دانش‌آموزها و نوجوانان آلمانی نگران زمین و آینده این سیاره‌اند، برای همین هزاران نفر از آن‌ها آگاهانه کلاس‌ها درس را تعطیل کردند و به خیابان آمدند تا توجه مسئولان را به مسائل زیست‌محیطی جلب کنند.

آن‌ها که نگران تغییرات اقلیمی و زیست‌محیطی‌اند از طریق رسانه‌های اجتماعی، همانند فیس‌بوک و واتس‌اپ، توانستند هم‌فکران خود را در سراسر آلمان پیدا کنند و در تظاهراتی با عنوان «جمعه‌ها برای آینده» به خیابان‌ها بیایند.

اعتراض دانش‌آموزهای آلمانی بخشی از یک جنبش جهانی است که آغازگر آن یک دانش‌آموز پانزده ساله سوئدی به نام گرتا تونبرگ بود. او توانست با سازماندهی اعتصابی چند‌هفته‌ای در مدارس، نه تنها توجه افکار عمومی جهان را به مساله تغییرات اقلیمی جلب کند، بلکه به‌خاطر اهمیت کارش به کنفرانس بین‌الملی آب‌وهوا در لهستان نیز دعوت شد.

این دانش‌آموز نوجوان سوئدی در نخستین روز آغاز به کار رسمی کنفرانس اقلیمی کاتوویتسا در لهستان، گفت: «دیگر به رهبران جهان التماس نخواهم کرد به فکر آینده ما باشند. در عوض، به آن‌ها می‌گویم که تغییر در حال رخ دادن است، چه بخواهند چه نخواهند.» او همچنین گفت: «چون رهبران ما مثل بچه‌ها رفتار می‌کنند، ما باید مسئولیتی را تقبل کنیم که آن‌ها می‌بایست مدت‌ها پیش می‌پذیرفتند.»  

در حالی‌که آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، اعتراض دانش‌آموزهای آلمانی به تغییرات آب‌وهوایی و اقلیمی را ستود و کاتارینا بارلی، وزیر دادگستری، نیز این عمل را نشانه بلوغ سیاسی آن‌ها دانست، برخی از مسئولان آلمانی معتقدند جای دانش‌آموزان در مدرسه است، نه خیابان.

مرکل ضمن حمایت از دانش‌آموزهایی که برای حفاظت از محیط زیست به خیابان می‌آیند در پیامی ویدیویی خاطرنشان کرد: «اهداف زیست‌محیطی تنها زمانی تحقق پیدا خواهد کرد که از پشتوانه اجتماعی برخوردار باشد.»

از سوی دیگر، وزیر دادگستری آلمان نیز ضمن قدردانی از دانش‌آموزهایی که به‌خاطر دغدغه‌های زیست‌محیطی به خیابان می‌آیند، گفت: «تجمع این جوانان و نوجوانان عالی است و تعهد آن‌ها در قبال محیط زیست پاسخی است به پیش‌داوری‌هایی که می‌گویند جوانان کاری به سیاست و کنشگری ندارند.»

وزیر دادگستری آلمان، که به‌عنوان نامزد اول حزب سوسیال دموکرات آلمان برای انتخابات آتی پارلمان اروپا معرفی خواهد شد، همچنین اعتراض دانش‌آموزهای آلمانی به مسائل زیست‌محیطی را نشان از بلوغ سیاسی و پختگی آن‌ها دانست و خواستار کاهش سن قانونی اخذ رای به ١٦ سال شد.

یکی از خواسته‌های جنبش «جمعه‌ها برای آینده» بستن معادن زغال‌سنگ و ممنوعیت استفاده از این نوع سوخت است. اما صدراعظم آلمان با بیان این‌که «از خواسته دانش‌آموزان مبنی بر کنار گذاشتن زغال‌سنگ از چرخه مصرف آگاه است»، گفت: «برای دستیابی به اهداف زیست‌محیطی، باید جنبه‌های اقتصادی و اشتغالی را نیز در نظر گرفت.»

برخلاف صدراعظم و وزیر دادگستری آلمان که از حضور اعتراضی دانش‌آموز‌های این کشور در خیابان‌ها استقبال کردند، آنیا کارلیچک، وزیر آموزش این کشور، مخالف حضور خیابانی دانش‌آموزها در روزهای درس و مدرسه است و چنین کاری را مخل امور آموزشی و به زیان جامعه دانست.

تیس رابه، وزیر آموزش هامبورگ، نیز در واکنش به آخرین اعتراض محیط‌ زیستی دانش‌آموزها در این شهر، که با حضور بیش از سه‌ هزار نفر برگزار شد، با بیان این‌که «از جوانانی که تلاش می‌کنند دنیا را به جای بهتری برای زندگی تبدیل کنند حمایت می‌کند»، گفت: «هیچ‌کس نمی‌تواند با مدرسه نرفتن دنیای بهتری بسازد.»

