«اجلاس زمین» سازمان ملل در سال ۱۹۹۲ میلادی در شهر ریو‌دو‌ژانیرو منجر به‌ شکل‌گیری «دفتر مجمع تغییر اقلیم» این سازمان شد، که پس از دهه‌ها تلاش و گذر از پیمان ناموفق کیوتو، سپس شکست مذاکرات در کپنهاگ، در‌نهایت در پاریس ختم شد به انعقاد «پیمان پاریس». امید می‌رود شاید با مشارکت جمعی تمام ساکنان زمین بشود روند گرمایش زمین را مهار، و سپس روندش را معکوس ساخت.

امسال شهر کاتوویتسا در لهستان میزبان اجلاس اقلیمی سازمان ملل است.

در همین زمینه بخوانید: چطور فعالیت صنعتی و سبک زندگی جغرافیای زمین را تغییر می‌دهد

 

نمایندگان و رهبران ۱۹۷ کشور دنیا دور هم گردآمده‌اند تا «دستور اجرایی پیمان پاریس» را مشخص کنند که نقشه راه اجرای این پیمان است. در دو سال آینده و بر اساس این دستور، تمامی دولت‌ها بایستی برنامه‌ریزی‌هایشان را مشخص و اجرای آن را حداکثر از سال ۲۰۲۰ میلادی شروع کرده باشند.

این در حالی که است طبق تازه‌ترین گزارش‌ سازمان ملل، تولید گازهای گلخانه‌ای، پس از چهار سال، دوباره بیشتر شده است. چهار سال پیش، سطح تولید گازها ثابت باقی مانده بود.

نسبت به سه سال پیش از پیمان پاریس چه پیشرفتی حاصل شده؟

سازمان ملل می‌گوید ۵۷ کشور جهان از تولید گازهای گلخانه‌ای خود به‌اندازه‌ای کاسته‌اند که بشود گرمایش زمین را مهار کرد. ولی دولت‌های اصلی تولید‌کننده این گازها، نظیر چین، روسیه، آمریکا یا ایران، هنوز تا رسیدن به این اهداف فاصله‌ای طولانی دارند.

این سازمان همچنین می‌گوید ۵۱ برنامه قیمت‌گذاری کربن در جهان اجرا شده‌ است. بیشتر این برنامه‌ها در سطح استان‌ها یا ایالت‌ها اجرا شده‌اند.

قیمت‌گذاری کربن یا وضع مالیات بر کربن شیوه‌ای اقتصادی است که می‌توان بر پایه‌ آن تولید گازهای گلخانه‌ای را کنترل کرد.

بااین‌حال، طبق گزارش سازمان جهانی هواشناسی، رکوردهای تازه‌‌ای از غلظت گازهای گلخانه‌ای در جو زمین ثبت شده است.

در اجلاس امسال در کاتوویتسا مطرح شد که در تمام شبیه‌سازی‌های رایانه‌ای انسان در مسیر گذر از آستانه ۱/۵ درجه سانتیگراد - هدف پیمان پاریس - در قرن میلادی فعلی است ولی «از لحاظ فنی» می‌شود گرمایش را در آستانه ۲ درجه متوقف کرد.

در همین زمینه بخوانید: از سیر تا پیاز عدم‌تصویب نهایی عضویت ایران در پیمان پاریس

 

پیام اجلاس کاتوویتسا تا این‌جا چه بوده؟

از آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، گرفته تا سِر دیوید اَتن‌بِرو، مستندساز شهیر بریتانیایی، همه می‌گویند بشر به آستانه مهارگسیختگی گرمایش زمین نزدیک شده و هشدار می‌دهند برای حفظ حیات بشر بر زمین فرصت چندانی باقی نمانده است.

در‌عین‌حال گفته می‌شود باید سرمایه‌گذاری کافی برای گذر از سوخت‌های فسیلی محقق شود. در ابتدای این اجلاس، بانک جهانی خبر داد در کشورهای همسو با اهداف پیمان پاریس ۲۰۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری می‌کند.

به‌گفته سازمان ملل، بخش عمده سرمایه‌گذاری ۱۰۰ میلیارد دلاری کشورهای ثروتمند در کشورهایی کم‌درآمدتر محقق شده است. وعده این بودجه در پیمان پاریس امضا شده بود.

در همین زمینه بخوانید: تمام آنچه گرمایش زمین همراه خود به ایران می‌آورد

 

چند نفر برای شرکت در اجلاس سازمان ملل به کاتوویتسا رفته‌اند؟

تقریبا ۲۸هزار نفر برای شرکت در اجلاس به کاتوویتسا رفته‌اند. در میان آن‌ها، ۱۳هزار نفر نمایندگان دولت‌های عضو پیمان پاریس‌اند، که شامل بر ۱۹۷ کشور جهان می‌شود. هرچند آمریکا به‌دستور دونالد ترامپ برنامه خروج از پیمان پاریس را ریخته است، ولی برابر آنچه دولت باراک اوباما امضا کرده، تا نوامبر سال ۲۰۲۰ عضو این پیمان باقی می‌ماند.

در این اجلاس ۴۵۰ کارمند سازمان ملل حضور دارند، ۷ هزار نفر از سازمان‌های غیر‌دولتی بر روند اجلاس نظارت دارند و ۱۵۰۰ نفر خبرنگار برای پوشش آن به کاتوویتسا رفته‌اند.

علاوه بر ۶ هزار نفری که در این اجلاس کار می‌کنند، ۵۰۰ نفر هم به‌صورت داوطلبانه مشغول کارند.