رضا خندان، فعال حقوق بشر و همسر نسرین ستوده، از انتقال کایلی مور گیلبرت، شهروند استرالیایی بازداشت شده در ایران به زندان قرچک ورامین خبر داد.

کایلی مور گیلبرت، استاد مطالعات اسلامی در دانشگاه ملبورن استرالیاست که در پاییز سال ۱۳۹۷ در ایران بازداشت شد. او که تابعیت دوگانه استرالیایی بریتانیایی دارد، از سوی دستگاه قضایی جمهوری اسلامی به ۱۰ سال زندان محکوم شده است. 

خندان در صفحه فیسبوک خود نوشت: «کایلی مور گیلبرت، شهروند استرالیایی  که در بازداشتگاه امنیتی زندان اوین به سر می‌برد از دو روز پیش به عنوان تنبیه به قرنطینه زندان قرچک منتقل شده است.»

به گفته رضا خندان، کایلی مور گیلبرت طی تماسی از زندان قرچک ورامین گفت که «شرایط بسیار بدی دارد» و بسیار ناامید است و نمی‌تواند غذا بخورد و افسردگی گرفته است.

علاوه بر این، مور گیلبرت درباره آخرین تماس‌ خود با پدر و مادرش، گفته است: «آخرین بار حدود یک ماه پیش با خانواده‌اش تماس گرفته است.»

در قرنطینه زندان قرچک که اکنون کایلی مور گیلبرت به آن منتقل شده است «زندانیانی با انوع جرایم از جمله قتل، مواد مخدر و مالی نگهداری می‌شوند» و به گفته رضا خندان تعداد قابل توجهی از زندانیان مبتلا به کرونا نیز در قرنطینه زندان قرچک نگهداری می‌شوند.

کایلی مور گیلبرت در دی ماه ۹۸ و ماه‌ها پس از بازداشت در ایران، با نوشتن نامه‌ای به نخست‌وزیر استرالیا، خواهان اقدام و تلاش دولت کشورش برای آزادی‌ خود شد و نسبت به بدتر شدن وضع سلامتی خود هشدار داد.

او زمستان گذشته به همراه فریبا عادل‌خواه شهروند پژوهشگر ایرانی‌فرانسوی زندانی در ایران، با نوشتن نامه‌ای ضمن اشاره به شکنجه‌های روانی و محرومیت از حقوق قانونی خود تاکید کردند که صرفا به دلیل «فعالیت‌های آکادمیک» در ایران زندانی شده‌اند و در اعتراض به وضعیتشان برای مدتی دست به اعتصاب غذا زدند.

عباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، در اوایل دی ماه سال گذشته با دفاع از حکم ۱۰ سال زندان صادر شده برای کایلی مور گیلبرت، تاکید کرد که مدرس دانشگاه ملبورن به اتهام نقض امنیت ملی ایران دستگیر شده و گفت که «حکم صادره قانونی است».

سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی همان روز به طور ضمنی بازداشت کایلی مور گیلبرت، را اقدامی تلافی‌جویانه در قبال بازداشت یک شهروند ایرانی متهم به خرید تجهیزات نظامی در استرالیا خواند و گفت: «افکار عمومی ۲۸ ماه رفتار غیرانسانی دولت استرالیا را با نگار قدس‌کنی را فراموش نمی‌کند.»

روزنامه گاردین نیز چند ماه قبل خبر داد که بر اساس نامه‌هایی که از کایلی مور گیلبرت به این روزنامه رسیده، این پژوهشگر استرالیایی ‌بریتانیایی تاکید کرده که «پس از رد پیشنهاد جاسوسی به نفع جمهوری اسلامی» بازداشت شده است.

علاوه کایلی مور گیلبرت، یک استرالیایی دیگر به نام جولی کینگ، شهروند بریتانیایی‌-استرالیایی و دوست پسر استرالیایی‌اش مارک فیرکین نیز سال گذشته در جریان سفر به ایران بازداشت شدند که پس از حدود سه ماه در سیزدهم مهر ماه ۹۸ با یک دانشجوی ایرانی به نام رضا دهباشی و متهم به ارسال تجهیزات نظامی آمریکایی از استرالیا به ایران، مبادله شدند.

ماریس پین، وزیر خارجه استرالیا، هفت ماه قبل هنگام حضور در اجلاس «رایسینا ۲۰۲۰» هند، در خصوص بازداشت گیلبرت با محمدجواد ظریف دیدار کرد. او با تاکید براینکه که کشورش اتهام‌های مطرح علیه این محقق دانشگاهی را نمی‌پذیرد گفت که بازداشت گیلبرت تحت عنوان «بازدارندگی» از نظر استرالیا غیرقابل قبول است. با این حال اقدامی برای آزادی گلیبرت انجام نشد.

محمد جواد ظریف پیشتر به صراحت از دریافت پول به ازای آزادی اتباع غیرایرانی و شهروندان دو تابعیتی یا مبادله با زندانیان مورد نظر جمهوری اسلامی سخن گفته است و برای نمونه گفته بود که «حاضر بودیم نازنین زاغری را با طلب ۴۰۰ میلیون پوندی ایران از بریتانیا مبادله کنیم.» ظریف گفت در جریان مذاکراتی که با جرمی هانت، وزیر خارجه وقت بریتانیا، داشت او گفته :«این باج‌گیری است.»