از اخبار و گزارش‌های رسیده و واکنش‌های منفی اصلاح طلبان در شبکه‌های اجتماعی چنین به‌ نظر می‌رسد که روحانی برخلاف انتظارات اصلاح طلبان روندی غیرمتعارف را در پیش گرفته و در چینش کابینه راهی بسیار متفاوت از روند فضا و شعارهای انتخاباتی‌اش در پیش گرفته است .

از مجموعه خبرها و نوع  واکنش‌ها به نظر می‌رسد برخی از خطوط کلی کابینه جدید مشخص است برخی از ویژگی‌های  کابینه جدید عبارتند از:

در وهله نخست او معاونش جهانگیری را در نقطه کور قرار داده و در ترکیب کابینه جدید به او امکان مشارکت فعال در چینش کابینه را نداده است و درحوزه اقتصاد از قبول پیشنهاد جهانگیری برای ایجاد یک کابینه منسجم اقتصادی برای مقابله با مساله رکود و بیکاری خودداری ورزیده و سعی کرده درحوزه اقتصاد از افراد نزدیک به خود مانند نوبخت‌، نهاوندیان و شریعتمداری استفاده کند.

در وهله دوم در حوزه فرهنگ و آموزش و پرورش و آموزش عالی نیز از انتخاب اصلاح‌طلبان نامدار و یا قدرتمند خودداری کرده و افرادی را برگزیده است که مورد موافقت رهبر نیز قرار گرفته‌اند و مخالفتی با آنها وجود نداشته است.

در وهله سوم در حوزه انتخاب وزیر زن، موضوع به طور کلی فعلا کنار گذاشته شده است و به خاطر توصیه نهادهای قدرت خانم مولاوردی نیز که فعالیت شایان توجهی در معاونت امور زنان داشته است  آز آن سمت کنار گذاشته شده  و به شغل دیگری گمارده خواهد شد . حتی احتمال کنار گذاشتن خانم ابتکار نیز مطرح شده است.

در وهله چهارم در حوزه سیاست نیز رحمانی فضلی یک اصول‌گرای میانه که کاندیدای مطلوب رهبر و علی لاریجانی است را به عنوان وزیر کشور انتخاب کرده که سکان کنترل  قلب سیاست داخلی کابینه  را در دست خواهد داشت. رحمانی فضلی در مورد بسیاری از موضوعات از جمله انتخاب استاندارها و نحوه برگزاری انتخابات مورد انتقادات شدید اصلاح طلبان قرار دارد.

از آنچه گفته شد مشخص است که حضوراصلاح طلبان بر خلاف انتظارها کاهش یافته و کلا کابینه به سمت راست میانه متمایل شده است.

ملاقات‌های حسن روحانی با سران سپاه و سران دو قوه نیز که در روزهای گذشته انجام شده و سخنانی که در این ملاقات‌ها بیان شده نشان از تغییراتی است که روحانی در جهت خود داده است  اما چرا روحانی چنین شیفتی انجام داده است؟ ناظران سیاسی از جنبه‌های متفاوتی به این موضوع پرداخته‌اند  و دلائل متفاوتی برای آن ذکر کرده‌اند :

الف- در جستجوی رهبری نظام

برخی معتقدند که حسن روحانی چشم به افق‌های بالاتری در قدرت دوخته است و دستیابی به رهبری برخلاف انتخابات ریاست جمهوری که نیازمند رای مردم است، نیاز به لابی در کریدورهای قدرت دارد.  با توجه به شانس کم شاهرودی و صادق لاریجانی و نیز فاصله گیری و هراس جناح راست سنتی از قدرت گیری سپاه ، روحانی فکر می‌کند می‌تواند جناح‌های اصول‌گرای سنتی را پشت سر خود یباورد و فکر می‌کند که در چنین وضعیتی شانس او برای جانشینی رهبری نظام به طرز قابل توجهی افزایش می‌یابد.

لذا برای این کار در چینش کابینه به جای اینکه به اصلاح طلبان امتیاز دهد به راست میانه و سنتی امتیاز می‌دهد و در عوض رای مساعد آنها در مجلس خبرگان را برای مقام رهبری جذب خواهد کرد از دید روحانی اتحاد آنها سبب ایزوله شدن راست تندرو و جناح‌های تند سپاه و نیز تندروهای اصلاح طلب خواهد شد. بنابراین حتی بعید نیست در چنین مصالحه‌ای اصلاح‌طلبان کنار زده شوند و حتی ممکن است روحانی برای انتخابات بعدی ریاست جمهوری با تاکتیک ایزوله سازی جهانگیری ممکن است که از کاندیداتوری علی لاریجانی حمایت کند.

