نتایج پژوهشی جدید در دانشگاه واشینگتن آمریکا نشان می‌دهد که آلودگی هوا احتمال ابتلا به دمانس را افزایش می‌دهد. روزنامه ایندیپندنت با اشاره به نتایج این تحقیق، به هشت راه مقابله با بروز دمانس پرداخته است.

پژوهشگران این دانشگاه پس از بررسی داده‌های جمع‌آوری‌شده در یک بازه زمانی چهل ساله زندگی افراد در مناطق گوناگون، به این نتیجه دست یافته‌اند. بر اساس این پژوهش، فقط با یک میکروگرم آلودگی هوای بیشتر در هر مترمکعب، احتمال ابتلا به دمانس در افراد تا ۱۶ درصد افزایش می‌یابد.

دکتر ریچل شیفر، پژوهشگر اصلی این مقاله، گفت که قرارگیری طولانی‌مدت افراد در معرض مقادیر بالای «ذرات معلق کوچک‌تر از ۲/۵ میکرون» احتمال ابتلای آنان به دمانس را افزایش می‌دهد.

حل مساله آلودگی هوا حیاتی است. اما تا آن زمان، چگونه می‌توانیم از خود در برابر آسیب‌های ناشی از آن محافظت کنیم؟ ماسک‌هایی که اکنون برای پیشگیری از ابتلا به کرونا می‌زنیم ممکن است یکی از این راه‌ها باشد. بنا بر توصیه محققان، ممکن است ماسک زدن شهرنشینان فکر چندان بدی هم نباشد.

غیر از سفر‌های کوتاه به مناطق خوش‌آب‌وهوا، می‌توانیم با تغییر سبک زندگی، از ابتلا به دمانس پیشگیری کنیم و یا بروز آن را به تعویق بیندازیم. هشت مورد زیر را به خاطر بسپارید:

۱) ورزش و تحرک را فراموش نکنید

ورزش و تحرک برای حفظ تمام جوانب سلامت لازم است و احتمال ابتلا به دمانس را نیز کاهش می‌دهد. دکتر ایمر مک‌سویینی، متخصص اعصاب و روان، می‌گوید که ورزش اندازه مغز افراد سن بالا را افزایش و «استرس اکسایشی» را کاهش می‌دهد، همچنین تنفس و سوخت‌وساز قند در بدن را نیز بهبود می‌بخشد.

پیاده‌روی تند روزانه و سر زدن به حیاط برای رسیدگی به گل‌وگیاه از این دست فعالیت‌ها است. اگر بیرون رفتن از خانه راحت نیست، حتی روی صندلی هم می‌توان نرمش کرد. ویدیوهای آن در یوتیوب موجود است.

۲) برقصید

هنگامی که پای ورزش منظم به زندگی‌تان باز شد، سعی کنید فعالیت‌هایی مثل رفتن به کلاس رقص انجام دهید تا بتوانید در آن‌ها مهارت‌ها و روال‌های گوناگون را بگنجانید. رقصیدن نه‌ تنها باعث می‌شود تمام بدن تحرک داشته باشد، بلکه توانایی شناختی مغز را هم افزایش می‌دهد. مک‌سویینی می‌گوید: «یادگیری و به یاد آوردن گام‌های جدید مسیرهای عصبی مغز را فعال می‌کند.» او می‌گوید این‌ دست فعالیت‌ها مغز را قوی، فعال و سالم نگه می‌دارد.

۳) مغزتان را ورزش دهید

اگر رقصیدن باب دل شما نیست، راه‌های دیگری برای ورزش مغز وجود دارد. می‌توانید زبانی جدید بیاموزید یا نواختن یک ساز را یاد بگیرید. می‌توانید کارهای هنری کنید و کاردستی بسازید. کتاب بخوانید، جورچین بچینید و بازی کنید.

