پنجشنبه ۱۴دیماه گفت که مجلس موافق فیلتر کردن تلگرام نیست، ولی جهت رفع فیلترینگ، تلگرام باید تعهد دهد که امنیت کشور را مورد توجه قرار دهد.
نعمتی با تاکید بر اینکه فیلتر کردن تلگرام در روزهای اخیر به کسبوکار بسیاری از مردم لطمه زده، افزود که دولت در تلاش است تا سیستم جایگزینی برای تلگرام پیدا کند.
همزمان با اعتراضات مردمی، رضا تقی پور، عضو شورای عالی فضای مجازی ایران از راه اندازی پنج نرمافزار پیامرسان داخلی از جمله «سروش»، «ویسپی»، «گپ»، «آی گپ» و «بیسفون» خبر داد و گفت که آنها جایگزین تلگرام میشوند.
مسدود شدن تلگرام تا پایان فروردین
خبرمسدود شدن تلگرام تا پایان فروردین ماه سال جاری از سوی رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی اطلاع رسانی شد.
علاءالدین بروجردی، روز شنبه ۱۱ فروردین، اعلام کرد که تصمیم از مدار خارج کردن تلگرام در بالاترین سطح اتخاذ شده است.
بروجردی نیز همانند برخی دیگر از مسئولان حکومت، نا آرامیهای اخیر را به تلگرام نسبت داد و گفت: «ممکن است تعداد مشترکین سروش سه میلیون باشد و تعداد مشترکین تلگرام چهل میلیون، اما این تعداد سرریز میشوند؛ وقتی تلگرام از مدار خارج شد، مردم به یک سامانه ملی روی میآورند».
نبود امنیت و حفظ حریم خصوصی در پیام رسان سروش
«سروش» یکی از پیامرسانهایی است که حکومت جمهوری اسلامی تمام تلاش خود را کرده که بتواند در جامعه این اعتماد را بهوجود بیاورد که مردم از این پس به جای تلگرام از این پیام رسان داخلی استفاده کنند. پیام رسانی که متعلق به صداو سیمای جمهوری است و به دفعات از این رسانه تبلیع میشود.
میلاد نوری که یک کارشناس فناوری اطلاعات است، چند روز پیش در کانال تلگرامی و صفحه توییتر خود دست آز نبود امنیت و حفظ حریم خصوصی در پیام رسان سروش سخن گفت.
نوری در کانال تلگرام خود نوشت: «به درخواست دوستان اپلیکیشن پیامرسان سروش را بررسی کردم. سروش در یک اقدام بسیار غیرحرفهای از شماره موبایل افراد به عنوان آیدی استفاده کرده و در پاسخ وبسرویسها، شما میتوانید شماره موبایل مدیران کانالها و اعضای گروهها رو مشاهده کنید که از نظر امنیتی فاجعه ست».
با منتشر شدن گفتههای این کارشناس فناوری، میثم سیدصالحی، مدیر پیامرسان سروش بلافاصله در صفحه توییتر خود واکنش نشان داد. سیدصالحی نوشت: «مشکل ادمینها حل شد. اعتماد در خانواده سروش قیمت خود را دارد و بهای آن فقط و فقط صداقت است. نمایش شماره ادمین کانال، به معنای هک شدن نیست؛ اما در فرهنگ کاربران عزیز ایرانی یک ایراد مهم است که بابت آن از همه پوزش میطلبیم».
برگ برنده روی میز جهرمی
عذرخواهی مدیر این پیام رسان داخلی برگ برندهای شد بر روی میز وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات. جهرمی درکانال تلگرامی منسوب به وزارتخانه متبوعش نوشت: «یکی از مراحل رشد هر سامانهای، ارائه محصول و ارزیابی است. جای دوستان سروش بودم، همین امروز به کسی که این اشکال را گزارش کرده جایزه میدادم و مسابقهای میگذاشتم تا سایر اشکالات را نیز گزارش کنند».
اما این پایان ماجرا نبود و نوری کارشناس فناوری کوتاه نیامد. او به تمام اپلیکیشن هایی که قرار است جایگزین تلگرام بشوند هشدار داد که حواسشان به اپهایی که در اختیار مردم میگذارند باشند. او هدف از انتشار باگ سروش را رفع باگ، ارتقای این اپ و تلنگر به سایر اپهای ایرانی عنوان کرد و متذکر شد که حواسشان به موارد مشابه باشد.
حال باید دید تا پایان فروردین ماه که تنها یک هفته باقی است تکلیف ۴۰ میلیون کاربر ایرانی چه خواهد شد و چه تعداد از این افراد به پیام رسان داخلی اعتماد کرده و در آن سرمایه گذاری خواهند کرد.