ب- راه حلی ناگزیربرای پیشبرد امور

گروهی از ناظران نیز به موانع ساختار سیاسی  برای تغییر جهت روحانی اشاره می‌کنند. روحانی علیرغم شعارهایش درمورد اینکه کابینه باید برآیند آرا مردم باشد اما با توجه به چالش‌ها و درگیری‌های لفظی و غیر لفظی چه رسمی و غیررسمی که با نهاد رهبری و سپاه داشته، به‌خوبی دریافته است با توجه به چالش‌هایی که برای برجام از سوی کنگره آمریکا ایجاد شده و نیز مشکلات منطقه‌ای با عربستان و دیگر کشورهای حوزه خلیج فارس او در وضعیتی قرار ندارد که سطح درگیری‌های خود را با نهادهای قدرت افزایش دهد، زیرا ممکن است با کارشکنی‌های آنها روبرو شود و در اخلال و کارشکنی نهادهای قدرت هم امکان جذب سرمایه‌گذاری کاهش می‌یابد و هم حل مساله رکود و اشتغال به محاق خواهد رفت. لذا روحانی در این مرحله ترجیح می دهد با آنها همکاری کند و نظر مساعد آنها را جلب کند تا بتواند موانع کار اجرایی و پیشبرد امور را از سر راه بردارد.  از دید این ناظران دیدار نمایندگان سپاه نیز نشانه‌ای از این همراهی است و جایزه نخست وی در برابر انعطاف در چینش کابینه بوده است. به عبارتی دیگر هرچند رهبر و دیگرنهادها نتوانستند فرد مورد نظرشان را به قدرت برسانند، از طریق    چینش و کنترل کابینه بخش‌هایی از سوداهای خود را محقق می‌سازند.

ج- هراس روحانی از گیوتین آماده فرود بر فراز نقاط ضعف

برخی  دیگر از ناظران معتقدند بخاطر مساله حسن فریدون که با اتهامات سنگین مالی روبرو است و پرونده‌ای که حتی ممکن است پای روحانی هم به آن کشیده شود و نقاط ضعف دیگری که ممکن است داشته باشد مانند وضعیت فرزندانش که دهقان رییس ستاد قالیباف اشاره مختصری به آنها کرد و یا سوابق تند مواضع امنیتی‌اش مانند ویدیویی که یک روز قبل از انتخابات در مورد مواضعش در انحلال ارتش منتشر شد. روحانی برای حفظ موقعیت و شهرت خود و برادرش که تنها فرد معتمد وی به شمار می‌رود، برای جلوگیری از فرود گیوتین آماده نهادهای قدرت بر سر این نقاط به خواست آنها در چینش کابینه تن داده است.

د – کسب هویت وتشکیل جبهه جدید جدا از اصلاح طلبان   

برخی از ناظران معتقدند روحانی با این اقدام می‌خواهد در مسیر کسب هویت سیاسی و فکری خود گام بردارد. برای حرکت در این جهت وی با تلاش نمایندگان هوادارانش در مجلس فراکسیون مستقلین را ایحاد کرد و 50 نفر از فراکسیون امید را به سمت تشکل جدید سوق داد.

از طرفی او بعد از مرگ رفسنجانی و رای بالایی که کسب کرده است می‌خواهد تمایزش را با دیگران به نمایش بگذارد. وی همچنین از فشارهای اصلاح طلبان خسته شده است که در انتخابات 96 در آخرین لحظه با تهدید او موافقت وی را برای حضور جهانگیری در انتخابات  گرفتند و با حضور درخشان جهانگیری در مناظرات انتخاباتی، توقعات جهانگیری برای اداره کشور افزایش یافته است. زیرا روحانی خود رییس جمهور پرکاری نیست و ترجیح می‌دهد پیگیری امور را به دیگران واگذار کند. به عبارت دیگر بعد از انتخابات روحانی می‌خواهد بگوید من خودم هویت مستقلی دارم که اصلاح طلبان باید دنبال من بیایند نه اینکه من دنباله‌رو آنها شوم. بنابراین انتخاب کابینه در این جهت پیام‌های خود را به جامعه و ساختار قدرت منتقل می‌کند.

در مجموع هفته آینده  ترکیب نهایی کابینه مشخص خواهد شد و به هردلیلی که روحانی دست به این اقدام زده باشد از هم اکنون سطح گفتارهای انتقادی درمحافل سیاسی اصلاح طلبان ایران و رسانه‌های اجتماعی از روحانی در حال افزایش یافته است و به عبارتی ناقوس پایان ماه عسل اصلاح طلبان را با وی به صدا درآورده است. تضاد میان وی با اصلاح طلبان باعث خوشحالی و آرامش خاطر نهاد رهبری و دیگر نهادهای ساختار قدرت است که از اتحاد و همبستگی جریانات اصلاح طلب و راست میانه در هراسند .