ظریف: اجازه نمیدهیم آمریکا برجام را با هزینهی ایران، اجرا یا نقض کند
محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجهی ایران، یکشنبه شب (۲۹مرداد)، دربرنامهی «گفتوگوی ویژهی خبری» شبکهی دوی سیما گفت نباید اجازه دهیم که آمریکا، برجام را با هزینهی ایران، اجرا یا نقض کند. او افزود: «این سیاستی است که از روند اجرایی برجام با علم به بدعهدیهای آمریکا با آن مواجه بودیم».
وزیر امور خارجهی ایران، با اشاره به اینکه برجام سندی است که براساس بیاعتمادی به آمریکا نوشته شده و مواردی که در برجام آورده، بهگونهای نوشته شده است که مانع از بدعهدی میشود، تصریح کرد: «آمریکا زمانی میتواند در جامعهی جهانی موفق شود که بتواند جمهوری اسلامی را بهعنوان طرفِ بدعهد نشان دهد و ما زمانی میتوانیم به موفقیت دست پیدا کنیم که نشان دهیم، جمهوری اسلامی ضمن داشتن انتخابها و فرصتهای متعدد، به تصمیمات و تعهدات قبلی خود متعهد است؛ البته اجرای تعهدات قبلیاش را تا زمانی که در جهت منافع ایران باشد، ادامه خواهد داد و این سه هدفی است که بهمنظور نشان دادن قابل اعتمادبودن ایران و اینکه ایران همیشه به تعهدات خود پایبند بوده است و آمریکا مدام از تعهداتش سرپیچی می کند، پیگیری کردهایم».
جواد ظریف در ادامهی این گفتوگو، از توان جمهوری اسلامی برای بازگشت به شرایط پیش از برجام گفت و خاطرنشان کرد: «در تدبیرهایی که در برجام صورت گرفته و تدبیرهایی که در مصوبهی مجلس شورای اسلامی دیده شده، حفظ توانمندیها و آمادگی برای اینکه در صورت ضرورت بتوانیم به شرایط بسیار پیشرفتهتر از ابتدای برجام برگردیم، از نظر توان هستهای و این توانمندیها موجود است».
حسن روحانی ۱۴ مردادماه در مراسم تحلیف دومین دور ریاست جمهوری خود، تصریح کرد که ایران آغازگر نقض برجام نخواهد بود؛ اما در مقابل تداوم بدعهدیهای آمریکا نیز ساکت نخواهد نشست. رئیس جمهوری ایران، روز سهشنبه ۲۴ مرداد نیز در مجلس شورای اسلامی تهدید کرد که اگر آمریکا برجام را نقض کند، ایران در مدت زمانی کوتاه، نه در مقیاس هفته و ماه، بلکه در مقیاس ساعت و روز، به شرایطی بسیار پیشرفتهتر از زمان شروع مذاکرات بازخواهد گشت.
-
آمریکا از سر لطف وارد مذاکرات برجام نشد
جواد ظریف، در ادامهی این گفتوگو، به رویکرد آمریکا برای مذاکره با ایران دربارهی برجام اشاره کرد و گفت: «دولت قبلی آمریکا از سر لطف به ایران، وارد مذاکره و برجام نشد؛ بلکه چون همهی راههای دیگر را امتحان کرد و به درِ بسته خورد، ناچار پای میز مذاکره آمد. مردم ما با حضور در پای صندوقهای رأی در سال ۹۲، به آمریکا اعلام کردند که سیاستهایش محکوم به شکست است».
ظریف افزود: «برجام توافق دوجانبه میان ایران و آمریکا نیست؛ بلکه توافقی است که مورد تأیید جامعهی بینالمللی و شورای امنیت سازمان ملل متحد است و بهگونهای نیست که آمریکا بتواند تصمیم بگیرد فردا از برجام خارج شود». او تأکید کرد: «انتخابهای ما در برجام بسیار مهم است و این انتخابها، مسیر برجام را برای همهی طرفها هزینهبر کرده است».
وزیر امور خارجهی ایران، افزود: «اگر آمریکا بخواهد از برجام خارج شود، به انزوای این کشور در دنیا میانجامد و این واقعیتی است که میتوان با برنامهریزی درست ما و جذب سرمایهگذاری بیشتر ازسوی اروپا و همکاری بیشتر اتحادیهی اروپا در زمینهی اجرای برجام، عدم خروج آمریکا را تضمین کند و تأثیر منفی خروج آمریکا، بسیار بیشتر از تأثیر منفی برای ایران است؛ لذا منافع ایران از برجام، با حضور آمریکا یا بدون آن، برقرار خواهد بود». ظریف دربارهی رویکرد اتحادیهی اروپا درخصوص برجام هم گفت: «اروپاییها در شرایط فعلی تمایل دارند اجرای برجام را ادامه دهند؛ آن هم بدون توجه به سیاستهای لحظهای آمریکا برای خروج از برجام».
دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، از منتقدان جدی برجام است که هم در جریان مبارزات انتخاباتی و هم، پس از پیروزی در انتخابات ریاستجمهوری، بارها آن را «بدترین توافق ممکن» خوانده است که باید پاره شود. تیم دونالد ترامپ، از جمله رکس تیلرسون، وزیر خارجه و جیمز متیس، وزیر دفاع او نیز اگرچه از منتقدان جدی برجامند، اما پایبندی آمریکا به این توافق را خواستارند. رکس تیلرسون، وزیر خارجهی آمریکا، ۱۱ مرداد، برای اولین بارگفت که در زمینهی سیاست خارجی، بهخصوص برجام، با دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، اختلاف نظرهایی دارد.
دولت آمریکا، دو بار پایبندی ایران را به توافق برجام تأیید کرده؛ اما همزمان، تحریمهایی را علیه آنچه که رفتارهای «بیثباتکننده»ی جمهوری اسلامی خوانده، اعمال کرده است. واشنگتن میگوید رفتار جمهوری اسلامی، ازجمله نقش این کشور در بحرانهای سوریه، یمن، عراق و لبنان، باعث بیثباتی در منطقه است و نقض روح برجام بهشمار میرود.
درمقابل، تهران نیز شکایتی را علیه آمریکا تسلیم کمیتهی نظارت بر نقض احتمالی برجام کرده و در آن، آمریکا را به نقض برجام متهم کردهاست. در همین راستا، مجلس شورای اسلامی، روز ۲۳ مردادماه، طرح مقابله با تحریمهای جدید آمریکا در منطقه را تصویب کرد. در این طرح، تحریم برخی اشخاص و نهادهای آمریکایی، تقویت مالی فعالیت موشکی سپاه و سپاه قدس و وزارت اطلاعات در نظر گرفته شده است.