برخی از دانش‌آموز‌هایی که به‌خاطر شرکت در تظاهرات، جمعه‌ها مدرسه نمی‌روند، در پاسخ به رسانه‌های آلمان گفته‌اند که قطعا دوست دارند در کلاس درس حاضر شوند، اما اکنون محیط‌ زیست مهم‌تر از ریاضی و سایر دروسی است که باید یاد بگیریم.

بحث آلاینده‌ها، هوای پاک و زغال‌سنگ، در چند ماه اخیر به یکی از بحث‌های اصلی سیاستمدارها، دولتمردان و رسانه‌های آلمان تبدیل شده است و اهمیت توجه به مسائل محیط‌ زیستی نزد افکار عمومی باعث شد که در انتخابات محلی اخیر آلمان، حزب سبزها با اقبال عمومی بیشتری مواجه شود و در ایالت بایرن بتوانند بیشترین رای را کسب کنند.

برخلاف برخی مسئولان آلمانی که با حضور دانش‌آموزها در خیابان مخالف‌اند، افکار عمومی این کشور با دانش‌آموزها همراه است و اکثر مردم از تظاهرات نوجوانان آلمانی حمایت کرده‌اند.

به گزارش هفته‌نامه اشپیگل، آژانس تحقیقاتی سیوی (Civey)، در یک نظرسنجی اینترنتی که از ٧٥٠٠ کاربر سوال کرده است، ۵۱ درصد از شرکت‌کنندگان از اعتراض‌های دانش‌آموز‌های آلمانی حمایت کرده‌اند و ۴۲ درصد با تعطیلی مدارس و حضور دانش‌آموزها در تظاهرات‌های خیابانی مخالف‌اند.

طبق همین نظرسنجی، که به سفارش هفته‌نامه اشپیگل انجام شده است، بیشتر موافق‌ها جوانان و افراد زیر ٣٠ سال و بیشتر مخالف‌ها افراد مسن بوده‌اند. میان احزاب نیز حزب سبزهای آلمان و حزب سوسیال دموکرات به‌ترتیب با ۸۶/۳ درصد و ۷۲/۷ درصد بالاترین و حزب راست‌گرای آلترناتیو برای آلمان با ۱۰/۲ درصد پایین‌ترین میزان موافقت با جنبش «جمعه‌ها برای آینده» را داشته‌اند.

هفته‌نامه اشپیگل همچنین در این گزارش نوشته است  برخلاف گذشته که جوانان آلمانی بیشتر به فکر موفقیت فردی و خوشگذرانی بوده‌اند، در سال ۲۰۱۵، علاقه‌مندی‌شان به سیاست و موضوعات سیاسی و محیط زیستی، در مقایسه با ۱۰ یا ۱۵ سال پیش، بیشتر شده است و این علاقه‌مندی رو به افزایش است.

علی‌رغم مخالفت وزیر آموزش آلمان، دانش‌آموزها و نوجوانان این کشور قصد دارند بزرگ‌ترین تجمع اعتراضی‌شان را در روز جمعه ۱۵ مارس، برابر با ۲۴ اسفند، برگزار کنند و از هم‌اکنون در تدارک و آماده‌سازی‌اند.

در حالی‌که آلمان به زغال‌سنگ، یکی از آلاینده‌ترین سوخت‌های فسیلی، به‌شدت وابسته است، یکی از خواسته‌های دانش‌آموزهای آلمانی جنبش «جمعه‌ها برای آینده» پایان بخشیدن به استفاده از زغال‌سنگ در این کشور است. برای همین است که با وجود حمایت مرکل از دانش‌آموزهای معترض، فقط ٣٠ درصد از حزب حاکم از این جنبش اعتراضی حمایت کرده‌اند.

هرچند یکی از اهداف راهبردی زیست‌محیطی آلمان توقف کامل استفاده از زغال‌سنگ برای تولید برق است، به عقیده کارشناس‌ها، تحقق این هدف می‌تواند به نابودی بسیاری از فرصت‌های شغلی در معادن زغال‌سنگ و تاسیسات وابسته به آن منجر شود.

در حالی‌که بحث آلاینده‌ها، به‌ویژه زغال‌سنگ، به یکی از موضوعات مهم روز در آلمان تبدیل شده است، شرکت‌ انرژی RWE، که بزرگ‌ترین تولید‌کننده دی‌اکسید کربن در اروپاست، از سال‌ها پیش در حال رایزنی و لابی‌گری در پارلمان‌های محلی، شهرداری‌ها، کمون‌ها و مدارس است تا مخالفت‌ها با این سوخت به‌شدت آلاینده را کم و بی‌اثر کند. اما تظاهرات‌های اخیر دانش‌آموزهای آلمانی نشان داد که تلاش‌های این شرکت برای ارائه تصویر بی‌ضرری از زغال‌سنگ حداقل در مدارس موفق نبوده است.