نتایج پژوهش اخیر دانشگاه شیکاگو نشان می‌دهد افرادی که به‌طور منظم فعالیت‌هایی انجام می‌دهند که مغزشان را بیشتر درگیر می‌کند، کمتر به دمانس مبتلا می‌شوند و آن‌هایی که به دمانس مبتلا می‌شوند نیز در سنین بالاتر گرفتار این عارضه می‌شوند.

دکتر کیتی استابز، عضو انجمن پژوهش درباره آلزایمر در بریتانیا، می‌گوید: «مستندات حاکی از آن است که فعال نگه داشتن مغز در طول زندگی می‌تواند ذخیره شناختی مغز را تقویت کند» او در ادامه افزود ذخیره شناختی سبب می‌شود مغز بتواند در برابر آسیب‌های فرایند سالمندی مقاومت کند.

۴) در تماس باشید

انزوا به اشکال گوناگون با کاهش سلامت در ارتباط است. افراد تنها و منزوی کم‌خواب‌ترند، بیشتر به افسردگی مبتلا می‌شوند و شانس کمتری برای درگیر کردن مغز و ذهنشان در فعالیت‌های گوناگون دارند. تمام این عوامل به افزایش احتمال ابتلا به دمانس دامن می‌زند. نتایج پژوهش‌ها در این زمینه نشان می‌دهد که تنهایی و انزوای سالمندان احتمال ابتلا به دمانس را ۵۰ درصد افزایش می‌دهد.

توصیه متخصصان این است که افراد با خانواده و دوستانشان وقت بگذرانند. وقت‌گذرانی با عزیزانتان احتمال ابتلا به دمانس را کاهش می‌دهد و اگر به دمانس مبتلا شوید نیز مهار آن ساده‌تر خواهد بود.

۵) رژیم غذایی مدیترانه‌ای را انتخاب کنید

پژوهش‌های گوناگون نشان می‌دهد که رژیم غذایی سالم از مغز، قلب و عروق قلبی محافظت می‌کند. متخصصان ترکیبی از رژیم غذایی مدیترانه‌ای «که اغلب سالم‌ترین رژیم غذایی جهان» خوانده می‌شود و رژیم غذایی «دش» را که برای مقابله با فشار خون طراحی شده است، پیشنهاد می‌کنند.

برای تغذیه بهتر باید مقدار زیادی سبزی و میوه، غلات کامل، حبوبات و ماهی‌های چرب را در برنامه غذایی‌تان بگنجانید. آشپزی کنید. نمک اضافی را کنار بگذارید و مصرف روغن‌های حیوانی، گوشت قرمز، مواد غذایی فرآوری‌شده، فست‌فود و تنقلات شیرین را به میزان معقول و حداقل برسانید.

۶) خوب بخوابید

کم‌خوابی آثار زیان‌آور متعددی بر سلامت دارد. نتیجه پژوهشی جدید نشان می‌دهد که کم‌خوابی در میانسالی با افزایش احتمال به دمانس در کهنسالی رابطه دارد. نتیجه پژوهش روی ۸۰۰۰ بریتانیایی نشان می‌دهد افرادی که در دهه‌های ۵۰ و ۶۰ سالگی کمتر از ۶ ساعت در طول شب می‌خوابند، در کهنسالی بیشتر به دمانس مبتلا می‌شوند.

۷) سیگار نکشید

سیگار کشیدن یکی از عوامل پرخطر در ابتلا به دمانس است. سازمان بهداشت جهانی در سال ۲۰۱۴ اعلام کرد که ۱۴ درصد موارد ابتلا به دمانس در جهان در اثر مصرف سیگار است. اما ماهی را هر وقت از آب بگیرید، تازه است. درباره ترک سیگار با پزشک مشورت کنید.

۸) حواستان به میزان مصرف الکل باشد

انجمن آلزایمر مصرف زیاد الکل را با بروز دمانس مرتبط می‌داند. متخصصان در این زمینه تاکید می‌کنند که افراد باید مراقب میزان مصرف الکل باشند.